Νομοσχέδιο για τη γεωθερμία και τα δίκτυα φυσικού αερίου
Εισήχθη στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή προς επεξεργασία και ψηφίζεται με τη διαδικασία του επείγοντος την ερχόμενη Πέμπτη, το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την έρευνα, εκμετάλλευση και διαχείριση του γεωθερμικού δυναμικού της χώρας, τη σύσταση Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό δικτύων διανομής φυσικού αερίου και άλλες διατάξεις.
Το νομοσχέδιο θεσμοθετεί το πλαίσιο διαχείρισης της γεωθερμικής ενέργειας της χώρας κι επίσης ορίζει το νομοθετικό πλαίσιο για τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό των δικτύων διανομής φυσικού αερίου, αναβαθμίζει το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) σε Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) και παράλληλη ρυθμίζει ζητήματα που αφορούν σε χωροταξικά, πολεοδομικά και ενεργειακά ζητήματα.
Γ. Σταθάκης: Κινούμαστε σε ένα πλαίσιο στο οποίο κρατήσαμε τη βασική μας στρατηγική για διατήρηση των υποδομών υπό δημόσιο έλεγχο
Ο αρμόδιος υπουργός, Γιώργος Σταθάκης, τόνισε ότι είναι ένα νομοσχέδιο που κλείνει μια ενότητα όσον αφορά στα θέματα που βρίσκονται στη μεταμνημονιακή εκκρεμότητα, δηλαδή, ΔΕΠΑ και λιγνίτες ΔΕΗ, που είναι οι δύο βασικές εκκρεμότητες, ενώ όλα τα άλλα θέματα έχουν κλείσει. Όπως προσέθεσε, εισάγει για πρώτη φορά ένα νέο θεσμικό πλαίσιο στη γεωθερμία, "που θέλουμε να δώσει μια μεγάλη ώθηση", επιλύει ένα πρόβλημα "που μας ταλαιπώρησε πολύ" με έναν νέο φορέα για το ΙΓΜΕ και ταυτόχρονα, με διατάξεις στην ενέργεια, τη χωροταξία και την πολεοδομία, επιλύονται επιμέρους θέματα που έχουν προκύψει, είτε από τη δυσλειτουργία στον ενεργειακό τομέα και την καταπάτηση κάποιων αρχών που είχαν οι προηγούμενοι νόμοι, ενώ, ταυτοχρόνως ενισχύεται ακόμα περισσότερο η πολιτική της κυβέρνησης απέναντι στην αυθαίρετη δόμηση, "την οποία, θεωρούμε ότι πλέον οριστικά και αμετάκλητα πρέπει να ανήκει στο παρελθόν".
Αναφερόμενος στην κριτική που ασκήθηκε από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα ερωτήματα που τέθηκαν κατά το μέρος του νομοσχεδίου που αφορά τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό δικτύων διανομής φυσικού αερίου, ο κ. Σταθάκης υπερασπίστηκε τη συνέπεια της κυβέρνησης όσον αφορά την προσέγγισή της στα θέματα των αποκρατικοποιήσεων, ο οποίος -όπως είπε - μάλιστα, κύκλος των αποκρατικοποιήσεων πρακτικά κλείνει σήμερα με το παρόν νομοσχέδιο. Ο υπουργός Περιβάλλοντος, και Ενέργειας υπενθύμισε ότι η βασική προσέγγιση της κυβέρνησης ήταν τα δίκτυα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο σε μικτές εταιρίες, όπου το κράτος θα διατηρεί το 51%.
"Αυτό θεωρούμε ότι είναι πιο πετυχημένο μοντέλο, κοινός τόπος στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και να προχωρήσουμε σε αποκρατικοποίηση ή ιδιωτικοποίηση των εμπορικών δραστηριοτήτων, οι οποίες, έτσι και αλλιώς, γίνονται σε ένα πλαίσιο ρυθμίσεων που έχουμε κάνει για την απελευθέρωση των αγορών ενεργείας" είπε και αναφέρθηκε στην απελευθέρωση στις 1/1/2017 της χονδρικής αγοράς φυσικού αερίου, στις 1/1/2018 της λιανικής αγοράς, ενώ επισήμανε ότι και ο ηλεκτρισμός έχει απελευθερωθεί, "άρα είναι ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε και στο οποίο διατηρήσαμε τη βασική μας στρατηγική για διατήρηση των υποδομών υπό δημόσιο έλεγχο".
Οι εισηγητές των κομμάτων
Η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Αναστασία Γκαρά, τόνισε ότι σε γενικό πλαίσιο το νομοσχέδιο αποσκοπεί στην απλούστευση των διαδικασιών έκδοσης αδειών για την αξιοποίηση των γεωθερμικών πεδίων και τη μείωση της γραφειοκρατίας, θεσμοθετεί την ίδρυση μιας νέας δημόσιας γεωλογικής αρχής, της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, εκσυγχρονίζοντας παράλληλα το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και διευρύνοντας τις αρμοδιότητες σε ζητήματα γεωλογικών κινδύνων, προστασίας του περιβάλλοντος και των πολιτών. Αναφορικώς με τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό των υφιστάμενων δικτύων διανομής φυσικού αερίου από τις δραστηριότητες παραγωγής προμήθειας και εμπορίας φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, η κ. Γκαρά τόνισε ότι με το μοντέλο που επελέγη διασφαλίζεται ισοδύναμα ο ανταγωνισμός και οι προοπτικές επενδύσεων, καθώς διασφαλίζεται πλήρως η διατήρηση του δημόσιου ελέγχου επί του στρατηγικής σημασίας μονοπωλίου του Εθνικού Δικτύου Διανομής Φυσικού Αερίου, που θα μεταφερθεί μετά την ολοκλήρωση της μερικής διάσπασης και εισφοράς του κλάδου υποδομών, σε νέα εταιρεία, με την επωνυμία «ΔΕΠΑ Υποδομών Α.Ε.» αλλά και σειρά ρυθμίσεων, που αφορούν ενεργειακά ζητήματα, όπως οι ρυθμίσεις για τις οικοδομικές άδειες των αιολικών, τη χρήση ενεργειακού συμψηφισμού από ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού, τα φωτοβολταϊκά και τις ενεργειακές κοινότητες, τα παρατηρητήρια υδρογονανθράκων, ενώ εξειδικεύεται η ρύθμιση για απαγόρευση των σχιστολιθικών πετρελαίου και αερίου.
Ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Σκρέκας αφού έθεσε σειρά ζητημάτων που αφορούν στο νομοσχέδιο και ιδίως στον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό των δικτύων διανομής φυσικού αερίου και δήλωσε ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί στην Ολομέλεια, αναφέρθηκε στο θέμα της ΔΕΗ λέγοντας ότι τα πράγματα "δεν πάνε καθόλου καλά" αν δει κανείς την πορεία και τη λειτουργία της εταιρίας αλλά και τις αποφάσεις της κυβέρνησης και τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει απέναντι στους θεσμούς. Ο κ. Σκρέκας, κάλεσε τον κ. Σταθάκη σε μια ενημερωτική συζήτηση στην Επιτροπή για τα θέματα που σήμερα απασχολούν τη βασική εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και διασφάλισης της θωράκισης του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, που είναι η Δ.Ε.Η. Ο κ. Σκρέκας έθεσε επίσης τα θέματα της ενεργειακής ασφάλειας και εφοδιασμού της Κρήτης, επισημαίνοντας πως φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα καθυστέρησης σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση της μικρής διασύνδεσης από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και σίγουρα δεν θα είναι η μικρή διασύνδεση έτοιμη πριν από το 2021, ενώ ανέφερε "το σοβαρό πρόβλημα έχει προκύψει" με τη λειτουργία της μονάδας του Αμυνταίου και τις Μεγαλόπολης.
"Όλα αυτά, λοιπόν, έχουν δημιουργήσει ένα περιβάλλον στο τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο είναι πάρα πολύ δύσκολο και το οποίο δεν φαίνεται να έχετε την πολιτική βούληση να πάρετε τις απαραίτητες αποφάσεις και να δώσετε μια λύση. Δεν υπάρχει τέτοιο στρατηγικό σχέδιο, που θα βγάλει από αυτό το πρόβλημα τη χώρα και τα σπρώχνετε όλα προς τα πίσω για τους επόμενους. Εδώ έχετε μεγάλη ευθύνη και η ευθύνη δεν σταματάει όταν θα ολοκληρωθεί η θητεία αυτής της κυβέρνησης, η ευθύνη σας θα συνεχίσει και μετά" είπε προς τον Γιώργο Σταθάκη.
"Το νομοσχέδιο και μονοθεματικό να ήταν και να αφορούσε μόνο τη ΔΕΠΑ, πάλι θα λέγαμε ότι είναι προσχηματικό εκ μέρους σας να φέρνετε το νομοσχέδιο αυτό με τη διαδικασία του επείγοντος. Και αυτό, γιατί η συμφωνία μεταξύ του υπουργείου σας και των θεσμών της τρόικας για τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό της ΔΕΠΑ, είναι για εμάς μία περιττή συμφωνία διαχωρισμού" τόνισε εκ μέρους της ΔΗΣΥ, ο Γιώργος Αρβανιτίδης, ο οποίος δήλωσε ότι το κόμμα του επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί στην Ολομέλεια. Αιτιολόγησε ότι βρίσκεται σε ταυτόχρονη εξέλιξη η διαδικασία πώλησης των ΕΛ.ΠΕ., τα οποία κατέχουν το 35% των μετοχών της ΔΕΠΑ και θα έπρεπε να έχει προηγηθεί η εξέλιξη στα ΕΛ.ΠΕ. και να ακολουθήσουν οι όποιες επιλογές στη ΔΕΠΑ. Ο κ. Αρβανιτίδης, προειδοποίησε ότι με το σπάσιμο της ΔΕΠΑ θα δημιουργηθούν δύο προβληματικές εταιρείες: μια προβληματική και δυσκίνητη κρατική ΔΕΠΑ υποδομών και μια απαξιωμένη ΔΕΠΑ εμπορίας που δύσκολα θα βρει αξιόλογους ιδιώτες επενδυτές, ενώ ανέφερε ότι και πριν ένα χρόνο η ΔΗΣΥ είχε προειδοποιήσει για το διαφαινόμενο αδιέξοδο της αποεπένδυσης της Δ.Ε.Η.
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Διαμάντω Μανωλάκου, τόνισε ότι το νομοσχέδιο περιέχει τα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης και βέβαια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προαναγγελίες και για το επόμενο πακέτο της τρίτης αξιολόγησης, που θα ξεδιπλώνεται στους επόμενους μήνες και θα υπάρχουν και άλλα προαπαιτούμενα. Πιο ειδικά, ανέφερε ότι στο πρώτο μέρος για τη γεωθερμία, προωθούνται οι αλλαγές αυτές για να ξεδιπλωθεί και να επιταχυνθεί η απελευθέρωση εμπορευματοποίηση των γεωθερμικών πεδίων το επόμενο διάστημα, ενώ ο τρόπος και η μεθοδολογία μίσθωσης των γεωθερμικών πεδίων, θυμίζει την μεθοδολογία ιδιωτικοποίησης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Η κ. Μανωλάκου τόνισε ακόμη ότι καταργούνται εργασιακά δικαιώματα που έχουν μέχρι σήμερα κατοχυρώσει οι εργαζόμενοι, μέσω των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και του κανονισμού προσωπικού του ΙΓΜΕ και ταυτόχρονα, «τους κλέβετε αναδρομικά, που αυτά υπολογίζονται και πάνω από 3,5 εκατομμύρια ευρώ». Σε ό,τι αφορά τη ΔΕΠΑ, η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ τόνισε ότι η κυβέρνηση προετοιμάζει το έδαφος για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και την προώθηση της απελευθέρωσης στο φυσικό αέριο, μέσα από αυτόν τον διαχωρισμό που κάνει, «ΔΕΠΑ Υποδομές» και «ΔΕΠΑ Εμπορία». "Η λύση που προκρίνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, είναι λύση που επιθυμεί το κεφάλαιο, γιατί μπορούν με αυτό τον τρόπο και άλλες εταιρείες να μπουν στην πώληση φυσικού αερίου στους καταναλωτές" είπε η κ. Μανωλάκου.
Εκ μέρους της Ένωσης Κεντρώων, ο Μάριος Γεωργιάδης, δήλωσε ότι το κόμμα του θα καταψηφίσει τη λεγόμενη αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ και το λεγόμενο σπάσιμο σε δύο εταιρείες στη ΔΕΠΑ Εμπορίας και στην ΔΕΠΑ Υποδομών, επισημαίνοντας πως ίσως μεν να φέρει την έγκριση της τρόικας, ωστόσο υπάρχουν βάσιμες αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα των δύο σχημάτων, αλλά και για το μέλλον της εν λόγω ιδιωτικοποιήσεις.
"Πέρα από αυτό με το γνωστό σκάνδαλο που υπάρχει μέχρι στιγμής όσον αφορά τη ΔΕΠΑ , δεν έχουμε την παραμικρή εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση για το χειρισμό του οποιαδήποτε σχετικού ζητήματος, διότι προέκυψε ξεκάθαρα ότι είναι 100% εκτεθειμένη μέχρι στιγμής… Παρά το ότι το εν λόγω σκάνδαλο έχει πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης, φοβόμαστε ότι πιθανόν να μην κατάφερε η κυβέρνηση να αποδεσμεύσει τον οποιοδήποτε χειρισμό και αυτή τη στιγμή να το επιχειρεί με περίτεχνες ενέργειές, εταιρικές διασπάσεις, μετασχηματισμούς, αναδιαρθρώσεις, μεταμφιέσεις με τις οποίες δεν αποκλείεται να ξεχαστεί υπόθεση και μέσα στον γραφειοκρατικό πανικό να χαθούν και παρά πάρα πολλά σημαντικά στοιχεία" υποστήριξε ο κ. Γεωργιάδης.