Βήματα, θερμίδες...CO2; - Σε άνοδο οι εφαρμογές παρακολούθησης εκπομπών άνθρακα

Εφαρμογές για smartphone, όπως το Commons και το Klarna, δίνουν στους χρήστες τη δυνατότητα να παρακολουθούν τις εκπομπές άνθρακα των αγορών τους και να προσαρμόζουν ανάλογα τις αγοραστικές τους συνήθειες.

Το 2019, η Sanchali Pal αποφάσισε ότι της έφταναν τα υπολογιστικά φύλλα. Επί έξι χρόνια,  χρησιμοποιούσε το Excel για να παρακολουθεί χειροκίνητα τις εκπομπές άνθρακα των αγορών της, μια ρουτίνα που λέει ότι της εξοικονομούσε περίπου 2.000 δολάρια το χρόνο ενθαρρύνοντας περισσότερες αγορές από δεύτερο χέρι, λιγότερες πτήσεις και λιγότερη κατανάλωση κρέατος. Αλλά η προσέγγιση αυτή γινόταν κουραστική.

To Commons

Έτσι, τον Αύγουστο του ίδιου έτους, η Pal κυκλοφόρησε τo Commons, μια εφαρμογή για smartphone που παρακολουθεί το αποτύπωμα άνθρακα των δαπανών των χρηστών, προσφέρει επιστροφή μετρητών για βιώσιμες επιλογές και πουλά αντισταθμίσεις άνθρακα.

Σήμερα, η Commons έχει δεκάδες χιλιάδες χρήστες, για τους οποίους λέει ότι μπορούν να μειώσουν τις ετήσιες εκπομπές τους κατά 19% κατά μέσο όρο χρησιμοποιώντας την εφαρμογή, σύμφωνα με το Bloomberg. Εάν όλοι στις ΗΠΑ πετύχαιναν αυτή τη μείωση, η Pal υποστηείζει ότι θα ισοδυναμούσε με το να αποσυρθεί το 80% των αυτοκινήτων στις ΗΠΑ εκτός δρόμου.

Περισσότερες από δώδεκα εφαρμογές

Σήμερα, υπάρχουν περισσότερες από δώδεκα εφαρμογές που στοχεύουν να βοηθήσουν τους χρήστες να παρακολουθούν τις μεμονωμένες εκπομπές τους.

Το Tracky χρησιμοποιεί GPS για να στοχεύσει εκπομπές που σχετίζονται με ταξίδια.

Με το Pawprint, οι εργοδότες μπορούν να βοηθήσουν τους υπαλλήλους τους να μετρήσουν το αποτύπωμα άνθρακα και να σταθμίσουν τις πρωτοβουλίες βιωσιμότητας στο χώρο εργασίας.

Η Klarna συνδυάζει την παρακολούθηση εκπομπών με άλλες προσφορές χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.

Τα Carbon Games παρέχουν στους χρήστες τους «πράσινες» προκλήσεις εντός εφαρμογής, εμφανίζοντας ανταγωνιστικούς πίνακες κατάταξης.

Η Pal λέει ότι στόχος της είναι να βοηθήσει τους καταναλωτές να δημιουργήσουν μια «διαίσθηση άνθρακα».

«Ο τρόπος που το σκέφτομαι είναι, αν κάτι σας εξοικονομήσει 1 ή 2 δολάρια, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για αυτό», σημειώνει. «Αλλά αν κάτι σας εξοικονομήσει 300 δολάρια, θα το κάνατε». Ομοίως, «αν κάτι είναι μια απόφαση 100 κιλών [CO2], μάλλον θα πρέπει να το σκεφτείτε».

Ο υπολογισμός των εκπομπών για μεμονωμένες αγορές είναι δύσκολος

Ο υπολογισμός των εκπομπών για μεμονωμένες αγορές είναι πιο δύσκολος από όσο ακούγεται. Η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από μια πτήση ή ένα κομμάτι κρέατος είναι μετρήσιμη και σχετικά συγκεκριμένη.

Αλλά το αποτύπωμα των εκπομπών, για παράδειγμα, ενός νέου smartphone — κατασκευασμένο από υλικά από μυριάδες εφοδιαστικές αλυσίδες  — μπορεί να είναι πολύ πιο δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί. Ακόμη και κάτι τόσο απλό όπως η αγορά ενός πουκάμισου είναι συχνά ένα χάος στον υπολογισμό του άνθρακα.

Η μεθοδολογία του Commons, εμπνευσμένη από το αρχικό υπολογιστικό φύλλο της Pal, ξεκινά με πληροφορίες που υποβάλλονται από τους χρήστες σχετικά με την τοποθεσία, τη μεταφορά και τον τρόπο ζωής. Στη συνέχεια, οι χρήστες συνδέουν τις πιστωτικές και χρεωστικές τους κάρτες με την εφαρμογή, η οποία πολλαπλασιάζει το σύνολο κάθε αγοράς με μια τιμή έντασης εκπομπών με βάση δεδομένα από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Πανεπιστήμιο Yale, τη Διοίκηση Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ, την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ και άλλα ιδρύματα. (Η εφαρμογή μπορεί να παρακολουθεί μόνο τις εκπομπές για χρήστες στις ΗΠΑ και τον Καναδά.)

Για να διαχειριστεί τη δική της παρακολούθηση εκπομπών, η Klarna —η σουηδική εταιρεία fintech που είναι περισσότερο γνωστή για την προσφορά της «αγοράστε τώρα πληρώστε αργότερα»— συνεργάστηκε με την εταιρεία διαχείρισης άνθρακα AI Vaayu.

Τα δεδομένα από αγορές που πραγματοποιήθηκαν μέσω της εφαρμογής, του ιστότοπου ή της επιλογής πληρωμής τρίτων της Klarna συγκεντρώνονται στην εφαρμογή Klarna για να δείξουν στους χρήστες τις συνολικές εκπομπές και τις αγορές με μεγάλο αντίκτυπο. Η Klarna λέει ότι διαθέτει δεδομένα για 150 εκατομμύρια προϊόντα σε κατηγορίες που περιλαμβάνουν είδη σπιτιού και κηπουρικής, κοσμήματα, αξεσουάρ και ηλεκτρονικά είδη.

Αντισταθμίσεις άνθρακα

Ενώ η Commons λέει ότι ο κύριος στόχος της είναι η αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών, η εταιρεία επενδύει επίσης σε έργα αφαίρεσης διοξειδίου του άνθρακα (CDR). Και για να εξουδετερώσουν ένα συγκεκριμένο μέρος του μηνιαίου αποτυπώματός τους, οι συνδρομητές μπορούν να πληρώσουν την εφαρμογή για να αντισταθμίσουν αυτόματα τις εκπομπές τους. (Η Klarna επενδύει επίσης σε έργα CDR, αλλά δεν πουλά αντισταθμίσεις.)

Οι αντισταθμίσεις παραμένουν αμφιλεγόμενες και οι μελέτες έχουν επανειλημμένα δείξει ότι τα περισσότερα από αυτά υπόσχονται υπερβολικά. Μια πρόσφατη ανασκόπηση περισσότερων από 100 τέτοιων μελετών, που διεξήχθη από την de facto παγκόσμια ρυθμιστική αρχή των στόχων CO2 του ιδιωτικού τομέα, κήρυξε τις αντισταθμίσεις άνθρακα σε μεγάλο βαθμό «αναποτελεσματικές».

Η Pal παραδέχεται αυτούς τους περιορισμούς, αλλά τονίζει τον ευρύτερο στόχο της εφαρμογής να βοηθήσει τους καταναλωτές να κάνουν συνειδητές επιλογές. «Δεν μπορούμε να διαχειριστούμε κάτι αν δεν μπορούμε να το μετρήσουμε», λέει.

Η ώθηση για περισσότερη «διαίσθηση άνθρακα» εμφανίζεται επίσης και σε άλλες εταιρείες. Πολλές τράπεζες προσφέρουν πλέον πράσινες πιστωτικές κάρτες που υποστηρίζουν περιβαλλοντικές επενδύσεις. Και οι έμποροι λιανικής, οι αεροπορικές εταιρείες και οι εταιρείες Big Tech επεξεργάζονται δεδομένα εκπομπών και πιο «φιλικές προς το κλίμα» επιλογές σε οτιδήποτε, από πιστοποιήσεις μόδας μέχρι αποτελέσματα πτήσεων και οδηγίες οδήγησης.

Ο Stuart Kirsch, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν που ερευνά τη λογιστική του άνθρακα, λέει ότι υπάρχει αξία στην ενημέρωση των καταναλωτών. Ωστόσο, προειδοποιεί ότι οι κλιματικές λύσεις πρέπει να συμβούν σε διαρθρωτικό επίπεδο. «Υπάρχει επίσης μια ταξική διάσταση στην επιλογή των καταναλωτών», λέει ο Kirsch. «Με ορισμένες μάρκες, μπορείτε να αγοράσετε καλύτερα και πιο βιώσιμα ρούχα, αλλά εξακολουθείτε να καταναλώνετε πάρα πολλά. Η επιλογή του καταναλωτή μπορεί να είναι ένα εργαλείο για την απαλλαγή των ανθρώπων από την ενοχή τους».

Πράγματι, οι υπηρεσίες παρακολούθησης άνθρακα διασχίζουν μια δύσκολη γραμμή μεταξύ του να δείχνουν στους ανθρώπους τον αντίκτυπο των αγορών τους στις εκπομπές και να υπονοούν ότι οι εκπομπές είναι ένα πρόβλημα που μπορούν να λύσουν τα άτομα.

Η Pal επισημαίνει μια έκθεση από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή που υποδηλώνει ότι οι αλλαγές στη συμπεριφορά από την πλευρά της ζήτησης θα μπορούσαν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% έως 70% πριν από το 2050. Αλλά ο οικονομολόγος Joyashree Roy, συντονιστής επικεφαλής συγγραφέας αυτής της έκθεσης, λέει ότι τα θεσμικά εμπόδια — συμπεριλαμβανομένου του κόστους — περιορίζουν την ικανότητα των καταναλωτών να εκμεταλλεύονται την επιρροή τους.

«Το πιο επιτυχημένο μήνυμα που συναντήσαμε ήταν ότι τα άτομα έχουν κίνητρα, αλλά αισθάνονται ανίκανα λόγω της έλλειψης πρόσβασης στη σωστή υποδομή ή τεχνολογία», τονίζει ο Roy. «Αν η πόλη σας δεν έχει τη σωστή πρόσβαση σε υποδομές, σωστά κίνητρα, σωστή ώθηση, σωστή τεχνολογία, τότε δεν μπορείτε να κάνετε τη σωστή επιλογή», προσθέτει.