Κεφαλογιάννη: Σε πλήρη εξέλιξη το σχέδιο για μια σταθερή και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το σχέδιο του υπουργείου Τουρισμού για μια σταθερή και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, με πολλαπλά οφέλη για την εθνική οικονομία και την ελληνική κοινωνία, υπογραμμίζει η Όλγα Κεφαλογιάννη, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι υπάρχει η πολιτική βούληση αλλά και οι ευκαιρίες για την υλοποίηση του.
Μάλιστα υπενθυμίζει ότι τώρα ξεκινάει ένας νέος κύκλος, με στόχο να θέσουμε ισχυρά θεμέλια για το μέλλον του ελληνικού τουρισμού, με όραμα και στόχο τη βιωσιμότητα των προορισμών και του τουριστικού προϊόντος και με γνώμονα το μέτρο και την ισορροπία, τον σεβασμό στον άνθρωπο, στις τοπικές κοινωνίες και στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον.
Δίνοντας το στίγμα της πολιτικής που θα ακολουθήσει το υπουργείο Τουρισμού την νέα χρονιά, η κυρία Κεφαλογιάννη επισήμανε ότι ο στρατηγικός σχεδιασμός περιλαμβάνει τέσσερις βασικούς στόχους: την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης των προορισμών, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη διαφοροποίηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, την ενίσχυση της προώθησης και προβολής της τουριστικής προσφοράς μέσω μιας νέας προσέγγισης, και την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ταυτόχρονα, οριζόντιος στόχος σε όλες τις πολιτικές και πρωτοβουλίες, είναι η προώθηση της προσβασιμότητας στην τουριστική δραστηριότητα.
Τόνισε ότι το υπουργείο Τουρισμού ήδη επεξεργάζεται νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες, που θα αφορούν στον εκσυγχρονισμό των λειτουργικών προδιαγραφών των καταλυμάτων. Επιπλέον, μεταξύ άλλων παρεμβάσεων και με στόχο την ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας, έχει δρομολογηθεί και η εισαγωγή νέου πλαισίου για την απλοποίηση των διαδικασιών που αφορούν στην αδειοδότηση των τουριστικών υποδομών της χώρας, όπως οι τουριστικοί λιμένες και οι ιαματικές πηγές, για τις οποίες θα ακολουθηθεί η λογική, με βάση την οποία απλοποιήθηκαν το 2013-2014 οι διαδικασίες αδειοδότησης όλων των τουριστικών καταλυμάτων.
Για τη νέα χρονιά, η υπουργός Τουρισμού εξέφρασε την αισιοδοξία της, σημειώνοντας μεταξύ άλλων, ότι τα μηνύματα από τις διεθνείς αγορές ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, καθώς υπήρξαν διαβεβαιώσεις για αξιοσημείωτη αύξηση του πτητικού έργου, αλλά και για ενίσχυση των προγραμμάτων για ελληνικούς προορισμούς.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της υπουργού Τουρισμού Όλγας Κεφαλογιάννη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στον δημοσιογράφο Κώστα Χαλκιαδάκη
Ερ. Τι μήνυμα στέλνει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού στους εμπλεκόμενους με τα τουριστικά δρώμενα της χώρας;
Απ. Όσα πετύχαμε στον τουρισμό, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν χωρίς την ουσιαστική συμβολή, την εργατικότητα, την υψηλή τεχνογνωσία και τη συστηματική προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων στον τουρισμό, της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του εξαιρετικού ανθρώπινου δυναμικού. Με τη συμβολή τους πετύχαμε σημαντική αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών, την βελτίωση των υποδομών φιλοξενίας, αλλά και την αύξηση των τουριστικών επενδύσεων.
Για αυτό και σήμερα, παρά τις πρωτόγνωρες προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε, ο ελληνικός τουρισμός εμφανίζει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και συνεχίζει να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της οικονομίας και την κοινωνική πρόοδο. Και η Ελλάδα κατάφερε να εδραιωθεί ως ένας ώριμος ταξιδιωτικός προορισμός παγκόσμιας αναγνωρισιμότητας.
Τώρα ξεκινάει ένας νέος κύκλος με στόχο να θέσουμε ισχυρά θεμέλια για το μέλλον του ελληνικού τουρισμού, με όραμα και στόχο τη βιωσιμότητα των προορισμών και του τουριστικού προϊόντος και με γνώμονα το μέτρο και την ισορροπία, τον σεβασμό στον άνθρωπο, στις τοπικές κοινωνίες και στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Στη νέα αυτή προσπάθεια, χρειαζόμαστε ως συνοδοιπόρους όλους τους φορείς, τις επιχειρήσεις, το ανθρώπινο κεφάλαιο του τουρισμού, και τους καλούμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τον κοινό στόχο, να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και να χτίσουμε πάνω στην παρούσα δυναμική. Υπάρχουν σήμερα η πολιτική βούληση, οι ευκαιρίες και ένα συνεκτικό σχέδιο που μπορεί με τη συνεργασία όλων να οδηγήσει σε μια σταθερή και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη και σε πολλαπλά οφέλη για την εθνική οικονομία και, φυσικά, για την ελληνική κοινωνία.
Ερ. Πώς θα κινηθούν οι πολιτικές του υπουργείου Τουρισμού τη νέα χρονιά;
Απ. Ο στρατηγικός σχεδιασμός μας περιλαμβάνει τέσσερις βασικούς στόχους: την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης των προορισμών, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη διαφοροποίηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, την ενίσχυση της προώθησης και προβολής της τουριστικής προσφοράς μέσω μιας νέας προσέγγισης, και την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ταυτόχρονα, οριζόντιος στόχος σε όλες τις πολιτικές και πρωτοβουλίες μας, είναι η προώθηση της προσβασιμότητας στην τουριστική δραστηριότητα.
Για την επίτευξη των στόχων μας, στο πεδίο των θεσμικών παρεμβάσεων, το υπουργείο Τουρισμού ήδη επεξεργάζεται νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες, που θα αφορούν στον εκσυγχρονισμό των λειτουργικών προδιαγραφών των καταλυμάτων. Επιπλέον, μεταξύ άλλων παρεμβάσεων, και με στόχο την ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας, έχει δρομολογηθεί και η εισαγωγή νέου πλαισίου για την απλοποίηση των διαδικασιών που αφορούν στην αδειοδότηση των τουριστικών υποδομών της χώρας, όπως οι τουριστικοί λιμένες και οι ιαματικές πηγές, για τις οποίες θα ακολουθηθεί η λογική, με βάση την οποία απλοποιήθηκαν το 2013-2014 οι διαδικασίες αδειοδότησης όλων των τουριστικών καταλυμάτων.
Παράλληλα, εργαζόμαστε με εντατικούς ρυθμούς για τη βέλτιστη αξιοποίηση της ευκαιρίας που παρουσιάζεται για τον ελληνικό τουρισμό με τους πόρους που είναι διαθέσιμοι μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ήδη έχουν τεθεί σε τροχιά υλοποίησης έργα για την ενίσχυση του ορεινού τουρισμού με την αναβάθμιση χιονοδρομικών κέντρων και ορειβατικών καταφυγίων, όπως και για την αναβάθμιση των υποδομών των τουριστικών λιμένων, ενώ ένα ακόμη έργο στοχεύει στην βελτίωση της προβασιμότητας σε παραλίες της χώρας μας. Ακόμα, έχουν δρομολογηθεί έργα για την ανάπτυξη του αγροτουρισμού, του καταδυτικού τουρισμού, καθώς και του τουρισμού υγείας και ευεξίας.
Επιπλέον, υλοποιείται έργο που αφορά στη σύσταση και λειτουργία Οργανισμών Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμών σε περιφέρειες και δήμους της χώρας, με το οποίο στοχεύουμε στην πιο αποδοτική και αποτελεσματική διακυβέρνηση των επιμέρους προορισμών της χώρας. Είναι στρατηγική επιλογή μας να συμπεριλάβουμε τις τοπικές κοινωνίες στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας στο νέο αναπτυξιακό μοντέλο του τουρισμού.
Άλλα έργα, αφορούν επίσης στον ψηφιακό μετασχηματισμό των μονάδων του υπουργείου Τουρισμού καθώς και στον ψηφιακό μετασχηματισμό του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, που έχει στόχο την ενίσχυση της προώθησης και προβολής του τουριστικού προϊόντος. Τέλος, ένα επιπλέον έργο στοχεύει στην αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση των απασχολούμενων στον τομέα του τουρισμού, με γνώμονα την ενίσχυση της απασχόλησης αλλά και την ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και συνολικά της τουριστικής προσφοράς της χώρας μας.
Βασικό στόχο για το υπουργείο Τουρισμού αποτελεί και η απορρόφηση των πόρων του προγράμματος «Τουρισμός για Όλους 2022-2025». Ενός προγράμματος με κοινωνικό πρόσημο, και ταυτόχρονα αναπτυξιακό, το οποίο μπορεί να αποφέρει πολλά οφέλη για στις τοπικές κοινωνίες και επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα σε Έλληνες πολίτες να γνωρίσουν προορισμούς της χώρας μας και σε περιόδους πέραν των θερινών μηνών.
Ο νέος κύκλος του προγράμματος, για τον οποίο υπογράψαμε πρόσφατα τη σχετική Προγραμματική Συμφωνία, θα αξιοποιήσει αυξημένους πόρους, καθώς τα αδιάθετα κονδύλια του προηγούμενου κύκλου θα προστεθούν στο νέο πρόγραμμα, μετά από σχετική ρύθμιση που έφερε με νόμο το υπουργείο Τουρισμού. Θα αφορά επίσης περισσότερους δυνητικούς δικαιούχους, καθώς διευρύνονται τα εισοδηματικά κριτήρια. Για τον νέο αυτό κύκλο υπάρχει ακόμα ειδική μέριμνα για κληρωθέντες του προγράμματος, όπως άτομα με αναπηρία, πολύτεκνους και συνταξιούχους, καθώς προβλέπεται αυξημένη επιδότηση, διπλάσια της βασικής επιδότησης.
Ερ. Ποιες προκλήσεις στο τουριστικό πεδίο απαιτούν την εγρήγορση της πολιτικής ηγεσίας του τουρισμού;
Απ. O παγκόσμιος τουρισμός κατά την πρόσφατη περίοδο αντιμετώπισε, και συνεχίζει να αντιμετωπίζει, σοβαρές προκλήσεις, όπως η γεωπολιτική και οικονομική αστάθεια, αλλά και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, από τις οποίες επηρεάστηκε βεβαίως και η Ελλάδα. Τα ακραία φυσικά φαινόμενα έπληξαν σοβαρά τον τουρισμό σε ορισμένες περιοχές της χώρας, ιδιαίτερα το περασμένο καλοκαίρι. Το υπουργείο Τουρισμού, αλλά και η κυβέρνηση συνολικά, βρέθηκαν από την πρώτη στιγμή κοντά σε όσους επλήγησαν, για να δώσουν λύσεις και να στηρίξουν και τον τουρισμό στις περιοχές αυτές.
Ωστόσο, μέσα από τις προκλήσεις διδαχθήκαμε πολλά. Χτίζουμε πάνω στην εμπειρία που αποκτήσαμε και επεξεργαζόμαστε σήμερα σχέδια, ώστε να προετοιμαστούμε καλύτερα για ανάλογες κρίσεις που είναι πιθανό ότι θα αντιμετωπίσουμε και στο μέλλον.
Παράλληλα, το διεθνές περιβάλλον γίνεται ολοένα και πιο ανταγωνιστικό καθώς αναδύονται νέες τουριστικές δυνάμεις, ενώ ώριμοι προορισμοί στην ευρύτερη περιοχή μας επανακάμπτουν και αυτοί δυναμικά στη μεταπανδημική περίοδο. Επιπλέον, το ταξιδιωτικό τοπίο εξελίσσεται διαρκώς, και διαμορφώνεται από παράγοντες όπως η ταχύτατη πρόοδος της τεχνολογίας και οι μεταβαλλόμενες προτιμήσεις και συνήθειες των ταξιδιωτών.
Εργαζόμαστε λοιπόν για να θωρακίσουμε τον τουρισμό και με κάθε διαθέσιμο εργαλείο να διασφαλίσουμε το μέλλον του, καθώς απαιτείται συστηματική παρακολούθηση και καταγραφή όλων των δεδομένων και πληροφοριών, θεσμική ετοιμότητα, πρόληψη και αποφασιστικές παρεμβάσεις.
Ερ. Τι μηνύματα έχετε εισπράξει από την μέχρι τώρα παρουσία σας σε μεγάλες διεθνείς τουριστικές εκθέσεις για τη νέα τουριστική χρονιά;
Η συμμετοχή μας σε διεθνείς τουριστικές εκθέσεις έχει στόχο την προώθηση της Ελλάδας ως πολυθεματικού τουριστικού προορισμού που μπορεί να προσφέρει μοναδικές ταξιδιωτικές εμπειρίες καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Οι εκθέσεις στις οποίες συμμετείχαμε αποτέλεσαν εξαιρετικές ευκαιρίες για την παρουσίαση της ποικιλίας των τουριστικών προορισμών, των δραστηριοτήτων και των υπηρεσιών που προσφέρει η χώρα.
Τα μηνύματα που λάβαμε μέσα από τις συναντήσεις με εκπροσώπους της διεθνούς αγοράς, με tour operators και αεροπορικές εταιρείες, ειδικά κατά τη διάρκεια της διεθνούς έκθεσης World Travel Market στο Λονδίνο, ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, καθώς υπήρξαν διαβεβαιώσεις για αξιοσημείωτη αύξηση του πτητικού έργου, αλλά και για ενίσχυση των προγραμμάτων για ελληνικούς προορισμούς.
Ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι η υιοθέτηση πρακτικών βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος στους τουριστικούς προορισμούς, αναμένεται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στο μέλλον και θα επηρεάσει σημαντικά τη στρατηγική των ταξιδιωτικών οργανισμών στις αγορές-στόχους.
Ερ. Εάν κάνατε μια ανασκόπηση της τουριστικής χρονιάς που σιγά-σιγά φτάνει στο τέλος της, τι «γεύση» θα λέγατε πως αφήνει;
Απ. Ασφαλώς ήταν συνολικά μία σημαντική χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό, καθώς η τουριστική δραστηριότητα ανέκαμψε πλήρως και με μεγάλη δυναμική. Όπως όλα δείχνουν, το 2023 θα είναι η νέα χρονιά-ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό, καθώς θα ξεπεράσει σε αφίξεις και έσοδα ακόμα και το 2019, έως σήμερα έτους-ρεκόρ. Ωστόσο, όπως έχω αναφέρει και στο παρελθόν, οφείλουμε να κοιτάζουμε πέρα από τα πρόσκαιρα οφέλη και επιδόσεις μίας καλής χρονιάς. Το στοίχημα για την νέα εποχή του ελληνικού τουρισμού είναι η διασφάλιση μίας βιώσιμης και μακροχρόνιας ανάπτυξης.
Το 2023 έγιναν λοιπόν σημαντικά βήματα σε θεσμικό επίπεδο. Με τον νόμο 5061/2023 θεσμοθετήσαμε συμβουλευτικά όργανα για τον τουρισμό, όπως το Περιφερειακό Συμβούλιο Τουρισμού, το οποίο συγκαλείται από τον υπουργό Τουρισμού και συμμετέχουν οι 13 περιφερειάρχες της χώρας, αλλά και το Παρατηρητήριο για τον Παράκτιο και Θαλάσσιο Τουρισμό στη Μεσόγειο. Στοχεύουμε με τις παρεμβάσεις αυτές στην πιο συστηματική καταγραφή δεδομένων και την επίλυση προβλημάτων και βεβαίως τη χάραξη πολιτικής για τη βιωσιμότητα του τουρισμού.
Στην κατεύθυνση των παρεμβάσεων για βιώσιμη και δικαιότερη τουριστική ανάπτυξη εντάσσεται και η πρωτοβουλία της κυβέρνησης για τη ρύθμιση του πλαισίου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων. Οι ρυθμίσεις φορολογικής φύσεως που εισήχθησαν με τον νόμο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, θέτουν ένα πρώτο αλλά σημαντικό ρυθμιστικό πλαίσιο, το οποίο καθορίζει τη φορολογική αντιμετώπιση ακινήτων που χρησιμοποιούνται για βραχυχρόνιες μισθώσεις, και ταυτόχρονα αποτρέπει την εμφάνιση καταστάσεων αθέμιτου ανταγωνισμού στον κλάδο της φιλοξενίας.
Επιπλέον, επιταχύνθηκαν σημαντικά οι διαδικασίες για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με τη δημοσίευση το περασμένο δίμηνο, των πρώτων τεσσάρων προσκλήσεων προς δυνητικούς δικαιούχους για την αναβάθμιση τουριστικών υποδομών και των υποδομών προσβασιμότητας στις παραλίες της χώρας, που κινητοποιούν πόρους άνω των 200 εκατ. ευρώ. Θεωρώ ότι ήταν σημαντικές εξελίξεις που αναμένεται στο σύνολό τους να ωφελήσουν μακροπρόθεσμα την τουριστική ανάπτυξη στη χώρα μας και τη βιωσιμότητα του τουριστικού προϊόντος.
Ερ. Τι εύχεστε για την νέα τουριστική χρονιά που έρχεται;
Απ. Κατ' αρχάς να ευχηθώ το 2024 να φέρει σε όλους υγεία, ευτυχία και δύναμη για να επιτύχει ο καθένας και η κάθε μία από εμάς τους στόχους που έχει θέσει. Όσον αφορά στη νέα τουριστική χρονιά, είμαι αισιόδοξη ότι, με προσήλωση στο σχεδιασμό μας, θα κάνουμε ακόμα πιο σημαντικά βήματα, προς την διασφάλιση της βιωσιμότητας του τουριστικού προϊόντος και των τουριστικών προορισμών, τη συνολική ποιοτική αναβάθμιση και τη διαφοροποίηση της τουριστικής μας προσφοράς, την προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών από νέες αγορές.
Το 2024 θα συνεχίσουμε βεβαίως την προσπάθειά μας για τη μέγιστη απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και των άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε να προχωρήσουν με ταχείς ρυθμούς τα έργα τουριστικής υποδομής και οι λοιπές δράσεις που έχουν προγραμματιστεί, όπως και για την απορρόφηση των πόρων του προγράμματος «Τουρισμός για Όλους».
Προσβλέπω επίσης, στην ενίσχυση της συνεργασίας και συνεννόησης με την τοπική αυτοδιοίκηση, τους θεσμικούς φορείς, τις επιχειρήσεις με γνώμονα τους κοινούς μας στόχους. Γιατί η επίτευξη τελικά του στόχου για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η διάχυση των οικονομικών και κοινωνικών ωφελειών του τουρισμού στην ελληνική κοινωνία, απαιτεί συλλογική προσπάθεια και τη συνεργασία όλων μας.