Αλλάζουν όλα στη βιομηχανία τροφίμων

Το παρατεταμένο lockdown και στη συνέχεια οι αυστηροί περιορισμοί στις μετακινήσεις αλλά και στον τρόπο λειτουργίας καταστημάτων, εστίασης, εμπορίου επέβαλαν ουσιαστικά αλλαγές και στις διατροφικές συνήθειες, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη.

Στροφή στο... μαγείρεμα εντός οικίας, νέα τρόφιμα με “πράσινο” αποτύπωμα, αποστασιοποίηση από το κόκκινο κρέας, είναι μερικές από τις τάσεις, που πλέον λαμβάνονται υπόψιν στο σχεδιασμό της βιομηχανίας τροφίμων.

Η αγορά της ολικής χορτοφαγίας είναι μια νέα τάση που άρχισε να αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια, και πολλές εταιρείες επενδύουν στον εν λόγω τομέα. Σήμερα οι κύριες αγορές αυτών των προϊόντων είναι κυρίως οι ΗΠΑ και η Ασία. Τα προϊόντα «vegan» αντικαθιστούν τις ζωικές πρωτεΐνες (αυγά, γάλα, κρέας) με φυτικά υποκατάστατα κι ο όγκος της παγκόσμιας αγοράς ανήλθε σε 18,5 δις ευρώ το 2020 με ρυθμό αύξησης 7,1% σε ένα χρόνο. Από αυτά, τα 15 δις ευρώ αφορούν σε υποκατάστατα γάλακτος, κυρίως στην Ασία, και τα 3,5 δις ευρώ υποκατάστατα κρέατος, κυρίως στις ΗΠΑ.

Η αγορά των ΗΠΑ αντιπροσωπεύει το 1/3 των παγκόσμιων πωλήσεων με 6 δις ευρώ, και οι νεοφυείς επιχειρήσεις του κλάδου της χώρας, όπως η Beyond Meat, τα τελευταία 3 χρόνια έχουν πολλαπλασιάσει τα κέρδη τους προσεγγίζοντας τα 3 δις ευρώ το 2020 από 200 εκ. ευρώ το 2017, με άνοδο της αγοράς ολικής χορτοφαγίας κατά 27% το 2020, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας Xerfi.

Όπως αποκαλύπτει το ειδικό ενημερωτικό σημείωμα της ελληνικής πρεσβείας στο Παρίσι, η Ευρώπη φαίνεται να ακολουθεί σε αυτή την τάση, αλλά με πιο αργούς ρυθμούς, με τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ολλανδία να βρίσκονται στην πρωτοπορία, με τις πωλήσεις στη Γερμανία να διπλασιάζονται τα τελευταία δύο χρόνια και να φτάνουν τα 817 εκ. ευρώ. Η κλιματική κρίση και η άνοδος της παγκόσμιας οικολογικής συνείδησης οδηγούν προς μία διατροφική επανάσταση που ίσως να οδηγήσει σε εξαφάνιση, ή τουλάχιστον σε σημαντική μείωση της κατανάλωσης κρέατος, αυγών και γάλακτος, με μεγάλους ομίλους στον χώρο της διατροφής να ακολουθούν αυτή την τάση, όπως η παγκόσμια ηγέτιδα Nestlé η οποία παρουσίασε τον περασμένο μήνα τα φυτικά της υποκατάστατα για τα αυγά και τις γαρίδες. Ειδικά τα νέα υποκατάστατα για τα αυγά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ομελέτες ή ως υλικά ζαχαροπλαστικής, ενώ τα υποκατάστατα της γαρίδας προωθούνται για τις σαλάτες ή τις μακαρονάδες.

Λίαν αποκαλυπτική είναι και η έρευνα αγοράς «The state of natural 2021» της SPINS, η οποία αναλύει τις τάσεις στην αμερικανική αγορά, οι οποίες ήδη περνούν στην... από εδώ πλευρά του Ατλαντικού, φτάνοντας αργά ή γρήγορα και στην ελληνική αγορά.

Από την έρευνα, προκύπτουν τα εξής:

Άνοδος της προτίμησης των καταναλωτών για τη διεθνή κουζίνα (π.χ. ιαπωνική κουζίνα 28,8%, κορεάτικη κουζίνα 38.1%, εταιρείες Kimino, Sanzo)

Ζήτηση για συμπληρώματα διατροφής για τη βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών του ατόμου, όπως η μνήμη και η συγκέντρωση (π.χ. μπακόπα 147,6%, φωσφατιφωσφατιδυλική σερίνη 108,9%, DMAE 103,8%, εταιρείες όπως Alpha Brain, Gaia Herbs, C4 Smart Energy)

Ικανοποίηση του αισθήματος κοινωνικής ευθύνης του καταναλωτή. Οι πωλήσεις των επιχειρήσεων οι οποίες ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες αυξήθηκαν κατά 28%

Νέες χρήσεις των μανιταριών σε αποξηραμένα προϊόντα μακράς διαρκείας (55%), καφέ (14%), συμπληρώματα αθλητικής διατροφής (2%) (π.χ. εταιρείες Dream Pops Lion's Mane, Four Sigmatic, Teeccino).

Snacks, τα οποία είναι συμβατά με σύγχρονες δίαιτες, όπως vegan, keto και paleo (π.χ. ρυζογκοφρέτες 42,3%, μίγματα ξηρών καρπών και αποξηραμένων φρούτων 17,4%)

Τα Φυσικά καλλυντικά ανέβηκαν στην προτίμηση των καταναλωτών το 2020. Οι πωλήσεις organic προϊόντων αυξήθηκαν κατά 51,8%, των vegan καλλυντικών αυξήθηκαν κατά 33,7%

Οι τάσεις αυτές επηρεάζουν έμμεσα και την αγορά προϊόντων για τα κατοικίδια, όπως ζωοτροφές και παιχνίδια. Οι πωλήσεις organic ζωοτροφών αυξήθηκαν κατά 22%. Αυξήθηκαν τα προϊόντα με κολλαγόνο (223,8%), ω3 λιπαρά (36%) αλλά και κανναβιδιόλη (12,3%)

Έτοιμα προς κατανάλωση, εμφιαλωμένα κοκτέιλ και ποτά είδαν άνοδο, το ίδιο και η οργανική μπύρα

Υπάρχει εντεινόμενη καταναλωτική ζήτηση για ποτά και αναψυκτικά με «καθαρή ετικέτα» (“Clean Label”). Ειδικότερα, για τα organic προϊόντα της κατηγορίας, η ζήτησή τους αυξήθηκε κατά 65% τις τελευταίες 12 εβδομάδες

Ειδικά όσον αφορά στα υποκατάστατα του κόκκινου κρέατος, έρευνα δείχνει ότι το 34% των Αμερικανών καταναλωτών επιθυμεί να καταναλώνει λιγότερο κρέας για λόγους που σχετίζονται κυρίως με την υγεία και την κοινωνική ευθύνη με αποτέλεσμα την ανάδυση μιας νέας κατηγορίας καταναλωτή, του “Flexitarian” (Flexible και Vegetarian). Ο “Flexitarian” είναι ευέλικτος ως προς τον τρόπο που ενσωματώνει την πρωτεΐνη στο διαιτολόγιο του και λαμβάνει τακτικά ζωική πρωτεΐνη, παρόλο που κατά βάσει είναι χορτοφάγος, καταλήγοντας σε μια δίαιτα, η οποία προσομοιάζει με τη μεσογειακή.
Σημειωτέον ότι ο Flexitarian είναι η πλέον ανερχόμενη κατηγορία καταναλωτή στις ΗΠΑ, η οποία σήμερα αντιστοιχεί στο 14% και αναμένεται να φτάσει σύντομα στο 22% των καταναλωτών. Η κατηγορία αποτελείται από νέους καταναλωτές (Generation Z) με ισχυρή οικονομική δυνατότητα.