Ποιες χώρες δηλώνουν έτοιμες για την κλιματική αλλαγή

Ο δείκτης Change Readiness Index (CRI) της KPMG για το 2019, που ταξινομεί 140 χώρες με βάση πόσο αποτελεσματικά προετοιμάζονται και ανταποκρίνονται στις μεγάλες αλλαγές και τις κλιματικές προκλήσεις που συντελούνται, τοποθετεί την Ελβετία στην πρώτη θέση για δεύτερη χρονιά και εννέα ακόμα ευρωπαϊκές χώρες να καταλαμβάνουν μια θέση στην πρώτη εικοσάδα.

Αυτή η έκδοση της μελέτης εστιάζει ειδικά στις δεξιότητες που πρέπει να αναπτύξουν τα κράτη για να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στην κλιματική αλλαγή και να περιορίσουν τους σχετικούς κινδύνους. Σύμφωνα με αυτήν η Ευρώπη κυριαρχεί στην πρώτη δεκάδα αλλά υστερεί στον χρηματοοικονομικό κλάδο.

Οι 10 κορυφαίες χώρες της κατάταξης του CRI παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητες σε σύγκριση με τη μελέτη του 2017, με εξαίρεση τη Νορβηγία η οποία αναρριχήθηκε από την 11η στην 8η θέση, αντικαθιστώντας τη Φινλανδία στην πρώτη δεκάδα. Το Ηνωμένο Βασίλειο παρέμεινε στην πρώτη δεκάδα κατακτώντας την 8η θέση (από 10η), παρά την εντεινόμενη πολιτική αβεβαιότητα που συνοδεύει την απόφαση της Βρετανίας να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit).

Οι επιδόσεις της ΕΕ στην παγκόσμια βιωσιμότητα ξεπερνούν τον παγκόσμιο μέσο όρο των υπόλοιπων περιοχών. Ο δείκτης CRI του 2019 υποδεικνύει, ωστόσο, ότι ο χρηματοοικονομικός κλάδος στην Ευρώπη υστερεί σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο και τη Βόρεια Αμερική, σημειώνοντας οριακά καλύτερες επιδόσεις από τις αναπτυσσόμενες αγορές.

Οι ΗΠΑ καταλαμβάνουν τη 13η θέση σήμερα (υποχωρώντας από τη 12η θέση) στη γενική κατάταξη, ενώ ο Καναδάς βρίσκεται στη 16η θέση (καταγράφοντας άνοδο από τη 18η θέση). Οι ΗΠΑ, παρότι υπολείπονται της Ευρώπης σε επίπεδο περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, κατέχουν ηγετική θέση παγκοσμίως στην ετοιμότητα του χρηματοοικονομικού κλάδου έναντι της αλλαγής. Η Βόρεια Αμερική είναι ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών.

Κορυφαία εικοσάδα κρατών και επικρατειών στο δείκτη CRI (σε σύγκριση με το 2017):

• Ελβετία
• Σιγκαπούρη (+2 θέσεις υψηλότερα)
• Δανία (+2)
• Σουηδία (-2)
• Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (-2)
• Νορβηγία (+5)
• Γερμανία (+2)
• Ηνωμένο Βασίλειο (+2)
• Νέα Ζηλανδία (-3)
• Ολλανδία (-3)
• Φινλανδία (-3)
• Κατάρ (+7)
• Ηνωμένες Πολιτείες (-1)
• Αυστραλία
• Χονγκ Κονγκ (SAR) (-2)
• Καναδάς (+1)
• Ταϊβάν (+18)
• Ιαπωνία (+3)
• Αυστρία (-3)
• Βέλγιο (-2)

Ο ιδιωτικός τομέας στην Ευρώπη έχει το προβάδισμα στην Επιχειρηματική Βιωσιμότητα έναντι των κρατών με πλούσιους φυσικούς πόρους

Οι ευρωπαϊκές χώρες είναι πρωτοπόρες στην Επιχειρηματική Βιωσιμότητα (Enterprise Sustainability), στο ρόλο που διαδραματίζει δηλαδή ο ιδιωτικός τομέας, στην αντιμετώπιση της πρόκλησης για ετοιμότητα μιας χώρας και στην ανταπόκριση στην κλιματική αλλαγή και την περιβαλλοντική υποβάθμιση.

Στα μέτρα που εξετάζονται στην Επιχειρηματική Βιωσιμότητα περιλαμβάνονται οι εκπομπές CO2 ανά μονάδα ΑΕΠ και το ποσοστό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε χρήση ανά χώρα.

Τα κράτη με φυσικό πλούτο, αντιθέτως, καταγράφουν χαμηλές επιδόσεις στην Επιχειρηματική Βιωσιμότητα. Τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ των εν λόγω κρατών σημειώνει η Νορβηγία και τις χειρότερες η Ρωσία.

Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι, στα κράτη με φυσικό πλούτο, ο ιδιωτικός τομέας δεν λαμβάνει μέτρα για διαφοροποίηση των εν λόγω οικονομιών από τους φυσικούς πόρους όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο με στόχο τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης.

Διπλός κίνδυνος για τις λιγότερο ώριμες οικονομίες

Ο δείκτης του 2019 αποκαλύπτει, επίσης, ότι οι χώρες που είναι πιο ευάλωτες στους κλιματικούς κινδύνους είναι εκείνες των οποίων το εισόδημα κυμαίνεται στα χαμηλότερα επίπεδα ή στα χαμηλά έως μέτρια επίπεδα.

Οι λιγότερο ώριμες οικονομίες όπως ο Τσαντ, το Νότιο Σουδάν και το Αφγανιστάν καταγράφουν τις χειρότερες επιδόσεις σε επίπεδο περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας, όπως επίσης και οι χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής και της Νότιας Ασίας. Οι χώρες υψηλότερου εισοδήματος θεωρούνται, στο μεγαλύτερο μέρος τους, ως κράτη χαμηλού κινδύνου και υψηλής ετοιμότητας.

Από τη φετινή μελέτη προκύπτει ότι τα φτωχότερα κράτη διατρέχουν διπλό κίνδυνο όσον αφορά στην κλιματική αλλαγή: υψηλότερο κίνδυνο από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και μικρότερη δυνατότητα υιοθέτησης πολιτικών και θεσμών περιβαλλοντικής ετοιμότητας.