Τεχνητή νοημοσύνη: Εχθρός ή σύμμαχος της πράσινης μετάβασης

Η ενεργειακή μετάβαση είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, αλλά η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης δημιουργεί νέες προκλήσεις.

Τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα και οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης απαιτούν τεράστιες υπολογιστικές υποδομές, καταναλώνοντας τεράστιες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας. Για παράδειγμα, η εκπαίδευση ενός σύγχρονου μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να εκπέμπει όσο διοξείδιο του άνθρακα παράγει ένα αυτοκίνητο σε όλη του τη διάρκεια ζωής!

Αυτό σημαίνει ότι, ενώ η τεχνολογία υπόσχεται καινοτομία, επιβαρύνει τους κλιματικούς στόχους όταν λειτουργεί με ενέργεια από ορυκτά καύσιμα. Όμως, η ΑΙ μπορεί επίσης να είναι καταλύτης για την πράσινη μετάβαση.

Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται ήδη για τη βελτιστοποίηση ενεργειακών δικτύων, τη μείωση της σπατάλης και τη βελτίωση της απόδοσης ανανεώσιμων πηγών. Για παράδειγμα, αλγόριθμοι μπορούν να προβλέψουν την ηλιακή και αιολική παραγωγή, εξισορροπώντας την προσφορά και τη ζήτηση ενέργειας.

Ο ρόλος των μοντέλων ανοιχτού κώδικα

Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εξέλιξη είναι η άνοδος των γλωσσικών μοντέλων ανοιχτού κώδικα, που αναπτύσσονται με λιγότερους πόρους και απαιτούν σημαντικά χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας. Αυτή η τάση δείχνει έναν εναλλακτικό δρόμο, όπου η ΑΙ μπορεί να γίνει πιο προσβάσιμη και λιγότερο ενεργοβόρα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η DeepSeek από την Κίνα που, όπως υποστηρίζει, κατάφερε να φτιάξει ένα γλωσσικό μοντέλο που είναι σε θέση να ανταγωνιστεί αυτά των Ηνωμένων Πολιτειών που χρειάστηκαν πολλά δισεκατομμύρια και καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι να βρεθεί μια ισορροπία, προκειμένου η ίδια η τεχνητή νοημοσύνη να στραφεί σε λιγότερο ενεργοβόρες λύσεις. Η τεχνολογική κοινότητα, οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις καλούνται να επιλέξουν: θα αφήσουν την ΑΙ να γίνει ο μεγαλύτερος «εχθρός» της πράσινης μετάβασης ή θα την αξιοποιήσουν ως εργαλείο βιωσιμότητας.