Η άνοδος και η πτώση της νεαρότερης δισεκατομμυριούχου
Το 2014, η Ελίζαμπεθ Χολμς, που ξεκίνησε την εταιρεία Theranos όταν ήταν μόλις 19 ετών, βρισκόταν στην κορυφή του επιχειρηματικού κόσμου. Τότε, η Theranos, εταιρεία αιματολογικών εξετάσεων, ήταν μία επαναστατική ιδέα που ξεκίνησε μία γυναίκα – ιδιοφυΐα, που πλασάριζε τον εαυτό της ως ο θηλυκός, Στηβ Τζομπς. Η Χολμς ήταν η νεαρότερη αυτοδημιούργητη γυναίκα δισεκατομμυριούχος στον κόσμο και η Theranos μια από τις πολλά υποσχόμενες νεοφυείς επιχειρήσεις της Σίλικον Βάλεϊ. Μέχρι που κατέρρευσε με κρότο.
Οι ελλείψεις και οι ανακρίβειες της τεχνολογίας της Theranos αποκαλύφθηκαν, μαζί με το ρόλο που έπαιξε η ίδια η Χολμς στη συγκάλυψή τους. Η Theranos και η Χολμς κατηγορήθηκαν για πάρα πολλές απάτες, με αποτέλεσμα η εταιρεία να κλείσει τα εργαστήριά της. Τον περασμένο Ιούνιο, η Theranos ανακοίνωσε ότι η Χολμς παύει να είναι η Διευθύνουσα Σύμβουλος και το υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε την παραπομπή της Χολμς και του πρώην Προέδρου της Theranos για «απάτες». Το Σεπτέμβριο, η εταιρεία έκλεισε οριστικά, αφού αποπλήρωσε όλους τους πιστωτές της.
Και αυτό με λίγα λόγια είναι η διαδρομή της Χολμπς από παιδί θαύμα σε φιλόδοξη φοιτήτρια του Στάνφορντ που παράτησε τις σπουδές της και ξεκίνησε μία εταιρεία, αλλά τελικά βρέθηκε κατηγορούμενη για απάτες.
Η Ελίζαμπεθ Χολμς γεννήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου του 1984 στην Ουάσιγκτον. Η μαμά της, Νοέλ, δούλευε σε Επιτροπές του Κογκρέσου, και ο μπαμπάς της, Κρίστιαν Χολμς, δούλευε στην Enron πριν προσληφθεί σε κυβερνητικές υπηρεσίες. Η οικογένεια μετακόμισε, όταν ήταν μικρή, από την Ουάσιγκτον στο Χιούστον.
Όταν ήταν επτά ετών προσπάθησε να φτιάξει τη δική της χρονο-μηχανή και στα 9 της ανακοίνωσε στην οικογένεια ότι θέλει να γίνει δισεκατομμυριούχος όταν μεγαλώσει. Συγγενείς της έχουν πει ότι ήταν «πολύ σοβαρή και αποφασισμένη» όταν το είπε. Εκείνη τη χρονιά, είπε σε γράμμα στον πατέρα της ότι θέλει να «ανακαλύψει κάτι νέο, κάτι που η ανθρωπότητα δε θα θεωρούσε ότι είναι δυνατό να γίνει».
Από μικρή ήταν πολύ ανταγωνιστική. Όταν έπαιζε Μονόπολη για παράδειγμα ήθελε να συνεχιστεί το παιχνίδι, μέχρι να μαζέψει η ίδια όλα τα σπίτια και τα ξενοδοχεία. Όταν έχανε, ξέσπαγε με αδιανόητους τρόπους.
Στο γυμνάσιο ήταν μαθήτρια του 20, ξεκίνησε την πρώτη επιχείρησή της, διάβαζε πάρα πολύ και άρχισε και μαθήματα Κινέζικων. Τότε έγινε δεκτή σε καλοκαιρινά μαθήματα του Στάνφορντ και πήγε και ένα ταξίδι στο Πεκίνο. Αργότερα, αποφάσισε να πάει στην Ιατρική, όμως φοβόταν τις βελόνες. Αυτή η φοβία την ώθηση στη δημιουργία της Theranos.
Πήγε στο Στάνφορντ να γίνει χημικός μηχανικός, πέρασε ένα καλοκαίρι σε Ινστιτούτο στη Σιγκαπούρη και κατά τη διάρκεια των σπουδών είχε την ιδέα της Theranos. Έκανε αίτημα για τη χορήγηση μίας πατέντας για μια συσκευή που παρακολουθεί τον ασθενή και του χορηγεί φάρμακα και αργότερα παράτησε το Στάνφορντ και άρχισε να δουλεύει για την εταιρεία της από το υπόγειο της φοιτητικής εστίας.
Η ιδέα για τη Theranos ήταν να κάνει κανείς ιατρικές εξετάσεις με το αποτύπωμα και ελάχιστο αίμα. Στόχος να ανιχνεύονται ασθένειες, όπως ο καρκίνος, αλλά και η χοληστερίνη. Η Χολμς άρχισε να συγκεντρώνει χρήματα από σημαντικούς επενδυτές και μέχρι σήμερα είχε καταφέρει να μαζέψει πάνω 700 εκατ. δολάρια. Μάλιστα, έπαιρνε τα χρήματα των επενδυτών με τον όρο να μην αποκαλύψει τις τεχνολογίες της. Πέρασε μία δεκαετία στήνοντας την εταιρεία της, ενώ πήγε και τρεις υπαλλήλους στα δικαστήρια με την κατηγορία ότι έκλεβαν μυστικά. Η μυστικοπάθεια ήταν δανεική από το ίνδαλμά της, τον Στηβ Τζομπς.
Ως αφεντικό ήταν πολύ απαιτητική και ζητούσε από τους υπαλλήλους να δουλεύουν όσο η ίδια. Έβαζε τους βοηθούς τους να παρακολουθούν τι ώρα έμπαιναν και τι ώρα έβγαιναν κάθε μέρα. Λίγο αφότου παράτησε το Στάνφορντ στα 19 άρχισε να βγαίνει με τον Πρόεδρο της Theranos, Σάνι Μπαλουάνι, που την περνούσε 20 χρόνια. Έγινε το νούμερο 2 της στην εταιρεία, παρότι δεν είχε εμπειρία, ενώ είχε κατηγορηθεί ότι φερόταν άσχημα στους υπαλλήλους και παρακολουθούσε ακόμη και το πού πήγαιναν. Χώρισαν το 2016 και η Χολμς τον έδιωξε από την εταιρεία.
Το 2008, το ΔΣ της Theranos αποφάσισε να αντικαταστήσει τη Χολμς από τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου, όμως μετά από συνεδρίαση δύο ωρών, τους έπεισε να μην το κάνουν.
Η εταιρεία άρχισε να μαζεύει επενδύσεις εκατομμυρίων και η Χολμς κέρδισε την προσοχή των ΜΜΕ, έκανε εξώφυλλά στο Fortune και το Forbes και μιλούσε στα TED πλάι στον Μπιλ Κλίντον και τον Τζακ Μα της Alibada.
Το 2011, προσέλαβε στην εταιρεία το μικρότερο αδερφό της, Κρίστιαν, ο οποίος δεν είχε ιατρική ή επιστημονική εκπαίδευση και εργάστηκε ως αναλυτής στην Ουάσιγκτον, αφότου είχε μόλις αποφοιτήσει από το Duke. Οι μέρες του περνούσαν διαβάζοντας αθλητικά στο διαδίκτυο και προσλαμβάνοντας φίλους από το Πανεπιστήμιο. Κάποια στιγμή, η Χολμς ήταν η πλουσιότερη αυτοδημιούργητη γυναίκα του πλανήτη, με περιουσία 4,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Είχε εμμονή με την ασφάλεια και τα μυστικά, ενώ είχε προσλάβει ακόμη και σωματοφύλακες. Τα παράθυρα του γραφείου της είχαν αλεξίσφαιρα τζάμια. Τότε ήρθε η εποχή που ο κόσμος άρχισε να ρωτά για την τεχνολογία της Theranos. Επιστήμονες εξέφραζαν ανησυχίες, ενώ το 2015 οι αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ (FDA) ξεκίνησαν έρευνες.
Τον Οκτώβριο του 2015, η Wall Street Journal δημοσίευσε ρεπορτάζ για τα τεχνολογικά προβλήματα της Theranos. Τότε ξεκίνησε η κατάρρευση. Η Χολμς προσπάθησε με συνεντεύξεις να υπερασπιστεί τον εαυτό της και την εταιρεία, όμως το 2016, όλες οι αρμόδιες αρχές ερευνούσαν την Theranos. Έως τον Οκτώβριο, η εταιρεία είχε κλείσει όλα τα εργαστήρια και η αντιμετώπιζε σειρά κατηγοριών για απάτες. Το ίδιο και η Χολμς, αλλά και ο Μπαλαουί. Η Χολμς συμφώνησε να παραδώσει τον έλεγχο της εταιρείας, πλήρωσε 500.000 δολάρια πρόστιμο και επέστρεψε μετοχές αξίας 18,9 εκατ. επίσης, της απαγορεύτηκε να διευθύνει εισηγμένη εταιρεία για 10 χρόνια.
Παρά τις κατηγορίες, της επετράπη να παραμείνει ΔΣ στη Theranos, καθώς δε βρίσκεται στο χρηματιστήριο. Όμως η εταιρεία κρεμόταν πια από μία κλωστή. Στις 15 Ιουνίου, η Χολμς αποχώρησε, το υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε Ομοσπονδιακή έρευνα και το Σεπτέμβριο η εταιρεία έκλεισε. Όλα τα διαθέσιμα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθούν για να αποπληρωθούν οι πιστωτές…