Ενοίκια: To «οχυρό» του πληθωρισμού που αρνείται «πεισματικά» να πέσει

Τα αυξανόμενα ενοίκια σε πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες αποδεικνύονται ένα επίμονο εμπόδιο για τις κεντρικές τράπεζες, καθώς πασχίζουν να μειώσουν τον πληθωρισμό.

Στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και την Αυστραλία, το ταχέως αυξανόμενο κόστος στέγασης - το οποίο έχει μεγάλη βαρύτητα στα καλάθια των δεικτών τιμών καταναλωτή - εμποδίζει τον πληθωρισμό να υποχωρήσει πιο κοντά στα επίπεδα-στόχους των κεντρικών τραπεζών. Αντίστοιχα, υψηλά είναι τα ενοίκια και στην χώρα μας.

Ο κίνδυνος έγκειται στο γεγονός ότι οι εργαζόμενοι θα απαιτήσουν μεγαλύτερους μισθούς για να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος ζωής, υπονομεύοντας ακόμη περισσότερο τη μάχη κατά του πληθωρισμού, σημειώνει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg.

Η Αυστραλία

Η δυναμική του αποπληθωρισμού που παρατηρήθηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου έτους έχει σχεδόν σταματήσει σε ορισμένες ανεπτυγμένες οικονομίες. Αυτό οδηγεί τις χρηματοπιστωτικές αγορές είτε να αποσύρουν τα στοιχήματα για μείωση των επιτοκίων, όπως στις ΗΠΑ, είτε να επαναφέρουν τις πιθανότητες για περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων, όπως συμβαίνει στην Αυστραλία.

«Τα ενοίκια θα είναι ένα από τα τελευταία πράγματα που θα υποχωρήσουν», δήλωσε ο Shane Oliver, επικεφαλής οικονομολόγος της AMP Ltd. στο Σίδνεϊ. Το πρόβλημα απέχει πολύ από το να είναι ομοιόμορφο και αποτελεί μικρότερο ζήτημα στην ηπειρωτική Ευρώπη, δήλωσε ο Oliver, και είναι μεγαλύτερο σε χώρες με μεταναστευτικά προγράμματα και ελλείψεις κτιρίων.

Η Αυστραλία για παράδειγμα, πληροί και τα δύο αυτά κριτήρια. Η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Αυστραλίας Μισέλ Μπούλοκ δήλωσε την Τρίτη ότι η έντονη μετανάστευση τα τελευταία χρόνια «έχει σίγουρα προσθέσει πίεση στην αγορά κατοικίας και αυτό αποτυπώνεται στα ενοίκια». Η RBA, στην τριμηνιαία επικαιροποίηση των οικονομικών προβλέψεων που δημοσίευσε την ίδια ημέρα, ανέφερε ότι ο πληθωρισμός των ενοικίων αναμένεται να «παραμείνει υψηλός» τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 2026.

Η μείωση του πυρήνα του πληθωρισμού που παρατηρήθηκε στην Αυστραλία από τις αρχές του 2023 έχει σταματήσει «απότομα», εν μέρει λόγω της αύξησης του κόστους των ενοικίων, δήλωσε ο Phil Odonaghoe, οικονομολόγος της Deutsche Bank AG. Τα στοιχεία από την εταιρεία συμβούλων ακινήτων CoreLogic Inc. αυτή την εβδομάδα έδειξαν ότι το μέσο ενοίκιο της Αυστραλίας έφτασε στο υψηλό ρεκόρ των 627 δολαρίων Αυστραλίας (414 δολάρια) την εβδομάδα τον Απρίλιο, σημειώνοντας άνοδο 8,5% σε σχέση με ένα χρόνο πριν.

«Εάν η ισχύς σε οποιοδήποτε τμήμα του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) παραμείνει για αρκετό χρονικό διάστημα, υπάρχει κίνδυνος να τροφοδοτήσει μια αύξηση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό που θα επηρεάσει τον ΔΤΚ ευρύτερα», είπε. «Οι κίνδυνοι να συμβεί κάτι τέτοιο δεν είναι καθόλου ασήμαντοι», επεσήμανε.

Το Ηνωμένο Βασίλειο

Η «εκτίναξη» των ενοικίων αποτελεί «αγκάθι» και για τις οικογένειες του Ηνωμένου Βασιλείου και βασικό θέμα των ψηφοφόρων ενόψει των γενικών εκλογών που αναμένονται αργότερα φέτος.

Οι τιμές των ενοικίων στο Ηνωμένο Βασίλειο -αυξημένες κατά 20% από το 2022- αυξάνονται τώρα με τον ταχύτερο ρυθμό που έχει καταγραφεί ποτέ, αφού το υψηλό κόστος των ενυπόθηκων δανείων ανάγκασε τους υποψήφιους αγοραστές κατοικιών να επιστρέψουν στην αγορά ενοικίασης, επιδεινώνοντας την έλλειψη προσφοράς κατοικιών που απορρέει από δεκαετίες υποεπενδύσεων. Τα ενοίκια πρόκειται να αυξηθούν κατά 13% τα επόμενα τρία χρόνια, ξεπερνώντας την αύξηση των μισθών, σύμφωνα με ανάλυση του Resolution Foundation.

«Δεδομένης της σημασίας των ενοικίων στο καλάθι του ΔΤΚ, εάν συνεχίσουν να αυξάνονται με ρυθμό ταχύτερο από τον στόχο Τράπεζας της Αγγλίας (ΒΟΕ), θα προσθέσουν πίεση στον πληθωρισμό», δήλωσε η Tera Allas, διευθύντρια έρευνας και οικονομικών της McKinsey στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η κεντρική τράπεζα του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένεται ευρέως από τους οικονομολόγους να διατηρήσει τα επιτόκια σε υψηλό 16 ετών, στο 5,25%, την Πέμπτη, με τους επενδυτές να παρακολουθούν για ενδείξεις σχετικά με το αν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θεωρούν τον Ιούνιο ή τον Αύγουστο ως ευκαιρία για να αρχίσουν μειώσεις.

Οι ΗΠΑ

Το κόστος ενοικίασης παραμένει επίσης στο επίκεντρο της προσοχής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, καθώς οι αξιωματούχοι περιμένουν ένα «παράθυρο» για να μειώσουν το κόστος δανεισμού. Το ενοίκιο αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του δείκτη πληθωρισμού CPI, καθιστώντας το έναν από τους μεγαλύτερους παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές. Ο πυρήνας του ΔΤΚ, ο οποίος δεν περιλαμβάνει το κόστος των τροφίμων και της ενέργειας, ξεπέρασε τις προβλέψεις για τρίτο συνεχόμενο μήνα τον Μάρτιο, εν μέρει λόγω της αύξησης των ενοικίων.

Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ έχει δηλώσει ότι αναμένει ότι η χαλάρωση του κόστους ενοικίασης θα εμφανιστεί κάποια στιγμή στα ευρύτερα στοιχεία τιμών, επιτρέποντας στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής κάποια στιγμή να μειώσουν τα επιτόκια.

Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ διατήρησε τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα άνω των δύο δεκαετιών, ενώ σηματοδότησε την επιθυμία της να τα μειώσει όταν θα είναι βέβαιη ότι ο πληθωρισμός είναι υπό έλεγχο. Οι αγορές ποντάρουν επί του παρόντος σε τουλάχιστον μία μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης φέτος.

Παρόλα αυτά, ο Πάουελ μπορεί να χρειαστεί να περιμένει. Οι προσδοκίες των νοικοκυριών σχετικά με τη μεταβολή του κόστους του ενοικίου έχουν αυξηθεί απότομα σε σχέση με πέρυσι, με το κόστος ενοικίασης να αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα στο 9,7% για το επόμενο έτος, σύμφωνα με έρευνα της Fed της Νέας Υόρκης που δημοσιεύθηκε την Δευτέρα.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα

Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν οι τιμές πώλησης και ενοικίασης ακινήτων και στην Ελλάδα.

Η μεγαλύτερη αύξηση το α' τρίμηνο του 2024 στις τιμές ενοικίων εντοπίζεται στις Σέρρες με +24,60% και ακολουθούν η Δράμα με +21,50% και η Ξάνθη με +20%.

Η υψηλότερη τιμή πανελλαδικά, καταγράφεται στη Χαλκιδική με 32,31€/τ.μ.

Ακολουθούν οι Κυκλάδες με 12,50 €/τ.μ. και τα Νότια Προάστια της Αττικής με 12,35 €/τ.μ.