ΗΠΑ – Κίνα: H «μάχη» των δύο μεγάλων ρυπαντών

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα είναι οι δύο μεγαλύτεροι ρυπαντές του πλανήτη, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση θα πρέπει να αφορά αυτές τις δύο χώρες.

Αυτή τη στιγμή, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της Κίνας είναι υπερδιπλάσιες των ΗΠΑ, ωστόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ρυπάνει τον πλανήτη περισσότερο από οποιαδήποτε χώρα στην ιστορία.

Σύμφωνα με ειδικούς, πολλοί είναι οι παράγοντες που λαμβάνονται υπ’ όψιν όταν εκτιμάται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μίας χώρα και καθώς οι ηγέτες έχουν συγκεντρωθεί στη Γλασκώβη για τη Σύνοδο για το κλίμα, το Πεκίνο και η Ουάσιγκτον θα βρεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.

Το 2006, η Κίνα ξεπέρασε τις ΗΠΑ στις εκπομπές άνθρακα και το 2019 – ένα χρόνο πριν χτυπήσει η πανδημία – οι εκπομπές άνθρακα της Κίνας ήταν 2,5 φορές περισσότερες από των ΗΠΑ. Συνολικά, η Κίνα εξέπεμψε 14,1 δισ. κυβικούς τόνους άνθρακα, που αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο του συνόλου παγκοσμίως. Οι ΗΠΑ ευθύνονταν για το 11% των συνολικών εκπομπών άνθρακα, η Ινδία το 6,6% και η Ευρωπαϊκή Ένωση το 6,4%.

Και παρά το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή, η Κίνα είναι «πρωταθλήτρια», ιστορικά οι ΗΠΑ έχουν εκπέμψει 2,5 φορές περισσότερη ρύπανση από την Κίνα από το 1850. Ιστορικά, λοιπόν, η Ουάσιγκτον είναι πρωταθλήτρια και, μάλιστα, με μεγάλη διαφορά από οποιαδήποτε άλλη χώρα.

Όσον αφορά στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των πολιτών, ο μέσος Αμερικανός έχει πολύ μεγαλύτερο αποτύπωμα από το μέσο Κινέζο, με μεγάλη μάλιστα διαφορά. Σύμφωνα με το Bloomberg, ο μέσος Αμερικανός ευθύνεται για 17,6 τόνους άνθρακα το χρόνο, ενώ ο μέσος Κινέζος μόλις για 10,1. Αυτό βέβαια οφείλεται και στον τρόπο ζωής. Το μέσο εισόδημα στις ΗΠΑ είναι πολύ υψηλότερο, με αποτέλεσμα ο μέσος Αμερικανός να διαθέτει καλύτερο αυτοκίνητο, να πετάει συχνότερα κ.ο.κ.

Το 2020, τα ορυκτά καύσιμα αντιπροσώπευαν το 87% της ενέργειας που καταναλώνεται στην Κίνα (το 60% από άνθρακα, το 20% από πετρέλαιο και το 8% από φυσικό αέριο), ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις ΗΠΑ είναι 80% (το 11% από άνθρακα, το 33% από πετρέλαιο και το 36% από φυσικό αέριο).

Και παρότι το φυσικό αέριο βλάπτει επίσης το περιβάλλον, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι χαμηλότερες σε σχέση με τον άνθρακα. Γι’ αυτό και είναι σε εξέλιξη η συζήτηση σε κάποιες χώρες για το αν θα πρέπει να αυξηθούν οι επενδύσεις σε φυσικό αέριο αντί για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Για να φτάσουμε σε κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, θα πρέπει το 90% της ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως να προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με την αιολική και την ηλιακή ενέργεια να φτάνει το 70%.

Πάντως, κοιτώντας προς το μέλλον, η κλιματική ατζέντα στις ΗΠΑ είναι πιο φιλόδοξη από της Κίνας – ο Τζο Μπάιντεν έχει δεσμευτεί να μειωθούν στο μισό οι εκπομπές αερίου του θερμοκηπίου στις ΗΠΑ έως το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 2005 – ωστόσο το Πεκίνο είναι σε διαφορετικό στάδιο ανάπτυξης και αυτός θα μπορούσε να είναι ένας παράγοντας που θα επηρεάσει τις εξελίξεις. Η Κίνα άλλωστε είναι μπροστά από τις ΗΠΑ στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Με άλλα λόγια, καμία από τις δύο χώρες δε μειώνει αρκετά τις εκπομπές άνθρακα ούτε προχωρά αρκετά τη μετάβαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ώστε να επιτευχθεί ο στόχος αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,5 βαθμό Κελσίου και όχι περισσότερο.