ΕΛΕΤΑΕΝ: Πρέπει το κράτος να πολεμήσει την κλιματική αλλαγή
Την αναγκαιότητα για να ενταχθεί η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στο Ελληνικό Σύνταγμα υπογραμμίζει η ΕΛΕΤΑΕΝ που σημειώνει τα οφέλη που θα έχει από αυτή την απόφαση η Ελλάδα. Η ΕΛΕΤΑΕΝ με θέσεις που απέστειλε στη κυβέρνηση και τα κόμματα για τον Εθνικό Σχεδιασμό για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), τονίζει την σημασία που θα έχει για την χώρα η ισότιμη συμμετοχή της στη μάχη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η ΕΛΕΤΑΕΝ έχει δηλώσει στους αρμόδιους φορείς τη διαθεσιμότητά της να εργαστεί μαζί τους σε όλη τη διαδικασία οριστικοποίησης του ΕΣΕΚ, που έχει τεθεί σε διαβούλευση από το υπουργείο Ενέργειας και αποτελεί τη βάση για το κείμενο που θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως το τέλος του 2018, με στόχο την παραγωγή ενός αναλυτικού τεκμηριωμένου σχεδίου με εναλλακτικές επιλογές και διαδικασίες παρακολούθησης.
Τα βασικά σημεία της ανακοίνωσης της ΕΛΕΤΑΕΝ:
1.Ο στόχος 55% Α.Π.Ε. στην ακαθάριστη τελική ηλεκτρική κατανάλωση για το 2030 είναι εύλογος. Όμως, με δεδομένη την ανάγκη ο σχεδιασμός να κοιτάζει το ορίζοντα του 2050 και την υποχρέωση για εξαιρετικά αυξημένη δράση, προτείνεται τα σενάρια πολιτικής να οδηγούν σε πιο φιλόδοξες επιδόσεις (60% Α.Π.Ε. στην ΤΚΕ από 56% που εκτιμά το σχέδιο).
Περαιτέρω, πρέπει να υπάρξουν σαφείς ενδιάμεσοι στόχοι, τουλάχιστον ανά διετία.
2. Η πορεία για το 2040 πρέπει να είναι πολύ περισσότερο φιλόδοξη και να προετοιμάζει το δρόμο για περί το 90% ή και περισσότερο, διείσδυση στην ακαθάριστη τελική ηλεκτρική κατανάλωση το 2050. Από το μοναδικό σενάριο που έχει περιληφθεί στο κείμενο, γίνεται φανερό ότι το δεδομένο μίγμα πολιτικών δεν είναι επαρκές για μετά το 2030 και για αυτό πρέπει ήδη από σήμερα ο ΕΣΕΚ να περιλάβει πρόσθετα μέτρα και πολιτικές που θα αναπτυχθούν και θα εφαρμοσθούν καθ’ όλη τη διάρκεια των επόμενων 12 ετών.
Είναι προφανές ότι η συμπερίληψη τέτοιων πρόσθετων μέτρων θα οδηγήσει στην αναγκαία πιο φιλόδοξη πορεία για το 2030, με όλα τα συνακόλουθα οφέλη.
3. Εκτιμάται ότι στο υπό διαβούλευση σχέδιο υφίσταται υποεκτίμηση των αναγκαίων νέων εγκαταστάσεων Α.Π.Ε. γεγονός που μπορεί να έχει πολιτικές συνέπειες κατά το σχεδιασμό ή την εφαρμογή των μέτρων.
4. Ο ΕΣΕΚ πρέπει να εκπέμπει ισχυρότερο μήνυμα εγρήγορσης και όχι εφησυχασμού. Παραλήπτες αυτού του μηνύματος είναι οι διαχειριστές των δικτύων, ο χωροταξικός σχεδιασμός, οι αδειοδοτούσες υπηρεσίες, η δικαστική εξουσία, οι τράπεζες, οι επενδυτές και η κοινωνία. Κυρίως το μήνυμα που πρέπει να εκπέμπεται είναι ότι η Ελλάδα στοχεύει στην εξωστρέφεια. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει εξαγωγός πράσινης ενέργειας.
5. Απαιτείται Σχέδιο Δράσης και Μηχανισμός Ελέγχου & Ανάδρασης με αναλυτικό περιεχόμενο και χρονοδιαγράμματα, με ποσοτικούς δείκτες παρακολούθησης και με σαφή διοικητική δομή και διαδικασίες. Έτσι θα διασφαλιστεί ότι η υλοποίηση του ΕΣΕΚ θα παρακολουθείται με θεσμικό και επίσημο τρόπο και όταν εμφανίζεται υστέρηση από τους ενδιάμεσους στόχους θα προβλέπεται η ανάληψη συγκεκριμένων διορθωτικών κινήσεων.
6. Απαιτείται Οδικός Χάρτης για Μεγάλες Επενδύσεις Α.Π.Ε. και ειδικότερα:
Μεγάλα συγκροτήματα χερσαίων αιολικών πάρκων (σε νησιά, βραχονησίδες και ηπειρωτική χώρα) με αποσαφήνιση του καθεστώτος καθορισμού της τιμής αναφοράς,
Αποθήκευση, με ανάπτυξή της πιο γρήγορα από ό,τι προβλέπει το σχέδιο,
Θαλάσσια αιολικά πάρκα (πλωτές ανεμογεννήτριες) με έγκαιρη ανάπτυξη στην αρχή της δεκαετίας του 2020 τουλάχιστον ενός ή δύο πιλοτικών μεγάλων εμπορικών επενδύσεων ώστε η Ελλάδα να ωφεληθεί από τη ραγδαία πτώση του κόστους και να αναπτύξει την αναγκαία εφοδιαστική αλυσίδα που εμπλέκει τα λιμάνια, τα ναυπηγεία, τη βιομηχανία καλωδίων και τη βιομηχανία τσιμέντου.
7. Οι διασυνδέσεις των νησιών της Δωδεκανήσου και του ΒΑ Αιγαίου πρέπει να προγραμματισθούν για νωρίτερα και πρέπει να εξεταστεί η σημαντική αύξηση της μεταφορικής ικανότητας της 2ης φάσης της διασύνδεσης της Κρήτης.
Χρειάζεται επίσης να συνεκτιμηθεί η δυνατότητα συνεισφοράς των Υβριδικών Σταθμών (ΥΒΣ), που συνδυάζουν παραγωγή από Α.Π.Ε. με συστήματα αποθήκευσης, στη γενικότερη στρατηγική επίλυσης του ενεργειακού προβλήματος των νησιών.
Για τις διεθνείς διασυνδέσεις, ο ΕΣΕΚ δεν πρέπει να περιορίζεται από το υφιστάμενο ΔΠΑ αλλά πρέπει να περιγράψει το όραμα και τα βασικά βήματα ώστε να εξέλθει η χώρα από τη σχετική ηλεκτρική της απομόνωση και να καταστεί εξαγωγός ενέργειας.
8. Απαιτείται σαφέστερο πρόγραμμα διαγωνισμών. Η προβλεψιμότητα είναι πολύ σημαντική για την προσπάθεια ανάπτυξης επενδύσεων. Ο ΕΣΕΚ πρέπει να ενσωματώσει ένα σαφές και αναλυτικό χρονοδιάγραμμα διαγωνισμών που θα γίνουν για νέα ισχύ Α.Π.Ε. ώστε να στείλει ένα σαφές μήνυμα στην αγορά.