Μητσοτάκης: Πρωταρχικός μας στόχος, η προστασία της ζωής
Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας δείχνει ότι όλα πρέπει να αλλάξουν. Από τον προσανατολισμό της οικονομίας, μέχρι την ενεργειακή πολιτική. Και από τη λειτουργία του κράτους μέχρι και την συμπεριφορά των πολιτών. Τα δεδομένα απαιτούν τολμηρές λύσεις για τις οποίες είμαι έτοιμος, τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξη Τύπου που παραχωρεί αυτήν την ώρα στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, σχετικά με εξελίξεις στο θέμα των πυρκαγιών των τελευταίων ημερών.
«Πρωταρχικός μας στόχος στις φυσικές καταστροφές ήταν, είναι και θα είναι η προστασία της ζωής. Ανθρώπων και ζώων», συνέχισε ο πρωθυπουργός που σημείωσε ότι «πετύχαμε να προστατέψουμε χιλιάδες ανθρώπους, χάσαμε όμως δάση και περιουσίες». Είναι σημαντικό ότι δεν θρηνήσαμε θύματα στη μεγαλύτερη επέλαση φωτιάς που είχαμε εδώ και χρόνια, ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εξηγώντας ότι είχαμε σχεδόν 100 ταυτόχρονες πυρκαγιές κάθε ημέρα, αλλά και ότι η πρακτική των οργανωμένων εκκενώσεων απέδωσε. Παράλληλα ευχαρίστησε όσους συμμετείχαν στις μάχες της πυρόσβεσης λέγοντας «χάρη στην αυτοθυσία όλων των μαχητών μπορούμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι και τους ευχαριστώ για αυτό».
Ο πρωθυπουργός στάθηκε και στη συμβολή των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας. «Ευχαριστώ τα ΜΜΕ και ειδικά τους ρεπόρτερ που βρέθηκαν στο πεδίο για την αντικειμενική κάλυψη των γεγονότων. Βοήθησαν την κοινή γνώμη και εμάς να αντιληφθούμε τι συμβαίνει. Βρισκόμαστε στην 10η ημέρα μιας πρωτοφανούς επίθεσης της φύσης που τροφοδότησε ένας πρωτοφανής καύσωνας και μία πολύμηνη ξηρασία. Κατόπιν της βοήθειας, όλων που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, μπορούμε σήμερα να είμαστε πιο αισιόδοξοι» είπε και συμπλήρωσε: «Είμαστε όμως στα μέσα Αυγούστου και μας περιμένουν ακόμη δύσκολες ημέρες. Είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για όλα, πόσο θωρακισμένοι ήμασταν, αλλά και τι λάθη κάνουμε, πώς οργανώσαμε την Πολιτική Προστασία. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας υποδεικνύει πως όλα πρέπει να αλλάξουν, από την οικονομία έως τη λειτουργία του κράτους και την καθημερινότητα.
Τα δεδομένα απαιτούν τολμηρές λύσεις για τις οποίες είμαι έτοιμος. Εξ αρχής κυρίαρχος στόχος μας είναι η προστασία της ζωής, των ανθρώπων και των ζωών. Ακολουθεί η προστασία των σπιτιών, των κρίσιμων υποδομών και του περιβάλλοντος. Η κλιματική κρίση επιβάλλει πλέον μία δραστικά διαφορετική αντιμετώπιση. Οι νέες συνθήκες δικαιώνουν τη δική μου επιλογή να καταστεί το περιβάλλον εθνικός στόχος προτεραιότητας. Η απολιγνιτοποίηση, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ μάς δίνουν πολύ ισχυρά χρηματοδοτικά εργαλεία. Και με τον νέο κλιματικό νόμο που θα ψηφιστεί εντός των επομένων μηνών, η Ελλάδα θα καταθέσει στα διεθνή φόρα τολμηρές προτάσεις. Στη MED9 θα καταστεί η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής κυρίαρχο θέμα. Φιλοδοξία μου είναι να υπογράψουμε τη Διακήρυξη των Αθηνών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο».
Και ο πρωθυπουργός συμπλήρωσε: «Αυτή η κυβέρνηση και θέλει και ξέρει και μπορεί και θα ξαναχτίσει πλάι στους πολίτες ό,τι καταστράφηκε. Προσωπική μου δέσμευση να ξαναφτιάξουμε ό,τι καταστράφηκε. Οι αποζημιώσεις θα αρχίσουν να καταβάλλονται μέσα στις επόμενες ημέρες. Η αρνητική εμπειρία από την καταστροφή να γίνει θετική δύναμη αλλαγής. Αλλά και αλλαγή συμπεριφοράς κάθε πολίτη ξεχωριστά ώστε η κοινωνία των πολιτών να καταστεί συμμέτοχος των αλλαγών. Πρόκειται για εθνικό στόχο και επαναλαμβάνω πως είναι απαραίτητη η συμβολή της αξιωματικής αντιπολίτευση. Πρέπει να διαλέξει τι θέλει να κάνει, καθώς συχνά κάθε νηφάλια τοποθέτησή της διαδέχεται από μία διχαστική θέση στελέχους της».
Σε ερώτηση σχετικά με τις εκκενώσεις μέσω των οποίων «προφανώς και σώθηκαν ζωές» και τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης για το ότι έτσι χάθηκαν περιουσίες και φυσικός πλούτος, ο πρωθυπουργός τόνισε: «Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ ποιος μπορεί να ασκεί κριτική για μια πολιτική η οποία έχει ως υπέρτατο στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Θεωρώ χυδαία τη σπέκουλα που χτίστηκε κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πάνω στην επιλογή των εκκενώσεων. Έχουμε πολύ τραυματικές εμπειρίες στο συλλογικό υποσυνείδητο από άλλες πυρκαγιές του παρελθόντος. Στις προτεραιότητές μας όταν μιλούσαμε για τις αλλαγές της Πολιτικής Προστασίας τους είπα ότι πρέπει να έχουμε έναν οργανωμένο μηχανισμό εκκενώσεων για να μη χάνονται ανθρώπινες ζωές».
Μάλιστα ο πρωθυπουργός εξήρε τη λειτουργία του 112 επισημαίνοντας ότι ένα τέτοιο σύστημα δεν διαθέτουν άλλες πολύ πιο οργανωμένες χώρες όπως ίσως ούτε η Γερμανία. Και επεσήμανε: «Μας ασκείται κριτική γιατί προστατεύσαμε αποτελεσματικά την ανθρώπινη ζωή; Θα ήθελα να συμφωνήσουμε ότι στην προσπάθεια να ανταποκριθούμε στις νέες συνθήκες συνιστά κατάκτηση η λειτουργία του 112. Βέβαια δεν περιοριστήκαμε μόνο στις προληπτικές εκκενώσεις. Αυτά που βλέπουμε σήμερα είναι αυτά τα οποία κάηκαν αλλά δεν βλέπουμε αυτά τα οποία σώθηκαν. Χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες και των πυροσβεστών και των εθελοντών και των ίδιων των πολιτών, σώθηκαν αμέτρητα σπίτια».Υπογράμμισε ακόμη ότι ο αριθμός των καμένων σπιτιών δεν είναι τόσο μεγάλος σε σχέση με την έκταση της πυρκαγιάς.
Τα εναέρια μέσα ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά είπε ο πρωθυπουργός απαντώντας σε σχετική ερώτηση, τονίζοντας ότι υπήρχαν επιπλέον 20 εναέρια μέσα, από τα ρωσικά αεροσκάφη Ιλιούσιν, έως τα μικρά ελικοφόρα που απεστάλησαν από πολλές χώρες. Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι ο κ. Χαρδαλιάς εξήγησε ότι όλα δεν πετάνε ταυτόχρονα, τα μισά πετάνε και τα άλλα εφοδιάζονται και πρόσθεσε ότι τα ενάερια μέσα ήταν αποτελεσματικά. Πρόσθεσε επίσης ότι στο σχέδιο της Πολιτικής προστασίας που εκπονήθηκε πριν από τις πυρκαγιές, προβλέπεται σημαντικότατη ενίσχυση του στόλου με απόκτηση νέων Καναντέρ και μικρών ελικοφόρων, καθώς και ιδιωτικών ελικοπτέρων. «Δεν είναι πανάκεια τα εναέρια μέσα αλλά είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Στο ερώτημα που ήταν τα εναέρια μέσα η απάντηση δόθηκε από τον κ. Χαρδαλιά. Δυστυχώς όμως δεν μπορούμε να έχουμε ένα εναέριο μέσο για κάθε εστία πυρκαγιάς» συμπλήρωσε ο κ.Μητσοτάκης.
Απαντώντας στη συνέχεια σε ερώτηση σχετικά με το τι φταίει τελικά, ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας, τα πρόσωπα που διαχειρίστηκαν την πυρκαγιά ή αποδείχθηκε ανεπαρκές το επιτελικό κράτος, ο πρωθυπουργός επεσήμανε: «Θεωρώ πολύ σημαντικό να δούμε με καθαρό μυαλό τι πήγε λάθος και πώς θα γίνουμε καλύτεροι από δω και στο εξής. Πιστεύω ότι ορισμένες από αυτές τις προτεραιότητες που θα προσπαθήσω να σας δώσω σύντομα είχαν ήδη αναδειχθεί και αποτελούσαν μέρος του σχεδιασμού μας. Γίνεται μια μεγάλη κουβέντα για το ζήτημα της πρόληψης που παίζει σημαντικό ρόλο στη συνολική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων και την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών. Δώσαμε 51 εκατομμύρια φέτος για πρόληψη και προγραμματίζουμε να δώσουμε πολύ περισσότερα. Πρέπει να είμαστε σίγουροι όμως ότι αυτή οι πόροι θα μπορούν να απορροφηθούν σωστά.
Έδωσε στη συνέχεια δύο παραδείγματα σχετικά με το τι δούλεψε και τι δε δούλεψε σωστά επισημαίνοντας πως με πρωτοβουλία της Πολιτικής Προστασίας καθαρίστηκαν 19 οικισμοί και κοινότητες, όπου κρίναμε ότι έπρεπε να παρέμβουμε για να γλιτώσουμε κάποιες απ’ αυτές. Η Ιπποκράτειος Πολιτεία ήταν μία απ' αυτές και γι αυτό σώθηκε ο οικισμός αν και χάθηκαν κάποια σπίτια. Τα βασιλικά κτήματα είναι, πρέπει να σας πω, μέσα στην καρδιά μου όπως και για πολλούς Αθηναίους. Είχαμε θέσει προτεραιότητα να παρέμβουμε και να μην έχουμε κάποια ζημιά και λυπάμαι που δεν τα καταφέραμε. Όμως δεν είναι ότι δεν προσπαθήσαμε. Ένα μεγάλο πρόβλημα προέκυψε από τη φωτιά στη Βαρυμπόμπη την οποία δυστυχώς δεν προφθάσαμε να καθαρίσουμε».
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός τόνισε πως πρέπει να δοθεί έμφαση στη γρήγορη προσβολή της φωτιά από αέρος, ώστε να υπάρχει παρέμβαση όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην αρχή της πυρκαγιάς. «Υπάρχουν προβλήματα που αφορούν την οργάνωση, τις αρμοδιότητες, τη στελέχωση ειδικά των δασικών υπηρεσιών». Τόνισε πως υπάρχει πλέον μία ενιαία δασική πολιτική και δύο πυλώνες: η Πολιτική Προστασία για τη διαχείριση της κρίσης και το Υπουργείο Περιβάλλοντος που θα χαράσσει τη δασική πολιτική και θα υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη όσμωση των δύο αυτών πυλώνων. Στη συνέχεια υπογράμμισε τη δυσκολία στις περιπτώσεις που έχουμε συμβίωση του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος. Είναι σαφές ότι πια ότι πρέπει να δημιουργηθεί μία ζώνη, πλάτους που θα μας ορίσουν οι ειδικοί στα οποία δεν θα μπορούμε να φυτέψουμε πεύκα αλλά άλλα βραδύκαυστα φυτά.
«Άλλα πολλά πρέπει να αλλάξουν και στο κομμάτι αυτό» είπε ο πρωθυπουργός και τόνισε όσον αφορά το Επιτελικό Κράτος ότι «το Επιτελικό Κράτος δεν σβήνει φωτιές με τη μάνικα αλλά συντονίζει, ορίζει προτεραιότητες, αξιολογεί και επιβλέπει» προσθέτοντας ότι έχει πετύχει πάρα πολλά αυτούς τους μήνες. «Τολμώ να πω σε αυτούς που μας ασκούν κριτική ότι αυτό που παραλάβαμε δε ήταν σίγουρα επιτελικό και σε πολλές περιπτώσεις ούτε κράτος», κατέληξε.
Σε ερώτηση εάν υπήρξε καθυστέρηση στην κατάθεση του αιτήματος συνεισφοράς από τα ξένα κράτη, ο πρωθυπουργός τόνισε με έμφαση ότι το αίτημα κατατέθηκε εντός ωρών από τη στιγμή που η πραγματικότητα ξεπερνούσε τις δυνάμεις μας. Ήταν συγκινητικό που 24 χώρες συνέδραμαν με όλα εναέρια μέσα με πεζοπόρα τμήματα και οχήματα είπε ο πρωθυπουργός. Τόνισε ότι κινητοποιήθηκε ο μηχανισμός και ήταν πολύ σημαντική η βοήθεια που εστάλη. «Ξεπεράσαμε τις προσδοκίες, σηκώθηκαν πολλά τηλέφωνα και από εμένα προσωπικά για να έχουμε αυτή τη βοήθεια. Δεν ήρθε μόνη της. Η διπλωματία αλληλεγγύης μπορεί να ασκηθεί από τη χώρα μας» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Σε ερώτηση για την αποτελεσματικότητα του σχεδίου πρόληψης πυρκαγιών που ανακοινώθηκε πριν από τις πυρκαγιές ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι «εκ του αποτελέσματος κρινόμαστε. Πέρυσι είχαμε ελάχιστε πυρκαγιές αλλά φέτος βιώσαμε αυτό που βιώσαμε» είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι «ήταν πρωτοφανής ο καύσωνας που μετέτρεψε τη χώρα σε πυριτιδαποθήκη με αποτέλεσμα όλες οι πυρκαγιές που ξεκίνησαν -όχι όλες τυχαία, 600 ξέσπασαν μέσα σε επτά μέρες- κάποιες δεν ξέφυγαν αλλά κάποιες άλλες ξέφυγαν. Του χρόνου θα είμαστε καλύτεροι. Θα παρέμβουμε προληπτικά. Δεν μπορώ να ακυρώσω την προετοιμασία που έγινε αλλά το φαινόμενο ξεπέρασε τις δυνατότητές μας και το επίπεδο προετοιμασίας μας».