Κεραυνοί για τον νέο ν. Κατσέλη, μπλόκο στις 120 δόσεις

Σε μια έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας που χαρακτηρίζεται από αυστηρούς τόνους κριτικής προς την κυβέρνηση, η Ε.Ε. επιφυλάσσει ιδιαίτερα σκληρά σχόλια για το σχέδιο τροποποίησης του νόμου Κατσέλη που έχει υποβάλει η ελληνική Κυβέρνηση, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν είναι αποδεκτή από τις Βρυξέλλες.

Στο σχετικό κεφάλαιο της έκθεσης η Κομισιόν τονίζει αρχικά ότι εν όψει της λήξης του νόμου Κατσέλη στις 31/12/2018 σημειώθηκε απότομη αύξηση στις αιτήσεις για δικαστική προστασία κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2018.

Η ελληνική κυβέρνηση, τονίζει η Επιτροπή, μονομερώς πήρε την πρωτοβουλία να παρατείνει την ισχύ των παλαιών διατάξεων για δύο μήνες και παρουσίασε στις Βρυξέλλες ένα νέο σχέδιο προστασίας της α' κατοικίας.

Η προκαταρκτική εκτίμηση που κάνει η Κομισιόν είναι καταδικαστική για τις ελληνικές προτάσεις, καθώς όπως σημειώνεται στην έκθεση εγείρουν σοβαρές ανησυχίες για την επίπτωση που θα έχουν στην κουλτούρα πληρωμών και τους τραπεζικούς ισολογισμούς, ενώ το σχέδιο θα ενισχύσει τη θέση των στρατηγικών κακοπληρωτών.

Η Κομισιόν παραθέτει αναλυτικά την κριτική της στα βασικά σημεία του σχεδίου, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι διευρύνεται η περίμετρος προστασίας για να περιληφθούν επιχειρηματικά δάνεια με υποθήκη πρώτης κατοικίας, οι τράπεζες θα υποχρεωθούν να δεχθούν προκαθορισμένες αναδιαρθρώσεις δανείων για μεγάλο αριθμό επιλέξιμων δανειοληπτών και ότι δεν υπάρχει αναλυτική εκτίμηση της πιθανής επίπτωσης του σχεδίου στους τραπεζικούς ισολογισμούς και στον κρατικό προϋπολογισμό.

Η Κομισιόν αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι η διαδικασία έγκρισης του νέου σχεδίου θα καθυστερήσει, καθώς εκτός από τις αντιρρήσεις της υπάρχει σε εξέλιξη διαβούλευση για τα νομικά θέματα με την ΕΚΤ και θα απαιτηθεί έγκριση από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Επιτροπής για την παροχή κρατικής ενίσχυσης στους δανειολήπτες.

Αυτή όμως δεν είναι η μοναδική ψυχρολουσία για την Κυβέρνηση από την έκθεση καθώς η Κομισιόν τονίζει ότι υπάρχουν κίνδυνοι κάμψης της οικονομικής ανάπτυξης, σημειώνοντας ότι οι πιέσεις τους μισθούς που θα δημιουργήσει η αύξηση του κατώτατου μισθού μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάκαμψη των επενδύσεων και τις εξαγωγικές επιδόσεις, λόγω απωλειών ανταγωνιστικότητας.

Κινδύνους για τις επενδύσεις δημιουργεί επίσης το υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων που συνεχίζουν να εμποδίζουν τις τράπεζες να χορηγήσουν νέα δάνεια. Επιπλέον, η επιβράδυνση της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής οικονομίας μπορούν να δημιουργήσουν πρόσθετα εμπόδια στην ανάκαμψη της Ελλάδας.

Η Κομισιόν σημειώνει ότι η Ελλάδα ξεπέρασε το 2018 τις προβλέψεις για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% και πιθανότατα θα ξεπεράσει το 3,7%, αλλά αυτή η επίδοση ήταν αποτέλεσμα του περιορισμού εκταμιεύσεων από τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων, κάτι που είναι ανεπιθύμητο επειδή περιορίζει την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας.

Οι διαφωνίες που υπήρχαν για τα σχέδια ρύθμισης φορολογικών και ασφαλιστικών χρεών με την Κομισιόν φαίνεται ότι μπλοκάρουν και τη ρύθμιση των 120 δόσεων για οφειλές στα ταμεία, ενώ ήδη παρέμενε μπλοκαρισμένη αντίστοιχη ρύθμιση για τις οφειλές στην εφορία.

Όπως σημειώνει η Κομισιόν, η ελληνική Κυβέρνηση την ενημέρωσε ότι δεν σκοπεύει να προχωρήσει στο άμεσο μέλλον σε αλλαγές στα σχήματα εξόφλησης οφειλών με δόσεις, καθώς θα προχωρήσει σε περαιτέρω τεχνική ανάλυση και επεξεργασία. Η επιτροπή υπογραμμίζει από την πλευρά της ότι είναι σημαντικό να αποφευχθούν κίνδυνοι στα δημόσια έσοδα και να περιφρουρηθεί η κουλτούρα πληρωμών, καθώς αυτά αποτέλεσαν τους βασικούς στόχους των προγραμμάτων προσαρμογής.

Μετά την αρνητική έκθεση της Κομισιόν, η Κυβέρνηση έχει ελάχιστα χρονικά περιθώρια για να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις των Βρυξελλών καθώς θα πρέπει να κλείσει τα προαπαιτούμενα μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup στις 11 Μαρτίου, κάτι που φαίνεται με τα σημερινά δεδομένα απίθανο.

Έτσι, είναι ορατός ο κίνδυνος να μπλοκαριστεί μέχρι νεωτέρας η εκταμίευση 750 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των Κεντρικών Τραπεζών από ελληνικά ομόλογα που μαζί με μια προβλεπόμενη διευκόλυνση στο επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας θα έφερνε ένα συνολικό όφελος σχεδόν 1 δισ. ευρώ για τη χώρα.