Στουρνάρας: Επιτακτική ανάγκη για νέες υποδομές αποθήκευσης και επεξεργασίας δεδομένων
Ο παγκόσμιος όγκος δεδομένων που δημιουργήθηκαν, καταγράφηκαν, αντιγράφηκαν και καταναλώθηκαν το 2024 ήταν περίπου 160 zettabytes και εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2025 θα ξεπεράσουν τα 180 zettabytes. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος, 1 zettabyte ισοδυναμεί με τον αποθηκευτικό χώρο 250 δισεκατομμυρίων DVD.
«Η επιτακτική ανάγκη για νέες υποδομές αποθήκευσης και επεξεργασίας όλων αυτών των δεδομένων, όπως τα γιγάντια κέντρα δεδομένων (data centres) και οι υπερυπολογιστές (supercomputers) έχουν οδηγήσει κυβερνήσεις και ιδιωτικές εταιρίες σε έναν αγώνα δρόμου επενδύσεων παγκοσμίως, αλλά και στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα ξένες εταιρείες, ή κοινοπραξίες με ελληνικές, έχουν ξεκινήσει ήδη την υλοποίηση μεγάλων κέντρων δεδομένων με στόχο να καταστεί η χώρα μας κέντρο επεξεργασίας και μεταφοράς δεδομένων, υποστηρίζοντας περαιτέρω την οικονομική ανάπτυξη και την καινοτομία» υπογράμμισε ο διοικητής της Τράπεζας Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας σε εκδήλωση του ΙΟΒΕ με την ευκαιρία της νέας διαδικτυακής πύλης δεδομένων.
Όπως υπογράμμισε, η επιτυχής αξιοποίηση αυτού του απίστευτου όγκου δεδομένων με τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών αιχμής, όπως αυτή της τεχνητής νοημοσύνης, θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και την ευημερία των οικονομιών μας.
«Βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι όσο αυξάνεται ο όγκος δεδομένων, τόσο αυξάνεται και η ανάγκη για ενεργειακά αποδοτικές λύσεις αποθήκευσης, ισχυρά πλαίσια διακυβέρνησης και ασφάλειας των πληροφοριών και προηγμένα εργαλεία ανάλυσης.»
Ο Γιάννης Στουρνάρας στάθηκε ιδιαίτερα στην πρόσφατη κρίση που βίωσε η χώρα μας κατά τη διάρκεια της οποίων αναδείχθηκαν με επώδυνο τρόπο οι αδυναμίες στη συλλογή και διαχείριση δεδομένων, ωθώντας μας να προβούμε σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις που διαμόρφωσαν ένα πιο διαφανές και αξιόπιστο σύστημα όσον αφορά τα στατιστικά στοιχεία.
«Οι θεσμικές μας αδυναμίες κατά τη συλλογή, επεξεργασία, αλλά και δημοσίευση δημοσιονομικών στοιχείων περιόρισαν σημαντικά τη δυνατότητα λήψης κατάλληλα πληροφορημένων (well-informed) αποφάσεων οικονομικής πολιτικής και ήταν ένας από τους παράγοντες που έφεραν τη χώρα σε δυσμενή θέση κατά το παρελθόν, με τα γνωστά επακόλουθα: αυστηρά και οριζόντια μέτρα προσαρμογής με δυσμενείς επιδράσεις στην οικονομική ανάπτυξη.», σημείωσε ο διοικητής της ΤτΕ τονίζοντας ότι το έλλειμμα αξιοπιστίας των ελληνικών στατιστικών στοιχείων συνέβαλε στη ραγδαία άνοδο της οικονομικής αβεβαιότητας και της πίεσης από πλευράς αγορών και τροφοδότησαν τη δυσπιστία των διεθνών θεσμών. Εντοπίστηκαν εξάλλου σοβαρά προβλήματα που αφορούσαν τη θεσμική ανεξαρτησία, την απουσία σαφών διαδικασιών ελέγχου και δημοσιοποίησης δεδομένων καθώς και τη διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων, οδηγώντας σε ασυνεπή και καθυστερημένη καταγραφή στοιχείων.
Ο Γιάννης Στουρνάρας και αναφέρθηκε στις κυριότερες εξελίξεις – μεταρρυθμίσεις που βελτίωσαν την ποιότητα των στατιστικών και κυρίως των δημοσιονομικών στοιχείων κατά τη διάρκεια της κρίσης:
- Ανεξαρτητοποίηση της ΕΛΣΤΑΤ μέσα από την ψήφιση σειράς νόμων που κατοχύρωσαν την πλήρη ανεξαρτησία της από πολιτικές παρεμβάσεις και θέσπισαν την υιοθέτηση των μεθοδολογικών κανόνων του ευρωπαϊκού στατιστικού συστήματος για τη διασφάλιση της αντικειμενικότητας και της διαφάνειας των δεδομένων.
- Ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας για τα παρεχόμενα στατιστικά στοιχεία μέσω της καθιέρωσης αυστηρότερων διαδικασιών συλλογής και ελέγχου των δημοσιονομικών στοιχείων από ανεξάρτητους φορείς σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές.
- Εφαρμογή αυστηρότερων ελέγχων στη δημοσιονομική διαχείριση μέσα από την εισαγωγή αυστηρών κανόνων δημοσιονομικής εποπτείας και προγραμματισμού για όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ενισχύοντας την ποιότητα των δημοσιονομικών στοιχείων και τη διαφάνεια στην εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού και επιτρέποντας την παρακολούθηση και τον έλεγχο σε πραγματικό χρόνο. Σημαντική υπήρξε και η εισαγωγή του Μητρώου Δεσμεύσεων με σκοπό την παρακολούθηση των κρατικών δαπανών και υποχρεώσεων.
- Παροχή δημόσιας πρόσβασης στη στατιστική πληροφόρηση μέσα από την καθιέρωση τακτικών δημοσιεύσεων στατιστικών στοιχείων, τα οποία με τη σειρά τους προσφέρονται με τη μορφή ανοικτών δεδομένων με σκοπό την ευκολότερη πρόσβαση σε στοιχεία με μεγαλύτερη ανάλυση.
- Ενίσχυση της διαλειτουργικότητας ανάμεσα σε επιμέρους πλατφόρμες του Δημοσίου με τη δημιουργία ενιαίου πληροφοριακού συστήματος δημοσιονομικής διαχείρισης, που διασφαλίζει την έγκαιρη και ακριβέστερη συλλογή δημοσιονομικών δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.
«Μέσω των απαραίτητων θεσμικών αλλαγών, της ανεξαρτησίας των στατιστικών αρχών, της χρήσης της τεχνολογίας και της διαφάνειας στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, η χώρα μας απέκτησε ένα πιο αξιόπιστο και αποτελεσματικό σύστημα που αποτελεί πρότυπο σήμερα για άλλες χώρες. Η επένδυση στη βελτίωση αυτών των μηχανισμών αποτελεί προτεραιότητα, ώστε να μην επιστρέψουμε στα λάθη του παρελθόντος. Η διαρκής βελτίωση της ποιότητας και της διαφάνειας των στατιστικών μεθόδων είναι βασικές προϋποθέσεις για ένα σταθερό, αξιόπιστο και δυναμικό οικονομικό περιβάλλον.»
Οι διαδικτυακές πύλες ανοικτών δεδομένων – όπως αυτή που παρουσίασε το ΙΟΒΕ, αλλά και η Πύλη Ανοικτών Δεδομένων της Τράπεζας της Ελλάδος –αποτελούν παραδείγματα ψηφιακών εργαλείων που συγκεντρώνουν και οργανώνουν με αποτελεσματικό τρόπο ποικίλες πληροφορίες, συχνά από διάφορες πηγές, προσφέροντας ελεύθερη, εύκολη πρόσβαση του κοινού σε επεξεργάσιμα και, συνήθως, μηχαναγνώσιμα δεδομένα, δηλαδή σε μορφή που επιτρέπει την άμεση ανάγνωση και επεξεργασία τους από ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
«Τα οφέλη των ανοικτών δεδομένων για τους χρήστες και γενικά την οικονομία είναι πολυδιάστατα και πολλαπλασιαστικά. Σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, την καλύτερη παρακολούθηση των τάσεων και των προοπτικών για την άσκηση πολιτικής, την προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, καθώς και την αναβάθμιση της εκπαίδευσης και της επιστημονικής έρευνας.» ανέφερε ο Γιάννης Στουρνάρας.