Στην τελική ευθεία το μεγαλύτερο οδικό έργο
Έως τον Απρίλιο αναμένεται να ξεκινήσει η δεύτερη φάση των διεθνών διαγωνισμών για τα δύο πρώτα τμήματα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), ο οποίος με αρχικό προϋπολογισμό 1,5 δισ. ευρώ αποτελεί το μεγαλύτερο οδικό έργο που θα υλοποιηθεί τα επόμενα έτη.
Σύμφωνα με πληροφορίες δεν αποκλείεται να αλλάξει ο τρόπος διεξαγωγής των δύο διαγωνισμών, οι οποίοι πρόκειται να ακολουθήσουν τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου, όπως προβλέπεται στις αποφάσεις του υπουργείου Υποδομών.
Σε αυτές αναφέρεται πως οι ενδιαφερόμενοι θα κληθούν να υποβάλλουν τις προτάσεις τους για τους τρόπους κατασκευής, χρηματοδότησης και λειτουργίας του έργου, προκειμένου να οριστικοποιηθούν ζητήματα όπως η χάραξη του αυτοκινητόδρομου και η διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης.
Ωστόσο, σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές εξετάζεται το ενδεχόμενο να αναλάβουν οι υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών την εκπόνηση των τεχνικών προδιαγραφών του έργου. Εάν εν τέλει προκριθεί το μοντέλο αυτό, τότε δεν αποκλείεται έως το καλοκαίρι να έχουν υποβληθεί δεσμευτικές οικονομικές προσφορές, εφόσον βεβαίως δεν προκύψουν ενστάσεις.
Το μεγάλο ερώτημα που εγείρεται είναι τι θα συμβεί με τα διόδια, τα οποία είναι καθοριστικά στην εκπόνηση των χρηματοοικονομικών μοντέλων οδικών αξόνων. Στο παρελθόν ο υπουργός Υποδομών έχει διαμηνύσει πως επιθυμεί να απαλλαγούν οι μόνιμοι κάτοικοι του νησιού από την πληρωμή διοδίων.
Για το έργο έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ τις εξελίξεις παρακολουθούν και οι συστημικές τράπεζες, δεδομένου πως θα προκύψουν σημαντικές απαιτήσεις σε κεφάλαια για την χρηματοδότηση της κατασκευής του. Μόνο το έργο της γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας έχει μεγαλύτερο προϋπολογισμό από το ΒΟΑΚ.
Ο πρώτος διεθνής διαγωνισμός που είναι σε εξέλιξη αφορά στο τμήμα Χανιά-Ηράκλειο, το οποίο έχει προϋπολογισμό που θα υπερβεί το 1 δισ. ευρώ. Ο οδικός άξονας μήκους 160 χιλιομέτρων πρόκειται να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει με σύμβαση παραχώρησης.
Ο δεύτερος διεθνής διαγωνισμός αφορά στο τμήμα, μήκους 22 χιλιομέτρων, από τη Χερσόνησο έως τη Νεάπολη Λασιθίου και θα κατασκευαστεί με σύμπραξη δημόσιου ιδιωτικού τομέα. Ο προϋπολογισμός αναμένεται να ανέλθει σε τουλάχιστον 250 εκατομμύρια ευρώ.
Ο ΒΟΑΚ αναμένεται να ολοκληρωθεί με την υλοποίηση και τρίτης εργολαβίας, από τη Νεάπολη έως τον Άγιο Νικόλαο, μήκους περίπου 15 χιλιομέτρων, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό κοντά στα 65 εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, την περίοδο αυτή πραγματοποιείται επικαιροποίηση των μελετών για το τρίτο τμήμα, το οποίο θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο.
Σε ό,τι αφορά το έργο Χανιά-Ηράκλειο ενδιαφέρον εκδήλωσαν η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο όμιλος J&P ΑΒΑΞ, η γαλλική κοινοπραξία Vinci Concession-Vinci Highways και ο όμιλος Μυτιληναίος μαζί με την Acciona από την Ισπανία.
Αντίστοιχα, για το δεύτερο τμήμα, Ηράκλειο-Νεάπολη, ενδιαφέρονται η ΑΚΤΩΡ Α.Ε., η ΤΕΡΝΑ Α.Ε., ο όμιλος J&P ΑΒΑΞ, η κοινοπραξία Shikun & Binui Limited από το Ισραήλ και ο όμιλος Μυτιληναίος σε συνεργασία με τον όμιλο Intertoll, με έντονη παρουσία σε οδικά έργα στην κεντρική Ευρώπη και την Αφρική, και την Acciona.
Η κατασκευή σύγχρονου οδικού δικτύου στην Κρήτη αποτελεί βασική προτεραιότητα, καθώς κατά μέσο όρο περίπου 60 άτομα ετησίως χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους του νησιού. Είναι ενδεικτικό πως την πενταετία 2013-2017, 287 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε 1.029 τροχαία ατυχήματα.
Το υπουργείο Υποδομών έχει δεσμεύσει 25 εκατομμύρια ευρώ για έργα οδικής ασφάλειας, η υλοποίηση των οποίων έχει καθυστερήσει. Σύμφωνα με πληροφορίες, η καθυστέρηση οφείλεται στο γεγονός πως ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης δεν είχε εκπονήσει τις απαραίτητες μελέτες, τις οποίες έχει αναλάβει πλέον το υπουργείο Υποδομών.