A' κατοικία: Κόφτης στο «δεν πληρώνω» του Δημοσίου

«Κόφτη» στο «δεν πληρώνω» του ελληνικού Δημοσίου θα περιλαμβάνει σύμφωνα με πληροφορίες του economistas.gr το νομοσχέδιο για την προστασία της α’ κατοικίας, καθώς θα προβλέπει τον τερματισμό του καθεστώτος προστασίας για τα επιλέξιμα νοικοκυριά αν το Δημόσιο δεν καταβάλλει στις τράπεζες εντός 9 μηνών την επιδότηση δόσης για την οποία έχει δεσμευτεί.

Οι δανειολήπτες θα βρίσκονται εκτός προστασίας και οι τράπεζες θα εκκινούν διαδικασίες πλειστηριασμού, ακόμα και αν οι ίδιοι από την πλευρά τους είναι συνεπείς και αποπληρώνουν κανονικά το τμήμα της δόσης που τους αναλογεί, σύμφωνα με τη ρύθμιση.

Η πρόβλεψη αυτή προστέθηκε στο νομοσχέδιο μετά από απαίτηση των θεσμών, και ειδικά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία υπενθύμισε στους εκπροσώπους της κυβέρνησης ότι η δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για την καταβολή επιδότησης δεν μπορεί να κριθεί ως αξιόπιστη: ο λόγος είναι ότι το ελληνικό δημόσιο δεν πληρώνει στις τράπεζες δάνεια για τη χορήγηση των οποίων είχε εγγυηθεί στις τράπεζες για την αποπληρωμή τους.

Πρόκειται για δάνεια συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ, που δόθηκαν σε ευπαθείς κατηγορίες πολιτών οι οποίοι δεν πληρούσαν τραπεζικά κριτήρια και για τα οποία εγγυήθηκε το ελληνικό δημόσιο: στεγαστικά δάνεια του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, δάνεια σε παλιννοστούντες, πυρόπληκτους, κτηνοτρόφους κ.α.

Ουσιαστικά αφορά δάνεια μέσω των οποίων το κράτος έκανε κοινωνική πολιτική με τα λεφτά των άλλων και συγκεκριμένα των καταθετών και των συνεπών δανειοληπτών που πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους παρά τις δυσκολίες. Πρόκειται για συνήθη πρακτική των κυβερνήσεων στην Ελλάδα. Στα δάνεια για τα οποία έχει εγγυηθεί το δημόσιο αλλά αρνείται να εκπληρώσει την υποχρέωσή του περιλαμβάνονται δάνεια που έχουν δοθεί σε πυρόπληκτους που δεν έχουν δει καν φωτιά.

Σημειώνεται ότι για τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007 η κυβέρνηση Καραμανλή προχώρησε στην παροχή δανείων σε πυρόπληκτους, τα οποία δόθηκαν ωστόσο χωρίς κανένα κριτήριο μόνο με μια υπεύθυνη δήλωση. Υπάρχουν καταγγελίες για οργανωμένα κυκλώματα τα οποία διοχέτευαν δάνεια με την εγγύηση του Δημοσίου σε άτομα που δεν έχουν πληρώσει ούτε μια δόση.

Στις τρεις χαμένες δόσεις χάνεται η προστασία

Ο πυρήνας της συμφωνίας στηρίζεται στο ότι και οι τρεις εμπλεκόμενες πλευρές θα συμβάλλουν ενεργά στην αντιμετώπιση του προβλήματος:

• Οι τράπεζες θα υποστούν ένα αξιόλογο «κούρεμα» οφειλής, δηλαδή θα πάρουν ζημιά, για όλα τα επιλέξιμα νοικοκυριά, δηλαδή νοικοκυριά που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, λόγω κακής οικονομικής κατάστασης.
• Η κυβέρνηση θα πρέπει από την πλευρά της να αναλάβει μέρος του προβλήματος, δίνοντας επιδότηση της δόσης του δανείου στα νοικοκυριά που έχουν ανάγκη.
• Τέλος, οι επιλέξιμοι δανειολήπτες που θα τύχουν της ευνοϊκής αντιμετώπισης και της οικονομικής ενίσχυσης θα πρέπει απαραιτήτως και με συνέπεια να καταβάλουν το τμήμα της δόσης που τους αναλογεί. Χονδρικά θα είναι το 1/3 από το ότι θα τους αναλογούσε κανονικά καθώς τα υπόλοιπα 2/3 θα καλυφθούν μέσω του «κουρέματος» και της επιδότησης.

Προκειμένου το νέο πλαίσιο να μην μετατραπεί σε καταφύγιο στρατηγικών κακοπληρωτών προβλέπει ότι σε περίπτωση που δανειολήπτης δεν πληρώσει για 3 μήνες τη δόση του δανείου, δηλαδή εμφανίσει καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, τότε χάνει αυτόματα την επιδότηση και οι τράπεζες ενεργοποιούν νομικές ενέργειες για τον πλειστηριασμό του ακινήτου.

Το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει όρια και θα παρέχει μεγάλες ευελιξίες στις τράπεζες για τον έλεγχο όσων θα αιτηθούν προστασία προκειμένου να εξακριβωθεί η πραγματική οικονομική τους κατάσταση. Εξυπακούεται ότι θα υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας και για την μη επιλογή ατόμων που επιμένουν να ζουν σε υψηλής αξίας σπίτια τα οποία δεν μπορούν οικονομικά να τα υποστηρίξουν.

Η ΕΚΤ δίνει μεγάλο βάρος το νέο πλαίσιο να περιορίζει ζητήματα κουλτούρας πληρωμών, η οποία τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έχει διαταραχθεί, και ηθικού κινδύνου.

Το νομοσχέδιο έχει όλοκληρωθεί και αποτυπωθεί με ακρίβεια σε κείμενο το οποίο έχει αποσταλεί στις τράπεζες, τους θεσμούς και την ΕΚΤ ως εποπτική αρχή. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές από τα 10 σημεία που είχε θέσει με έμφαση η ΕΚΤ ως επικίνδυνα για το τραπεζικό σύστημα και την κουλτούρα πληρωμών, μετά τη χθεσινή πολύωρη σύσκεψη εργασίας, και την κατάρτιση του νομοσχεδίου, έχουν απαντηθεί τα περισσότερα ωστόσο παραμένουν ακόμα 2-3 σημεία που δεν αποκλείεται να προκαλέσουν νέα αντίδραση των θεσμών. Ωστόσο εκτιμούν ότι το συνολικό πλαίσιο είναι αποτελεσματικό και δεν απειλεί τους ισολογισμούς των τραπεζών, αντίθετα, θα αποτελέσει ένα θετικά πιστωτικό γεγονός για τις τράπεζες καθώς ξεκαθαρίζει το τοπίο και επιτρέπει στις τράπεζες να προχωρήσουν γρήγορα στην αντιμετώπιση των προβληματικών στεγαστικών δανείων.

Παράλληλα η κυβέρνηση πέτυχε μια σημαντική και ουσιαστική προστασία για τα αδύναμα οικονομικά νοικοκυριά προσφέροντας ουσιαστική λύση σε ένα μεγάλο, πραγματικό, κοινωνικό πρόβλημα.

Στην σύσκεψη εργασίας που πραγματοποιήθηκε χθες μετείχαν από πλευράς κυβέρνησης ο υπουργός Επικρατείας κ. Φλαμπουράρης και ο υφυπουργός Επικρατείας κ. Λιάκος, καθώς και στελέχη των νομικών υπηρεσιών των Υπουργείων Οικονομίας & Ανάπτυξης, Οικονομικών, Δικαιοσύνης ενώ από πλευράς τραπεζών μετείχαν ο Θεόδωρος Καλαντώνης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, η κα Χαρίκλεια Απαλαγάκη, γενική γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών καθώς και στελέχη νομικών υπηρεσιών των τραπεζών.

Όπως αποφασίστηκε στη συνάντηση που ξεκίνησε λίγο μετά τις 11 το πρωί, και ολοκληρώθηκε στις 18:00, η συμφωνία θα αντικαταστήσει από τον Μάρτιο το άρθρο 9 του ν.3869/10 (Νόμο Κατσέλη) ενώ άμεσα θα γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για να εισαχθεί το νέο πλαίσιο προς ψήφιση από τη Βουλή. Στη συνέχεια, όπως προβλέπεται, θα ακολουθήσει η επεξεργασία για τη συνολική αναθεώρηση των πλαισίων ρύθμισης των ιδιωτικών χρεών.