Πώς η Ρωσία έκανε... by pass στις κυρώσεις, ενώ η Ευρώπη ψάχνεται

Όπως σημειώνει το ΔΝΤ, παρά τη θέσπιση του ανώτατου ορίου τιμών για το ρωσικό πετρέλαιο από τη Δύση, η Ρωσία συνεχίζει να το εξάγει σε τιμή πάνω από το καθορισμένο επίπεδο.

Την ώρα που οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να συμμαζέψουν τα ασυμμάζευτα από τις ζημιές που προκάλεσε η ενεργειακή κρίση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις κι ενώ αναζητούν συναινέσεις για να «χτίσουν» νέα αποθεματικά για πιθανές έκτακτες δαπάνες, η Ρωσία δείχνει να ξεπερνά τα αλλεπάλληλα «πακέτα» οικονομικών κυρώσεων, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι το ΔΝΤ αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις για το ρωσικό ΑΕΠ, ανεβάζοντας τον πήχη στο 3,2% και το 1,8% για το 2024 και το 2025.

Προφανώς και δεν είναι όλα ρόδινα, αν κρίνει κανείς π.χ. από το ότι καταγράφονται διψήφιες αυξήσεις ως και 60% στις τιμές βασικών ειδών διατροφής, όπως το κρέας των πουλερικών ή από το ότι οι μισές ρωσικές επιχειρήσεις ψάχνουν με το… ντουφέκι εξειδικευμένο εργατικό προσωπικό.

Ωστόσο, ο απώτερος στόχος των οικονομικών κυρώσεων- δηλαδή η «ασφυξία»- δεν μοιάζει να επιτυγχάνεται. Και σε αυτό, φαίνεται ότι έβαλαν το… χεράκι τους οι πολυεθνικές αλλά και κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, που έκαναν και κάνουν τα στραβά μάτια.

Τα by pass

Λίαν αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία, που συμπεριλαμβάνει το ειδικό ενημερωτικό σημείωμα της ελληνικής πρεσβείας, σύμφωνα με τα οποία τα καθαρά κέρδη του ρωσικού τμήματος της Coca-Cola – Multon Partners – αυξήθηκαν 4,5 φορές το 2023 και ανήλθαν σε 10,25 δισ. ρούβλια, που είναι ρεκόρ των τελευταίων ετών.

Δεν είναι, όμως, μόνο η Coca Cola. Ο αυστριακός τραπεζικός όμιλος Raiffeisen Bank International AG (RBI) έχει περισσότερα κέρδη από το ρωσικό τμήμα του τα τελευταία τρία χρόνια από ό,τι από όλα τα άλλα υποκαταστήματά του σε όλο τον κόσμο!

Η RBI στη Ρωσία διαχειρίζεται ένα θυγατρικό πιστωτικό ίδρυμα τη Raiffeisenbank, η οποία λειτουργεί στη Ρωσική Ομοσπονδία από το 1996. Σύμφωνα με τους Financial Times, τα τμήματα της Ρωσίας και της Λευκορωσίας θα αποφέρουν στον όμιλο περίπου 1,2 δις ευρώ σε καθαρά έσοδα το 2024, παρά τη σταδιακή απόσυρση εργασιών.

Και η λίστα συνεχίζεται. Η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Auchan (γαλλικών συμφερόντων, δραστηριοποιείται στη Ρωσία από το 2002) δεν θα εγκαταλείψει τη χώρα, δήλωσε ο αναπληρωτής Υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου Βίκτορ Εβτούχοβ, σημειώνοντας ότι δεν «υποκύπτουν» όλοι οι δυτικοί όμιλοι στις πιέσεις των κυβερνήσεων. Τον Απρίλιο, η Ceetrus, μέλος του ομίλου Auchan (οικογένειας Mullier), που κατέχει και διαχειρίζεται εμπορικά κέντρα, έκλεισε συμφωνία πώλησης των περιουσιακών της στοιχείων στη Ρωσία, στη ρωσική εταιρεία Trade Galleries.

Το κερασάκι στην τούρτα; Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αντικαταστήσει περισσότερο από το ένα δέκατο του ρωσικού φυσικού αερίου με… ρωσικό LNG! Οι παραδόσεις ρωσικού LNG στην ΕΕ το 2023, σύμφωνα με τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης, Alexander Novak, ανήλθαν σε 15 εκατ. τόνους, ήτοι 46% του συνόλου των ρωσικών εξαγωγών LNG.

Είναι ενδεικτικό ότι στην Ελλάδα, από τις 6,93 TWh LNG που εισαγάγαμε στο πρώτο τρίμηνο, μετά τις ποσότητες από τις ΗΠΑ (4,54 TWh), ακολούθησαν οι εισαγωγές από την Ρωσία (1,91 TWh), με αύξηση 81,9% σε σχέση με πέρσι.

Οι συμμαχίες

Πέρα από τις «τρύπες» στις οικονομικές κυρώσεις, οι Ευρωπαίοι δεν βρήκαν- ούτως ή άλλως ήταν δύσκολο να βρουν- αντίδοτο στις νέες συμμαχίες που συνήψε η Ρωσία, κάτι που εξαρχής επεσήμαναν όσοι έβλεπαν ότι άλλο οι μεγαλόστομες διακηρύξεις κι άλλο τι γίνεται στην πράξη.

Όπως σημειώνει το ΔΝΤ, παρά τη θέσπιση του ανώτατου ορίου τιμών για το ρωσικό πετρέλαιο από τη Δύση, η Ρωσία συνεχίζει να το εξάγει σε τιμή πάνω από το καθορισμένο επίπεδο. Συγκεκριμένα, το ρωσικό αργό, που εξάγεται κυρίως στην Κίνα και στην Ινδία, έχει γενικά υπερβεί το ανώτατο όριο τιμών της G7 από το β΄ εξάμηνο του 2023 και διαπραγματεύεται με έκπτωση ως 20 δολάρια ανά βαρέλι.

Δεν είναι, όμως, μόνο το πεδίο της Ενέργειας. Ο εμπορικός κύκλος εργασιών της Ρωσίας με τις χώρες BRICS, το 2023, αυξήθηκε στα 294 δις δολάρια, που αποτελεί το 41,4% του συνολικού όγκου του εξωτερικού εμπορίου της Ρωσίας. Ειδικά όσον αφορά στις ρωσικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στις αγορές BRICS, αυξάνονται ενεργά, και το 2023 υπερέβησαν τα 9 δις δολάρια, ήτοι 2,6 φορές υψηλότερες του 2019.

Από τη μεριά της Ασίας, οι εξαγωγές smartphones από την Ινδία, το Φεβρουάριο, σημείωσαν 12πλάσια αύξηση στις αποστολές, σε ετήσια βάση, και 1,6 φορές σε σχέση με τον Ιανουάριο, καθιστώντας το ανωτέρω προϊόν κορυφαίο στις εξαγωγές της χώρας στη Ρωσία. Άλλες σημαντικές εξαγωγές από την Ινδία στη Ρωσία, περιελάμβαναν φαρμακευτικά προϊόντα αξίας 27 εκατ. δολαρίων, διακοσμητικά πλακάκια 13 εκατ. δολαρίων, γαρίδες 10 εκατ. δολαρίων και μαύρο τσάι 9 εκατ. Δολαρίων.

Όσο για τις σχέσεις με την Κίνα, μεταξύ άλλων, οι κινεζικές μάρκες καταλαμβάνουν συνολικά περισσότερο από το ήμισυ της αγοράς επιβατικών αυτοκινήτων στη Ρωσία σε ποσοτικούς όρους, και το μερίδιό τους τον Δεκέμβριο του 2023 έφτασε στο ρεκόρ του 60%.

Σημειωτέον ότι οι ρωσικές Αρχές ετοιμάζουν νέα μέτρα για την προσέλκυση ξένων επενδυτών και σκοπεύουν να εκδώσουν επιχειρηματικές θεωρήσεις πολλαπλών εισόδων για τρία χρόνια, με απλουστευμένη διαδικασία. Το νομοσχέδιο επεξεργάζονται το Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης μαζί με το Φορέα Business Russia και για τη βίζα, θα χρειαστεί κανείς να επενδύσει στη Ρωσική Ομοσπονδία από 50 εκατ. ρούβλια και πάνω, δηλαδή γύρω στα 550 χιλ. δολάρια.