Στη σύνταξη ο άνθρωπος που κούρεψε το χρέος μας
Με το κούρεμα του ελληνικού χρέους ασχολήθηκαν πολλοί και σπουδαίοι. Όμως, ίσως το PSI του 2012 να μην είχε γίνει πραγματικότητα, ή να ήταν λιγότερο επιτυχημένο, αν δεν είχε εμπλακεί ένας Αμερικανός νομικός, τον οποίο καλούσαν ως τώρα όσες χώρες βρίσκονταν στο χείλος της χρεοκοπίας.
Ο Λι Μπουκέ (Lee Buchheit), ανώτερος εταίρος στη μικρή αλλά εξαιρετικά σημαντική δικηγορική εταιρεία Cleary Gottlieb Steen & Hamilton της Νέας Υόρκης, ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από την ενεργό δράση, ύστερα από 43 χρόνια σταδιοδρομίας, στη διάρκεια της οποίας αναμείχθηκε σχεδόν σε όλες τις χρεοκοπίες κρατών, όπως σημειώνουν οι “Financial Times”.
«Αποσύρομαι από την εταιρεία, όχι από τη ζωή. Θα συνεχίσω να παρακολουθώ στενά τις εξελίξεις στις αγορές», έγραψε ο Μπουκέ στο ηλεκτρονικό μήνυμα, με το οποίο ανακοίνωσε στα στελέχη της εταιρείας και στους πελάτες την απόφασή του να αποσυρθεί από την ενεργό δράση.
Ο Μπουκέ υπήρξε… φόβος και τρόμος των επιθετικών hedge funds, που αγοράζουν σε πολύ χαμηλές τιμές ομόλογα κρατών, τα οποία βρίσκονται κοντά στη χρεοκοπία, και προσπαθούν να πετύχουν ανακτήσεις πολλαπλάσιων ποσών μέσα από δικαστικές διεκδικήσεις.
Συμβούλεψε όλα τα κράτη που κούρεψαν ομολογιούχους τις τελευταίες δεκαετίες, από το Μεξικό και την Ρωσία, ως την Αργεντινή και την Ελλάδα.
Για τη διευκόλυνση του κουρέματος κρατικών χρεών, ο Μπουκέ, έχοντας την εμπειρία από την αντιπαράθεση της Αργεντινής με επιθετικά funds, επινόησε τη λεγόμενη «ρήτρα συλλογικής δράσης» (“collective action clause”).
Αυτή η ρήτρα, που άρχισε να ενσωματώνεται στις ομολογιακές εκδόσεις αναδυόμενων οικονομιών τα τελευταία χρόνια και επιβλήθηκε υποχρεωτικά στα ομόλογα που εκδίδουν τα κράτη της ευρωζώνης, μετά το ελληνικό PSI, ορίζει ότι οι ομολογιούχοι της μειοψηφίας είναι υποχρεωμένοι να μπαίνουν σε μια συμφωνία αναδιάρθρωσης χρέους, εάν την έχει αποδεχθεί η πλειοψηφία.
Με τον τρόπο αυτό, εξουδετερώνονται εκ των προτέρων τα επιθετικά funds, που προσπαθούν να μπλοκάρουν αναδιαρθρώσεις χρέους για να ανακτήσουν μεγαλύτερα ποσά.
Ο Μπουκέ κατάφερε να βρει τη νομική φόρμουλα για να ενσωματωθούν εκ των υστέρων (αρχικά δεν υπήρχαν στις συμβάσεις) οι ρήτρες συλλογικής δράσης, ώστε να γίνει δυνατό το κούρεμα του ελληνικού χρέους, χωρίς να εμπλακεί η Ελλάδα (και η ευρωζώνη) σε πολυετή δικαστική διαμάχη με funds.
Η αμοιβή της δικηγορικής εταιρείας Cleary Gottlieb Steen & Hamilton ξεπέρασε τα 10 εκατ. ευρώ, αλλά είναι μάλλον χαμηλή σε σχέση με τα 105 δισ. ευρώ που διαγράφηκαν από το ελληνικό χρέος με το PSI (το καθαρό όφελος, αν συνυπολογισθεί η ζημιά των ελληνικών τραπεζών και ασφαλιστικών ταμείων ήταν περίπου το μισό).