Έρχονται επενδύσεις 2 δισ. στη διαχείριση απορριμμάτων

Επενδύσεις που αγγίζουν τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ θα πρέπει να υλοποιηθούν την επόμενη δεκαετία, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ό,τι αφορά τη διαχείριση απορριμμάτων.

Η Ελλάδα παραμένει ουραγός σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεδομένου πως πάνω από το 80% των δημοτικών αποβλήτων καταλήγει σε χωματερές (ΧΥΤΑ) και μόλις το 19% ανακυκλώνεται. Μόνο η Μάλτα έχει χειρότερη επίδοση, ενώ ανάλογη εικόνα στην Ευρώπη των 28 παρουσιάζουν η Κύπρος, η Ρουμανία και η Κροατία.

Σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί από την Ε.Ε., έως το τέλος του 2020 τα κράτη μέλη θα πρέπει να ανακυκλώνουν το 50% των δημοτικών απορριμμάτων. Ο στόχος για το 2030 είναι ακόμα πιο φιλόδοξος, καθώς θα πρέπει να ανακυκλώνεται το 65% των δημοτικών απορριμμάτων, το 75% των απορριμμάτων συσκευασίας (πλαστικές σακούλες, συσκευασίες φαγητού, κτλ) ενώ μόλις το 10% των σκουπιδιών θα πρέπει να καταλήγει σε χώρους ταφής.

Παρά το γεγονός πως τους τελευταίους μήνες δρομολογείται η υλοποίηση αρκετών Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ), αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, στην Πελοπόννησο και την Ηλεία και ολοκληρώνεται η κατασκευή άλλων στις Σέρρες και την Ήπειρο, θεωρείται δεδομένο πως η Ελλάδα θα αποτύχει στην επίτευξη των στόχων για το 2020.

Για την αποτυχία αυτή ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό η κυβέρνηση, η οποία απέρριψε σειρά έργων που επρόκειτο να κατασκευαστούν με σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), προκαλώντας καθυστέρηση ετών. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν οι ακυρώσεις έργων στην Αττική, την Κέρκυρα, την Πάτρα, την Αλεξανδρούπολη, ενώ δεν προχώρησε η ένταξη των έργων της Θεσσαλονίκης. Πολλά από αυτά μάλιστα επρόκειτο να χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ. Τα μοναδικά έργα ΣΔΙΤ που υλοποιήθηκαν από το 2015 και λειτουργούν είναι οι μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων στη Δυτική Μακεδονία και τα Ιωάννινα. Από τα 930 εκατομμύρια ευρώ που είναι διαθέσιμα στο ΕΣΠΑ (2014-2020), έχουν εγκριθεί για έργα που αφορούν σε μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων μόλις 337 εκατομμύρια ευρώ.

Η μονάδα της Κοζάνης υλοποιήθηκε από την Ηλέκτωρ, θυγατρική του ομίλου Ελλάκτωρ, η οποία πρόσφατα βραβεύτηκε για την αποτελεσματικότητα του έργου.

Την κατασκευή και διαχείριση της μονάδας των Ιωαννίνων, η οποία τέθηκε σε πλήρη λειτουργία πριν από περίπου ένα μήνα, ανέλαβε η Τέρνα Ενεργειακή.

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η κατάσταση στην Αττική δεδομένου πως τα τελευταία έτη δεν έχουν εγκριθεί έργα, παρά το γεγονός πως είναι επιτακτική ανάγκη.

Για την ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων στην Αττική θα χρειαστούν έργα η αξία των οποίων υπερβαίνει τα 150 εκατομμύρια ευρώ, καθώς ο ΧΥΤΑ Φυλής θα μπορεί να λειτουργεί για περίπου ένα χρόνο ακόμα.

Το πρώτο έργο που θα αρχίσει να υλοποιείται αφορά στην αναβάθμιση του εργοστασίου μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης στη Φυλή. Ο διαγωνισμός για το έργο αξίας 25 εκατομμυρίων ευρώ αναμένεται να ξεκινήσει σε περίπου 2 μήνες. Όταν ολοκληρωθεί η αναβάθμιση το ποσοστό ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών θα αυξηθεί κατά περίπου 30%.

Μία από τις προτεραιότητες του αρμόδιου φορέα για τη διαχείριση στερών αποβλήτων στην Αττική (ΕΔΣΝΑ) αποτελεί η δημοπράτηση μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων στο Σχιστό, χωρητικότητας 180.000 τόνων ετησίως.

Στην περιοχή λειτουργεί ήδη σταθμός μεταφόρτωσης και η νέα μονάδα αναμένεται να κατασκευαστεί στην ίδια έκταση.

Μία ακόμα μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων, η οποία θα μπορεί να διαχειρίζεται έως και 60.000 τόνους ετησίως, πρόκειται να κατασκευαστεί στην περιοχή του Γραμματικού, στο οποίο ήδη λειτουργεί ΧΥΤΥ χωρητικότητας 23.000 τόνων το χρόνο.

Σύντομα αναμένεται να ξεκινήσουν εργασίες για την κατασκευή σταθμού μεταφόρτωσης απορριμμάτων στην περιοχή του Ελαιώνα, τον οποίο θα αναλάβει να λειτουργήσει ο δήμος Αθηναίων. Ανάδοχος του έργου είναι η Ηλέκτωρ.

Για την εξυπηρέτηση των περιοχών στα Μεσόγεια θα κατασκευαστεί μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων στο Μαρκόπουλο, η οποία εκτός από τον ομώνυμο δήμο θα εξυπηρετεί την Παιανία, τη Ραφήνα και τα Σπάτα. Ο ΕΔΣΝΑ έχει υπογράψει προγραμματική σύμβαση με τους δήμους, ωστόσο ακόμα δεν έχει βρεθεί το ακίνητο.

Συμφωνία έχει επιτευχθεί και με το υπουργείο Άμυνας για την παραχώρηση ακινήτου στην περιοχή της Βάρης, προκειμένου να δημιουργηθεί μονάδα κομποστοποίησης.

Ο σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτων στην Αττική προβλέπει και την κατασκευή 2 νέων χώρων υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), με χωρητικότητα περίπου 300.000 τόνων ετησίως στη δυτική και τη νότια Αττική.

Οι 2 νέοι ΧΥΤΥ, σύμφωνα με τα σχέδια του ΕΔΣΝΑ, αναμένεται να χωροθετηθούν σε ισάριθμα ανενεργά λατομεία. Ο φορέας ήδη επεξεργάζεται μελέτη στην οποία έχουν καταγράφει 19 ανενεργά λατομεία.