Mpox: H έξαρση του ιού αυξάνει τον φόβο εξάπλωσης πριν οι ασθενείς εμφανίσουν συμπτώματα

Φωτογραφία: SHUTTERSTOCK

Οι υγειονομικές αρχές που σπεύδουν να περιορίσουν την ταχέως εξαπλούμενη επιδημία του ιού της ευλογιάς των πιθήκων στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι η ασθένεια μπορεί να εξαπλωθεί σε άτομα που δεν εμφανίζουν ακόμη συμπτώματα.

Η ευλογιά των πιθήκων έχει μολύνει ανθρώπους στη Δυτική και Κεντρική Αφρική με αυξανόμενη συχνότητα από τη δεκαετία του 1970. Μέχρι το σημερινό ξέσπασμα, ωστόσο, η παραλλαγή που ενδημεί στην περιοχή δεν είχε ποτέ εξαπλωθεί πολύ αποτελεσματικά μεταξύ των ανθρώπων, ούτε είχε καταγραφεί ότι μεταλλάσσεται συχνά.

Αν και πολλά παραμένουν άγνωστα σχετικά με τη νέα υποπαραλλαγή που οδηγεί σε αυτό το ξέσπασμα, η ταχύτητα με την οποία εξαπλώνεται είναι μια ανησυχητική εξέλιξη που μπορεί να υποδηλώνει κίνδυνο για μελλοντικές πανδημίες, σημειώνει το Bloomberg.

Το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος

Το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος είναι υπεύθυνο για πολλά από τα 17.794 κρούσματα και τους 535 θανάτους στο Κονγκό φέτος, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αφρικής. Από αυτά τα θανατηφόρα κρούσματα, περισσότερο από το 60% αφορούν παιδιά κάτω των πέντε ετών. Σε αντίθεση με την κλάση IIb, ένα ηπιότερο στέλεχος που ξέσπασε το 2022 και εξαπλώθηκε κυρίως μέσω ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες, η τρέχουσα παραλλαγή εξαπλώνεται μέσω όλων των ειδών σεξουαλικής δραστηριότητας και άλλων στενών σωματικών επαφών.

Δεδομένης της δυσκολίας πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας στο Κονγκό, ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων της παραλλαγής Ι είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερος από τον επίσημο αριθμό. «Πιστεύουμε ότι τα σοβαρά κρούσματα είναι η κορυφή του παγόβουνου», δήλωσε η Helen Rees, ιδρύτρια του Ινστιτούτου Αναπαραγωγικής Υγείας και HIV στο Γιοχάνεσμπουργκ και πρόεδρος της Αφρικανικής Περιφερειακής Τεχνικής Συμβουλευτικής Ομάδας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον εμβολιασμό.

Συμπτώματα και μετάδοση

Ο ιός Mpox τείνει να παρουσιάζεται αρχικά με πυρετό, μυϊκούς πόνους, κόπωση, πονοκέφαλο, διόγκωση των λεμφαδένων και άλλα συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη. Εντός λίγων ημερών από την έναρξη του πυρετού, ορισμένοι ασθενείς αναπτύσσουν εξάνθημα που μπορεί να παράγει βλάβες ή φλύκταινες που περιέχουν υγρό.

Πριν από το 2022, θεωρούνταν σε μεγάλο βαθμό ότι η μετάδοση γινόταν κυρίως μετά την εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων, σύμφωνα με τον Adam Kucharski, καθηγητή επιδημιολογίας λοιμωδών νοσημάτων στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου.

Ωστόσο, δήλωσε ο Kucharski, η ανάλυση μιας επιδημίας του 2022 από τον ιό mpox - που επίσης κηρύχθηκε παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης - έδειξε ότι η πλειονότητα των κρουσμάτων μεταδόθηκε πριν γίνουν ορατά τα συμπτώματα.

«Ακόμη και πριν εμφανιστεί εξάνθημα σε ασθενείς με τη νέα υποπαραλλαγή, δήλωσε ο Rees.

Η μετάδοση πιθανόν να έχει επιδεινωθεί από την τοποθεσία της επιδημίας - την Καμιτούγκα, ένα πολυσύχναστο μεταλλευτικό κέντρο σε μια περιοχή πλούσια σε ορυκτά - μαζί με τις συγκρούσεις στο Κονγκό που έχουν εκτοπίσει 4,2 εκατομμύρια ανθρώπους στην περιοχή γύρω από την επιδημία, αφήνοντας χιλιάδες ανθρώπους σε συνωστισμένους, ανθυγιεινούς καταυλισμούς προσφύγων. Οι εργαζόμενοι που κινούνται μεταξύ της Καμιτούγκα και των γειτονικών εθνών του Μπουρούντι και της Ρουάντα θεωρούνται πιθανοί μεταδότες, όπως και οι χιλιάδες μεταλλωρύχοι που έρχονται στην πόλη για βραχυπρόθεσμη εργασία.

Τα παιδιά μπορεί να διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο, καθώς είναι λιγότερο πιθανό να έχουν εκτεθεί προηγουμένως στην ασθένεια και μπορεί να είναι πιο ευάλωτα αν είναι μικρά και υποσιτίζονται, δήλωσε ο Rees.

Η ταχύτητα εξάπλωσης της νόσου απαιτεί άμεση δράση, δήλωσε ο Kucharski. Χρειάζεται έρευνα για να ξεδιαλύνει τα διάφορα στελέχη του ιού ώστε να φανεί η πραγματική κλίμακα της μόλυνσης, ενώ παράλληλα πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα εμβόλια και τα μη φαρμακευτικά μέτρα χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά.

Μέχρι στιγμής, οι αριθμοί της παραλλαγής Ι στο Κονγκό είναι μακράν οι μεγαλύτεροι, αλλά τον τελευταίο μήνα έχουν αναφερθεί νέα κρούσματα σε πολλές αφρικανικές χώρες, καθώς και ένα στη Σουηδία. Το Μπουρούντι έχει αναφέρει, από τον Ιούλιο, 100 κρούσματα mpox που προκαλούνται από την υποπαραλλαγή σε πολλές περιοχές, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Από αυτά, το 28% ήταν παιδιά κάτω των πέντε ετών.

«Με πολλούς τρόπους, κρούσματα όπως το mpox μπορούν να θεωρηθούν ως δοκιμή για την επόμενη μεγάλη πανδημία», δήλωσε ο Kucharski. «Θα είναι αποτελεσματική και δίκαιη η παγκόσμια αντίδραση; Ή θα είναι καθυστερημένη, ασύνδετη και λανθασμένη;», διερωτήθηκε.

ΣΧΕΤΙΚΑ