Ιαπωνία: Τρία χρόνια μετά δεν έχει καταφέρει να πείσει τους πολίτες για την 4ημερη εργασία -Γιατί οι εργαζόμενοι είναι διστακτικοί
Η Ιαπωνία είναι μια χώρα γνωστή για την εργασιακή της κουλτούρα. Πριν από τρία χρόνια η κυβέρνηση της χώρας πήρε μια πρωτοβουλία προκειμένου να βοηθήσει τους πολίτες της να μειώσουν τις ώρες εργασίας τους. Ωστόσο μέχρι και σήμερα δεν έχει καταφέρει να πείσει αρκετούς ανθρώπους να υιοθετήσουν την τετραήμερη εργασία.
Οι Ιάπωνες νομοθέτες πρότειναν για πρώτη φορά την μικρότερη εβδομάδα εργασίας το 2021. Ο στόχος τους ήταν η διατήρηση του προσωπικού και η μείωση του αριθμού των εργαζομένων που αρρωσταίνει ή φτάνει ακόμα και στον θάνατο από την υπερκόπωση, σε μια οικονομία που υποφέρει από τεράστια έλλειψη εργατικού δυναμικού. Οι κατευθυντήριες γραμμές περιλάμβαναν επίσης όρια στις υπερωρίες και στην ετήσια άδεια μετ’αποδοχών.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας, μόνο περίπου το 8% των εταιρειών στην Ιαπωνία επιτρέπει στους εργαζόμενους να παίρνουν τρεις ή περισσότερες μέρες άδεια μέσω στην εβδομάδα. Εκτός από τις εταιρείες, και οι εργαζόμενοι παρουσιάζονται να είναι διστακτικοί.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Panasonic, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Ιαπωνίας, η οποία έδωσε την επιλογή στους υπαλλήλους της στις αρχές του 2022. Πάνω από δυο χρόνια μετά μόνο 150 από τους 63.000 δικαιούχους εργαζόμενους της έχουν επιλέξει το τετραήμερο πρόγραμμα, σύμφωνα με όσα δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας στο Associated Press.
Άλλες μεγάλες εταιρείες που θα καθιερώσουν την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας είναι η Uniqlo, η Hitachi και η χρηματοπιστωτική Mizuho. Περίπου το 85% των εργοδοτών δηλώνουν ότι δίνουν στους εργαζόμενους τα συνηθισμένα δυο ρεπό την εβδομάδα.
Πώς γεννήθηκε η εργασιακή κουλτούρα των Ιαπώνων
Μεγάλο μέρος της απροθυμίας να πάρουν μια επιπλέον μέρα ρεπό οφείλεται στην κουλτούρα των εργαζομένων να βάζουν τις εταιρείες πάνω από τους εαυτούς τους, συμπεριλαμβανομένης της πίεσης να εμφανίζονται ως ομαδικοί και σκληρά εργαζόμενοι.
Αυτή η κουλτούρα προέρχεται από την μεταπολεμική εποχή της Ιαπωνίας, όπου σε μια προσπάθεια να τονωθεί η οικονομία, ο τότε πρωθυπουργός Σιγκέρου Γιοσίντα προέτρεψε τις μεγάλες εταιρείες να προσφέρουν στους υπαλλήλους τους ισόβια εργασιακή ασφάλεια, ζητώντας από τους εργαζόμενους να το ανταποδώσουν με την πίστη τους.
Η διστακτικότητα να δοθεί προτεραιότητα στην καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι ιδιαίτερα ανησυχητική για μια οικονομία που παλεύει με την υπογεννητικότητα και τη γήρανση του πληθυσμού, η οποία κορυφώθηκε το 2008. Τον Ιανουάριο του 2023, ο πρωθυπουργός Φούμιο Κισίντα προειδοποίησε ότι η χώρα βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης λόγω της μείωσης του ποσοστού των γεννήσεων. Η υπερεργασία συνδέεται με τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων, επειδή μειώνει τις πιθανότητες να βγει κάποιος ραντεβού και τελικά να κάνει παιδιά.
Τι γίνεται σε άλλες χώρες
Σύμφωνα με μελέτη, υποστηριζόμενη από το Ιαπωνικό κράτος, η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία αναμένεται να αντιμετωπίσει έλλειψη σχεδόν ενός εκατομμυρίου εργαζομένων μέχρι το 2040. Οι προσπάθειες της Ιαπωνίας συνάδουν με τις πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει και άλλες χώρες για τη μείωση των εργάσιμων ημερών.
Τον Απρίλιο, η Σιγκαπούρη, η οποία αντιμετωπίζει παρόμοιο πληθυσμιακό πρόβλημα, ανακοίνωσε ότι οι εργαζόμενοι θα μπορούν σύντομα να ζητούν μικρότερες εργάσιμες εβδομάδες και ευέλικτο ωράριο. Η Ισλανδία, η Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισπανία έχουν επίσης πειραματιστεί με τετραήμερες εβδομάδες εργασίας.
Από τις 61 εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου που συμμετείχαν σε μια εξάμηνη δοκιμή για τετραήμερη εβδομάδα εργασίας το 2022, 54 συνέχισαν ένα χρόνο αργότερα και 31 δήλωσαν ότι θα το υιοθετούσαν σε μόνιμη βάση.