Τι τρέχει με τα χρέη των νοσοκομείων; - Οι κίτρινες κάρτες από τις Βρυξέλλες

Οι κίτρινες κάρτες από τις Βρυξέλλες και οι αλλαγές στο σύστημα προμηθειών που φιλοδοξούν να βάλουν τέλος στον φαύλο κύκλο των οφειλών.

Κάθε μήνα και χειρότερα. Τον Δεκέμβριο του 2022 τα ληξιπρόθεσμα χρέη των νοσοκομείων είχαν «σκαρφαλώσει» εκ νέου στα 907 εκατ. ευρώ, αποτελώντας ένα από τα «αγκάθια» στις κατά τα άλλα θετικές αξιολογήσεις από τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες. Έκτοτε, αν και χύθηκε άφθονο μελάνι για το πώς θα εκλείψει το φαινόμενο, η τάση παρέμεινε ανοδική, με αποτέλεσμα τον περασμένο Ιανουάριο τα χρέη των νοσοκομείων να βρίσκονται αισίως στο 1,45 δισ. ευρώ.

Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, το ούτως ή άλλως εντυπωσιακό αυτό νούμερο αποτυπώνει τις ακαθάριστες ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων κι αν αφαιρεθούν τα ποσά προς συμψηφισμό από clawback και rebate, οι «καθαρές» οφειλές θα περιοριστούν στα περίπου 500 εκατ. ευρώ. Ακόμα κι έτσι, το ποσό είναι μεγάλο και είναι συγκρίσιμο μόνο με τις οφειλές των Ασφαλιστικών Ταμείων, που συμπεριλαμβάνουν όμως τις εκκρεμότητες των εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων.

Η γκρίνια από τις Βρυξέλλες  

Τα «φέσια» του Δημοσίου ανέκαθεν προκαλούσαν... αλλεργικές αντιδράσεις από τους Ευρωπαίους, ειδικά κατά τις περιόδους, όπου η αγορά ασφυκτιούσε από την έλλειψη ρευστού και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο εκταμιεύονταν ειδικές δόσεις από τα προγράμματα στήριξης.

Αν και οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύθηκαν κατ’ επανάληψη να σπάσουν αυτόν το φαύλο κύκλο, μέχρι τώρα αυτό δεν κατέστη δυνατό, εξ ου και η γκρίνια από τις Βρυξέλλες.

«Το υψηλό επίπεδο καθυστερήσεων στα νοσοκομεία προκαλεί ανησυχίες. Το ανεξόφλητο απόθεμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών στα νοσοκομεία παραμένει υψηλό και υπάρχει σημαντικός κίνδυνος οι ενέργειες που ανέλαβε το υπουργείο Υγείας για την εκκαθάριση βραχυπρόθεσμα να μην είναι επαρκείς. Ωστόσο, οι Αρχές έχουν δεσμευτεί να δράσεις που αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση των συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών το 2024», ανέφερε η τελευταία Έκθεση μεταπρογραμματικής αξιολόγησης, «φωτογραφίζοντας» την ενδεδειγμένη λύση.

«Αυτές οι δράσεις περιλαμβάνουν την πλήρη εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας και του κεντρικού, ψηφιακού συστήματος για τον υπολογισμό και την έκδοση του clawback των νοσοκομείων. Ειδικότερα, η Αρχή πρόκειται να διαχειριστεί την αγορά ενός αυξανόμενου αριθμού φαρμακευτικών προμηθειών κεντρικά, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κόστος εξοικονόμηση κόστους. Επιπλέον, λόγω του συστήματος ηλεκτρονικής τιμολόγησης της Αρχής, ο χρόνος αποπληρωμής εκτιμάται ότι θα μειωθεί από 10 μήνες σε λιγότερο από 90 ημέρες», ανέφερε χαρακτηριστικά η Έκθεση κι αυτό ακριβώς προβλέπει το νέο πλαίσιο προμηθειών, που συμπεριλαμβάνεται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας.

Το νέο σύστημα Προμηθειών  

Όπως προβλέπει η επίμαχη διάταξη, η Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) αναλαμβάνει:  

• από 1/1/2023 τις διαδικασίες υπολογισμού του ποσού επιστροφής (clawback) για τη συνολική φαρμακευτική δαπάνη των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. και του Γ.Ν.Θ. «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ανά φαρμακευτική εταιρεία ή Κάτοχο Άδειας Κυκλοφορίας (Κ.Α.Κ.) 
• από 1/4/2023 τις διαδικασίες προμήθειας φαρμάκων, που διενεργούνται κατόπιν διαγωνιστικών διαδικασιών, που υλοποιεί η Ε.Κ.Α.Π.Υ. και συμφωνιών που συνάπτει η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων και αφορούν κλειστούς ή ανοιχτούς προϋπολογισμούς, για τον εφοδιασμό των νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.) και του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (Γ.Ν.Θ.) «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» 
• από 1/1/2024 τις διαδικασίες προμήθειας του συνόλου των φαρμακευτικών σκευασμάτων, για τις ανάγκες των νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (Γ.Ν.Θ.) «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» καθώς και των Υγειονομικών Περιφερειών, εξαιρούμενων των εμβολίων, των ορών, των αερίων ή άλλων ειδικών κατηγοριών φαρμάκων 

Με την προτεινόμενη ρύθμιση, κατά τα συναρμόδια υπουργεία, ολοκληρώνεται η μεταρρύθμιση με τη μεταφορά του συνόλου της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης σε έναν φορέα, την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.), με σκοπό την καλύτερη οργάνωση του συνόλου της διαδικασίας προμήθειας φαρμάκων για τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. και το Γ.Ν.Θ. «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ», τον καλύτερο συντονισμό και έλεγχο του συνολικού προϋπολογισμού για τη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη και τη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ελληνικού δημοσίου προς τους προμηθευτές των νοσοκομειακών φαρμάκων.

Επιπλέον, προβλέπεται η μεταφορά του υπολογισμού του ποσού επιστροφής (clawback) του συνόλου της φαρμακευτικής δαπάνης των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. και του Γ.Ν.Θ. «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» από 1/1/2023 και μετά στην Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.), για την επίτευξη του ταχύτερου δυνατού υπολογισμού των ποσών επιστροφής και της αμεσότερης εκκαθάρισης των προμηθειών νοσοκομειακών φαρμάκων.