Η βασική αλλαγή που επέφερε ο κορωνοϊός στα τρόφιμα που αγοράζουμε

Στροφή στα τυποποιημένα/συσκευασμένα τρόφιμα έχει κάνει ο Έλληνας καταναλωτής διατηρώντας μία συνήθεια που υιοθέτησε τις περασμένους μήνες, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και των μέτρων περιορισμού κυκλοφορίας.

Όπως εξηγεί μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Παναγιώτης Μπορέτος, εμπορικός διευθυντής και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ερευνών αγοράς IRI Hellas, μπορεί τα βασικά κριτήρια επιλογής τροφίμων από τους καταναλωτές να αποτελούσαν στο παρελθόν η ποιότητα και η τιμή ωστόσο η εικόνα έχει αλλάξει ριζικά και πλέον στα βασικά κριτήρια επιλογής περιλαμβάνονται η υγιεινή και ασφάλεια. Η τάση αυτή συνδέεται ξεκάθαρα με την πανδημία του COVID-19, καθώς οι καταναλωτές όλο το προηγούμενο διάστημα αναζητούσαν κυρίως προϊόντα συσκευασμένα/τυποποιημένα, ασφαλή και εύκολα να αποθηκευτούν στο σπίτι για αρκετό διάστημα.

Παράλληλα απέφευγαν να αγοράζουν τα χύμα προϊόντα καθώς θεωρούσαν ότι ήταν περισσότερο εκτεθειμένα στον κίνδυνο. Αυτή η τάση εκτιμάται ότι θα διατηρηθεί από τους καταναλωτές το επόμενο διάστημα, κυρίως για λόγους ασφάλειας αλλά και ευκολίας. Είναι ενδεικτικό ότι από τις μετρήσεις της IRI προκύπτει πως η κατηγορία του συσκευασμένου τυριού παρουσίασε αυξημένες πωλήσεις σε όγκο κατά 19,2% το πρώτο τετράμηνο του 2020 συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό ενώ η αντίστοιχη κατηγορία του πάγκου αύξηση κατά 4%. Το ίδιο διάστημα τα συσκευασμένα αλλαντικά παρουσίασαν αύξηση κατά 11,1% ενώ του πάγκου κατά 3,1% σε όγκο.

Μια άλλη τάση στο οργανωμένο λιανεμπόριο που φαίνεται πως παγιώνεται είναι οι ηλεκτρονικές (on-line) αγορές του καταναλωτή. Όπως αποδεικνύεται από πρόσφατη έρευνα του Ελληνικού Συνδέσμου Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου με την λήξη της καραντίνας οι καταναλωτές δεν επέστρεψαν αυτόματα στο φυσικό δίκτυο των καταστημάτων, αλλά συνέχισαν να αγοράζουν online, δείχνοντας αυξημένη εμπιστοσύνη στο ηλεκτρονικό κανάλι. Συγκεκριμένα, στο σύνολο του Μαΐου (εβδομάδα 18 έως 22) ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν 107% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019 και παραπάνω από τετραπλάσιος από την αρχή του 2020.

Σύμφωνα με όσα επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μπορέτος, η επόμενη μέρα βρίσκει τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ να προχωρούν σε επενδύσεις με επίκεντρο τα ηλεκτρονικά τους καταστήματα. «Η μεγάλη έκρηξη των ηλεκτρονικών πωλήσεων την περίοδο του lockdown ανάγκασε τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ να επισπεύσουν τις επενδύσεις στα ηλεκτρονικά τους καταστήματα βελτιώνοντας τις προσφερόμενες υπηρεσίες τους, οι οποίες αρχικά είχαν απογοητεύσει τους καταναλωτές, κυρίως λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων στην παράδοση των προϊόντων» σημειώνει ο κ. Μπορέτος. Προσθέτει επίσης, ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο στο κανάλι των σούπερ μάρκετ θα μεγαλώσει περαιτέρω και ίσως καταφέρει να διατηρήσει ποσοστό 80% από αυτό που κέρδισε το προηγούμενο τρίμηνο. Σε αυτό το πλαίσιο οι επενδύσεις των αλυσίδων σούπερ μάρκετ στα ηλεκτρονικά τους καταστήματα αποτελούν μονόδρομο.

Αναφορικά με τις εκτιμήσεις για την πορεία της αγοράς, το 2020 αναμένεται να κλείσει για τα σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα με αύξηση τζίρου κατά 5,3%, εάν δεν υπάρξει δεύτερο κύμα COVID19 το φθινόπωρο. Με βάση αυτό το σενάριο τη μεγαλύτερη ανάπτυξη θα καταγράψουν οι πωλήσεις της κατηγορίας καθαριστικά σπιτιού 8,9%, τα είδη προσωπικής υγιεινής και φροντίδας 6,7% και τα τρόφιμα 5,1%. Εάν υπάρξει και δεύτερο κύμα κορονοϊού στην Ελλάδα το φθινόπωρο, τότε το 2020 θα κλείσει με μεγαλύτερη αύξηση του τζίρου, κατά 8,1%, σε σύγκριση με το 2019. Με βάση αυτό το σενάριο τη μεγαλύτερη ανάπτυξη πωλήσεων αναμένεται να παρουσιάσουν τα είδη φροντίδας για το σπίτι 11,6%, τα είδη ατομικής φροντίδας 9,2% και τα τρόφιμα 8%. Επίσης, σε περίπτωση δεύτερου κύματος κορονοϊού στη χώρα, η αντίδραση των καταναλωτών εκτιμάται ότι θα έχει ηπιότερη μορφή σε σχέση με αυτή που καταγράφηκε το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου.

Σημειώνεται ότι από τις αρχές του έτους έως τις 7 Ιουνίου 2020 οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ (Ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη, μη συμπεριλαμβανομένων νησιών) με βάση τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς IRI για τις ταχυκίνητες κατηγορίες, έχουν αυξηθεί κατά 14% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019.

Την εβδομάδα που τελειώνει στις 7 Ιουνίου 2020 οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ σε αξία ανήλθαν σε 119,39 εκατ. ευρώ έναντι 113,23 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή (9 Ιουνίου 2019) σημειώνοντας αύξηση 5,4%. Στις 340 κατηγορίες προϊόντων προϊόντων που πωλούνται εντός των αλυσίδων σούπερ μάρκετ (μη συμπεριλαμβανομένων προϊόντων μεταβλητού βάρους), 168 ήταν τρόφιμα (ανάπτυξη πωλήσεων σε αξία 7,6%), 41 προϊόντα νοικοκυριού (-1% ανάπτυξη πωλήσεων σε αξία) 45 προϊόντα προσωπικής υγιεινής (2% ανάπτυξη πωλήσεων σε αξία) και 86 όλα τα άλλα (ανάπτυξη πωλήσεων σε αξία 1,5%). Επί του συνολικού τζίρου η συμμετοχή της Αθήνας ανήλθε σε 52,3% ενώ της Θεσσαλονίκης σε 10,4%.