Υποχρεωτικό το IRIS και για τις επιχειρήσεις

Η «έκρηξη» των ηλεκτρονικών πληρωμών και ο περιορισμός της χρήσης μετρητών, άνοιξε την «όρεξη» του οικονομικού επιτελείου, που βλέπει ότι η μάχη της φοροδιαφυγής ήδη αποδίδει καρπούς. Διαπιστώνοντας ότι πάνω από 3,6 εκατ. καταναλωτές χρησιμοποιούν το IRIS για μεταφορές χρημάτων μεταξύ τους και μάλιστα χωρίς προμήθειες κι έχοντας καταστεί υποχρεωτική η αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS από τους επαγγελματίες (562.548 εγγεγραμμένα ΑΦΜ), το επόμενο βήμα ήταν να ανοίξει η «ομπρέλα» της υποχρεωτικότητας και για τις επιχειρήσεις. Όπερ κι εγένετο.

Ακολουθώντας το ρητό που λέει «το τερπνόν μετά του ωφελίμου», το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας θέλει αφενός να διευκολύνει ακόμα περισσότερο τους καταναλωτές στις άνευ προμήθειας συναλλαγές τους, διευρύνοντας τον κύκλο των υπόχρεων αποδοχής πληρωμών μέσω IRIS, αφετέρου να κλείσει περισσότερες «τρύπες» φοροδιαφυγής.

Και με αυτό το σκεπτικό έφερε διάταξη στο νομοσχέδιο για την Κεφαλαιαγορά, που ορίζει ότι «τα νομικά πρόσωπα που είναι δικαιούχοι πληρωμής, στο πλαίσιο των συναλλαγών τους με πληρωτές οι οποίοι ενεργούν για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα (σ.σ. δηλαδή ιδιώτες), δέχονται υποχρεωτικά πληρωμές μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής». Η υποχρέωση για τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις του νομοσχεδίου, τίθεται σε ισχύ από τις 31 Οκτωβρίου, έτσι ώστε να έχουν το αναγκαίο χρονικό διάστημα προσαρμογής τους.

Έλεγχος για τους επαγγελματικούς λογαριασμούς

Παράλληλα, με άλλη διάταξη στο ίδιο νομοσχέδιο, μπαίνουν ασφαλιστικές δικλείδες στους επαγγελματικούς λογαριασμούς που δηλώνονται για το IRIS.

Συγκεκριμένα εισάγεται υποχρέωση των παρόχων υπηρεσιών πληρωμής, κατά την εγγραφή δικαιούχου πληρωμής σε υπηρεσία άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό (σ.σ. IRIS), να επιβεβαιώνουν αν ο λογαριασμός που δηλώνεται στην υπηρεσία άμεσης πληρωμής περιλαμβάνεται στους επαγγελματικούς λογαριασμούς που έχουν δηλωθεί στο Μητρώο Επαγγελματικών Λογαριασμών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Για τον έλεγχο αυτό είναι αναγκαία η συνδρομή της εταιρείας «Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε.» (ΔΙΑΣ ΑΕ), η οποία, δυνάμει σχετικής συμφωνίας των μερών, λειτουργεί ως «ενδιάμεσο hub». Ως εκ τούτου, για να μπορεί η ΔΙΑΣ ΑΕ να χορηγεί στους παρόχους υπηρεσιών πληρωμής, νομίμως προσωπικά δεδομένα για άλλη πράξη επεξεργασίας, όπως είναι η εγγραφή χρήστη σε υπηρεσίες άμεσης πληρωμής IRIS P2B/P2P, θα πρέπει να διαθέτει έγκυρη νομική βάση που να καλύπτει και αυτή την επιπλέον πράξη επεξεργασίας.

Προστασία και στα ηλεκτρονικά πορτοφόλια

Εν τω μεταξύ, σε πλήρη εναρμόνιση με την Οδηγία 2015/2366, υιοθετείται πλήρες ακατάσχετο:

• του λογαριασμού που τηρούν τα ιδρύματα πληρωμών σε πιστωτικά ιδρύματα για σκοπούς διασφάλισης των χρηματικών ποσών που λαμβάνουν από τους χρήστες των υπηρεσιών πληρωμών ή μέσω άλλου παρόχου υπηρεσιών πληρωμών για την εκτέλεση πράξεων πληρωμής
• του λογαριασμού που τηρούν τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος σε πιστωτικά ιδρύματα για σκοπούς διασφάλισης των χρηματικών ποσών που λαμβάνουν έναντι ηλεκτρονικού χρήματος που έχει εκδοθεί

Ο χωριστός λογαριασμός σε πιστωτικό ίδρυμα είναι ανεκχώρητος και ακατάσχετος έναντι οποιουδήποτε τρίτου, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου και του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), πλην του ιδρύματος ηλεκτρονικού χρήματος.

Σε περίπτωση θέσης του ιδρύματος ηλεκτρονικού χρήματος σε ειδική εκκαθάριση, το σύνολο του ποσού που είναι κατατεθειμένο σε αυτόν αποχωρίζεται από τη λοιπή περιουσία του ιδρύματος και αποδίδεται από τον ειδικό εκκαθαριστή στους δικαιούχους.