Ξεκινά το στενό «μαρκάρισμα» στην αγορά
Οι πρώτες μειώσεις τιμών σε είδη ευρείας κατανάλωσης, που καταγράφηκαν και επισήμως από την ΕΛΣΤΑΤ, δεν συνεπάγονται «ανακωχή» στο μέτωπο της ακρίβειας. Τουναντίον.
Η Έκθεση του ΟΟΣΑ, που ανέδειξε στρεβλώσεις στη λειτουργία του ανταγωνισμού παρά τις παρεμβάσεις που έγιναν τα χρόνια των Μνημονίων, οι ανάλογες κατά καιρούς επισημάνσεις από την ΤτΕ για τον τρόπο που λειτουργεί η εφοδιαστική αλυσίδα και ο οδικός χάρτης από το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους για το πώς μπορεί και πρέπει να “ανοίξει” το “παιχνίδι” με την είσοδο νέων επιχειρήσεων στην αγορά, δείχνουν ότι απαιτείται στενό... μαρκάρισμα για να περιοριστούν φαινόμενα και πρακτικές που “φουσκώνουν” ή/και κρατάνε ψηλά τις τιμές.
Η σημερινή επίσκεψη του υπουργού Ανάπτυξης, στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, μόνο ως εθιμοτυπική δεν χαρακτηρίζεται, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τ. Θεοδωρικάκος προτίθεται να πει “ναι” σε όλα τα ζητήματα, που θα ενισχύσουν το ρόλο και την παρεμβατικότητα της Επιτροπής. Προσλήψεις επιστημονικού προσωπικού, περισσότερα μέσα, χρηματοδοτήσεις και νομοθετικές παρεμβάσεις που μπορούν να ενισχύσουν το νομικό οπλοστάσιο της Επιτροπής, συνθέτουν το “πακέτο” για την αναβάθμιση της Αρχής.
Ήδη, η Επιτροπή “τρέχει” έρευνες στο πεδίο της κτηνοτροφίας, άρα κατ’ επέκταση στην αγορά των γαλακτοκομικών, ενώ ανατροφοδοτούνται τα ευρήματα από αντίστοιχες έρευνες σε άλλες “ευαίσθητες” κατηγορίες ειδών ευρείας κατανάλωσης, όπως τα δημητριακά, τα ζαχαρώδη, τα είδη καθαριότητας και προσωπικής υγιεινής.
Οι πολυεθνικές
Προφανώς το μεγάλο στοίχημα είναι οι πρακτικές των πολυεθνικών, που οδηγούν σε τιμές διαφορετικών ταχυτήτων από χώρα σε χώρα, για τα ίδια προϊόντα. Εδαφικοί περιορισμοί (απαγόρευση ή εμπόδια στους λιανοπωλητές ως προς την προμήθεια προϊόντων από άλλες φτηνότερες αγορές), “ντρίπλες” με τις συσκευασίες, τις επωνυμίες, τη σύνθεση, τις ετικέτες των συστατικών, νομότυπο “φούσκωμα” των εκπιπτόμενων δαπανών των θυγατρικών τους, είναι μόνο μερικές από τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι πολυεθνικές αξιοποιώντας τις “γκρίζες” ζώνες της κοινοτικής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με έρευνα της Κομισιόν το 2020, η “ζημιά” για τους Ευρωπαίους καταναλωτές από αυτές τις πρακτικές, υπολογίζεται στα 14 δισ ευρώ. Παρά ταύτα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει παρέμβει ακόμα προκειμένου να διασφαλίσει την Ενιαία Αγορά κι όπως σημειώνουν γνώστες του θέματος, είναι αναγκαίες οι αλλαγές σε Κανονισμούς και Οδηγίες, έτσι ώστε να λυθούν εν συνεχεία και τα χέρια των εθνικών Επιτροπών Ανταγωνισμού.
Καρτέλ
Με αφορμή την αιφνίδια έρευνα της στον κλάδο της διαχείρισης αστικών λυμάτων, που έχει στο επίκεντρο της σχετικούς διαγωνισμούς στην Κρήτη, η Επιτροπή Ανταγωνισμού- μάλλον όχι τυχαία- “θυμίζει” τα “εργαλεία” που έχει στη διάθεση της για τον εντοπισμό των καρτέλ αλλά και το ευνοϊκό καθεστώς που προβλέπεται για όσους συμβάλλουν με αποκαλύψεις, δηλαδή για τους περιβόητους whistleblowers.
Η διαπίστωση συμμετοχής επιχείρησης σε συμφωνίες καρτελικής φύσεως, δηλαδή σε μυστικές συμφωνίες μεταξύ ανταγωνιστών, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο τον καθορισμό τιμών ή ποσοτήτων, κατανομή πελατών ή μεριδίων αγοράς, ή βάσει των οποίων λαμβάνει χώρα νόθευση διαγωνισμών, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά πρόστιμα, σε ποινικές κυρώσεις των υπεύθυνων φυσικών προσώπων και σε αποκλεισμό των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων από δημόσιους διαγωνισμούς και συμβάσεις παραχωρήσεων για τρία έτη από την έκδοση της απόφασης.
Η ένταξη στο πρόγραμμα επιείκειας της Επιτροπής έχει, όμως, σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, ενώσεις επιχειρήσεων και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπλακεί σε τέτοιου είδους συμφωνίες, καθώς με αυτή επιτυγχάνεται:
- Ολική ή μερική απαλλαγή από τα διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών
- Εξάλειψη του αξιοποίνου ή μειωμένη ποινή για τα υπαίτια φυσικά πρόσωπα
- Πλήρης απαλλαγή της επιχείρησης από κάθε είδους διοικητικές κυρώσεις, και
- Μη αποκλεισμό των επιχειρήσεων από τους δημόσιους διαγωνισμούς ή τις συμβάσεις παραχώρησης.