Telegram: Πως η εφαρμογή μηνυμάτων μετατράπηκε σε «καταφύγιο» για εγκληματίες -Οι κατηγορίες που αντιμετωπίζει ο CEO

Ο Πάβελ Ντούροφ, ιδρυτής και CEO του Telegram, συνελήφθη στο Παρίσι το Σαββατοκύριακο με την κατηγορία ότι η πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων χρησιμοποιείται για παράνομες δραστηριότητες όπως η διακίνηση ναρκωτικών και η διανομή εικόνων σεξουαλικής κακοποίησης ανήλικων παιδιών.

Ο Ντούροφ είναι γεννημένος στην Ρωσία, πέρασε ένα μέρος της παιδικής του ηλικίας στην Ιταλία και είναι μεταξύ άλλων πολίτης της Γαλλίας, τέθηκε υπό κράτηση στο αεροδρόμιο Le Bourget στο Παρίσι μετά την άφιξη του από το Αζερμπαϊτζάν το περασμένο Σάββατο.

Σε μια δήλωσή που αναρτήθηκε στην πλατφόρμα, η Telegram δήλωσε ότι τηρεί τους νόμους της ΕΕ και η ρύθμιση του περιεχομένου της είναι «εντός των προτύπων του κλάδου και βελτιώνεται συνεχώς». Ο Ντούροφ πρόσθεσε η εταιρεία, «δεν έχει τίποτα να κρύψει και ταξιδεύει συχνά στην Ευρώπη».

Τι ακριβώς προσφέρει η πλατφόρμα Telegram ;

Το Telegram είναι μια εφαρμογή που οι χρήστες μπορούν να στείλουν προσωπικά μηνύματα, να δημιουργήσουν ομαδικά τσατ και να συμμετάσχουν σε μεγάλα «κανάλια» που επιτρέπουν σε ανθρώπους να στέλνουν μηνύματα σε συνδρομητές.

Περίπου τις ίδιες λειτουργίες προσφέρουν και άλλες πλατφόρμες όπως το Viber και το WhatsApp της Meta. Ωστόσο το Telegram διαφέρει δίνοντας τη δυνατότητα για ομαδικές συνομιλίες που μπορούν να έχουν μέχρι και 200.000 μέλη, αριθμός αρκετά μεγαλύτερος σε σχέση με τα 1.024 άτομα που επιτρέπει το WhatsApp. Οι ειδικοί έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους, ότι σε τόσο μεγάλες ομάδες είναι εύκολο να διαδοθούν ψευδείς ειδήσεις.

Το Telegram προσφέρει κρυπτογράφηση για όλες τις συνομιλίες, αλλά το σημαντικό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι η συγκεκριμένη επιλογή δεν είναι ενεργοποιημένη στις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις. Αντίθετα οι χρήστες θα πρέπει να το κάνουν οι ίδιοι χειροκίνητα. Άλλοι ανταγωνιστικές όπως το Signal και το Facebook Messenger έχουν ενεργοποιημένη την κρυπτογράφηση και ενημερώνουν τους χρήστες σχετικά με αυτό.

Το Telegram υποστηρίζει ότι έχει περισσότερους από 950 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες. Χρησιμοποιείται ευρέως στη Γαλλία ως εργαλείο ανταλλαγής μηνυμάτων, μεταξύ άλλων σύμφωνα με το AP και από ορισμένους αξιωματούχους που βρίσκονται πίσω από την έρευνα για τον Ντούροφ. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ οι Γάλλοι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι η εφαρμογή έχει χρησιμοποιηθεί από ισλαμιστές εξτρεμιστές και εμπόρους ναρκωτικών.

Τα πρώτα χρόνια και τα αδέρφια Ντούροφ

Το Telegram ξεκίνησε το 2013 από τον Ντούροφ και τον αδερφό του Νικολάι. Σύμφωνα με την ίδια την πλατφόρμα ο Πάβελ Ντούροφ υποστηρίζει την εφαρμογή οικονομικά και ιδεολογικά, ενώ η συμβολή του Νικολάι είναι στο τεχνολογικό κομμάτι.

Πριν από το Telegram ο Ντούροφ είχε ιδρύσει το Vkontakte, το μεγαλύτερο κοινωνικό δίκτυο της Ρωσίας. Η εταιρεία βρέθηκε υπό πίεση από την κυβέρνηση της χώρας μετά τις διαδηλώσεις που έγιναν στη Μόσχα το 2012. Ο Ντούροφ είχε δηλώσει ότι οι αρχές είχαν απαιτήσει την κατάργηση των κοινοτήτων που συμμετείχαν ακτιβιστές της αντιπολίτευσης. Αργότερα η Ρωσική κυβέρνηση ζήτησε από την πλατφόρμα να παραδώσει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών που συμμετείχαν στην εξέγερση του 2013 στην Ουκρανία. Μετά τις έντονες πιέσεις των ρωσικών αρχών ο Ντούροφ πούλησε το μερίδιο του στη Vkontakte και στη συνέχεια αποχώρησε από τη χώρα.

Σήμερα, η Telegram εδρεύει στο Ντουμπάι, το οποίο ο Ντούροφ αποκάλεσε «το καλύτερο μέρος για μια ουδέτερη πλατφόρμα όπως η δική μας, αν θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να υπερασπιστούμε την ιδιωτικότητα και την ελευθερία του λόγου των χρηστών μας», σε συνέντευξη του τον Απρίλιο.

Γιατί συνελήφθη ο Ντούροφ ;

Ο Ντούροφ συνελήφθη στη Γαλλία στο πλαίσιο δικαστικής έρευνας που ξεκίνησε τον περασμένο μήνα και αφορούσε 12 φερόμενες ποινικές παραβάσεις, σύμφωνα με τον εισαγγελέα του Παρισιού. Είπε ότι αυτές οι παραβάσεις περιλαμβάνουν πώληση υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, διακίνηση ναρκωτικών, απάτες και άρνηση ανταλλαγής πληροφοριών ή εγγράφων με τους ερευνητές όταν αυτό απαιτείται.

Μέχρι το πρωί της Τρίτης, δεν του είχαν απαγγελθεί κατηγορίες, Μπορεί να κρατηθεί για ανάκριση μέχρι το βράδυ της Τετάρτης. Αυτό σημαίνει ότι οι δικαστές θα πρέπει να του απαγγείλουν κατηγορίες ή να τον αφήσουν ελεύθερο.

Σε στάση αναμονής η Ρωσία

Στη Ρωσία, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντιμίτρι Πεσκόφ αρνήθηκε να σχολιάσει τις αναφορές τη σύλληψη του Ντούροφ στη Γαλλία. «Ακόμα δεν γνωρίζουμε για τι ακριβώς κατηγορείται», δήλωσε κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης με τους δημοσιογράφους. «Δεν έχουμε ακούσει καμία επίσημη δήλωση για το θέμα. Ας περιμένουμε μέχρι να ανακοινωθούν οι κατηγορίες. Αν τελικά ανακοινωθούν», πρόσθεσε.

Ρώσοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει την αντίθεση τους για την κράτηση του Ντούροφ, με ορισμένους να τη χαρακτηρίζουν πολιτικά υποκινούμενη και απόδειξη των διαφορετικών κριτηρίων της Δύσης όσον αφορά την ελευθερία του λόγου. Αυτή η στάση έχει προκαλέσει εντύπωση τους επικριτές της Ρωσίας καθώς το 2018 οι αρχές της χώρας είχαν προσπαθήσει να μπλοκάρουν το Telegram αλλά δυο χρόνια αργότερα απέσυραν την απαγόρευση.

Ο Ντούφορ βρήκε σύμμαχο και στο πρόσωπο του Έλον Μασκ. Ο ιδιοκτήτης του X αποκαλεί τον εαυτό του «απελευθερωτή της ελευθερίας του λόγου» και έχει εκφραστεί υπέρ του Ντούροφ χρησιμοποιώντας το hastag #freePavel μετά τη σύλληψη του.

«Είναι παράλογο να ισχυρίζεται κανείς ότι μια πλατφόρμα ή ο ιδιοκτήτης της είναι υπεύθυνοι για την κατάχρηση της πλατφόρμας», ανέφερε η ανάρτηση της Telegram μεά τη σύλληψη. «Σχεδόν ένα δισεκατομμύριο χρήστες παγκοσμίως χρησιμοποιούν το Telegram ως μέσο επικοινωνίας και ως πηγή πληροφοριών. Περιμένουμε την άμεση επίλυση του θέματος», κατέληξε.

Το Telegram δεν ελέγχει το περιεχόμενο ;

Οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν επικρίνει πολλές φορές το Telegram, τονίζοντας ότι δεν ελέγχει όσο θα έπρεπε το περιεχόμενο, γεγονός που σύμφωνα με τους ειδικούς κάνει την πλατφόρμα να προσελκύει άτομα που κάνουν ξέπλυμα χρήματος, διακινούν ναρκωτικά και εμπορεύονται προνογραφικό υλικό ανηλίκων.

Σε σύγκριση με άλλες πλατφόρμες ανταλλαγής μηνυμάτων, το Telegram είναι «λιγότερο ασφαλές και πιο χαλαρό όσον αφορά την πολιτική και την ανίχνευση παράνομου περιεχομένου», δήλωσε ο Ντέιβιντ Τίελ, ερευνητής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, ο οποίος έχει ερευνήσει τη χρήση των ιντερνετικών πλατφορμών για την εκμετάλλευση παιδιών.

Επιπλέον το Telegram «φαίνεται ουσιαστικά να μην ανταποκρίνεται στην επιβολή του νόμου», δήλωσε ο Τίελ, προσθέτοντας ότι το WhatsApp «υπέβαλε πάνω από 1,3 εκατομμύρια αναφορές CyperTipline ( όρος για την παραβίαση δεδομένων των παιδιών στο διαδίκτυο) και το Telegram καμία».

Το 2022, η Γερμανία επέβαλε πρόστιμα ύψους 5,125 εκατομμυρίων ευρώ στους διαχειριστές του Telegram για μη συμμόρφωση με την τοπική νομοθεσία. Το Ομοσπονδιακό Γραφείο Δικαιοσύνης ανέφερε ότι η Telegram δεν έχει καθιερώσει νόμιμο τρόπο αναφοράς παράνομου περιεχομένου ή δεν έχει ορίσει μια άλλη εταιρεία στη Γερμανία να αναλάβει αυτό τον ρόλο.