Άτακτη υποχώρηση της ΕΚΤ από τη «σκληρή» γραμμή
Κι εκεί που φαινόταν ότι η χρονιά θα κλείσει με το βασικό επιτόκιο στο 3,5%, η ΕΚΤ υποχώρησε στο 3,25% κι ετοιμάζεται να κατέβει ως το 3% πριν έρθει ο… Αη Βασίλης. Θα μπορούσε κανείς να δικαιολογήσει τη νέα στρατηγική της ΕΚΤ, ανατρέχοντας στα στοιχεία της Eurostat, που δείχνουν ότι όντως ο πληθωρισμός «φρενάρει». Από 2,6% τον Ιούλιο, επιβράδυνε στο 2,2% τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο έπεσε κάτω από το όριο του 2% (1,7%).
Υπάρχουν, όμως, ένα- δύο «αλλά».
Κατ' αρχάς, δεν κινείται όλη η Ευρωζώνη με την ίδια ταχύτητα. Υπάρχουν χώρες, όπου ο πληθωρισμός εξακολουθεί να «τρέχει» ακόμα και πάνω από 3%. Και δεν είναι μόνο η Ελλάδα, οπότε κάποιοι θα μπορούσαν να χαμογελάσουν ειρωνικά για τους χρόνιους «ασθενείς» της Ευρωζώνης. Στην Ολλανδία, ο πληθωρισμός μοιάζει «κολλημένος» στη ζώνη του 3,3- 3,5%, στο Βέλγιο «τρέχει» με 4,3%.
Επιπλέον, οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ- όπως παραδέχθηκε και η ΕΚΤ- εκτιμούν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα αναζωπυρωθούν τους επόμενους μήνες, πριν «κάτσουν» στο 2% μέσα στο 2025, χωρίς φυσικά να ληφθούν υπόψιν τα υπαρκτά σενάρια για ένταση των γεωπολιτικών κινδύνων.
Πριν από μερικούς μήνες, τα παραπάνω θα ήταν υπεραρκετά για τα «γεράκια» της ΕΚΤ, έτσι ώστε να θέσουν ισχυρό βέτο στην όποια συζήτηση περί ταχείας μείωσης των επιτοκίων. Όποιος κάνει μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο, μπορεί να βρει σχετικές δηλώσεις «σκληρών» της ΕΚΤ. Μήπως άλλαξαν, λοιπόν, κοσμοθεωρία όσοι έκαναν “σημαία” τη σκληρή νομισματική πολιτική ως το μόνο αντίδοτο απέναντι στον πληθωρισμό;
Η «σκιά» της ύφεσης
Μάλλον όχι. Αυτό που φαίνεται ότι έχει θορυβήσει (και) την ΕΚΤ είναι οι πρόδρομοι δείκτες, που δικαιώνουν όσους προειδοποιούσαν για τη ζημιά που μπορούν να προκαλέσουν στην οικονομία της Ευρώπης, τα υψηλά επιτόκια. Την ώρα, λοιπόν, που τα «γεράκια» επέμεναν να κρατούν ψηλά το κόστος του χρήματος, λες και ο πληθωρισμός οφειλόταν στην… υπερθέρμανση των οικονομιών, οι σώφρονες φώναζαν ότι τα αρνητικά αποτελέσματα θα τα βρούμε μπροστά μας, «κοιτάζοντας» 12- 18 μήνες στο μέλλον. Και τα στοιχεία τους επιβεβαιώνουν.
Οι πρώτες εκτιμήσεις της Eurostat για το β’ 3μηνο, έδειξαν ότι η Ευρωζώνη «σέρνεται» μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Το ακόμα χειρότερο- για τους κοντόφθαλμους τεχνοκράτες- είναι ότι οι «ατμομηχανές» της Ευρώπης έχουν «κολλήσει». Η Γερμανία, μετά από τρία αρνητικά τρίμηνα, είναι στο “0”, η Γαλλία και η Ιταλία ίσα που κινούνται με 1%, η Ολλανδία έβγαλε οριακά το κεφάλι της (0,8%) μετά από την τεχνική ύφεση των τριών αλλεπάλληλων αρνητικών τριμήνων κι έμεινε η…Περιφέρεια (Ελλάδα, Ισπανία) να σηκώνει τον μέσο όρο.
Ανάλογες «γκρίζες» εκτιμήσεις έκανε ο ΟΟΣΑ στις Ενδιάμεσες Προβλέψεις του (0,7% στο σύνολο της Ευρωζώνης), ενώ ηχηρό «καμπανάκι»- έστω… πασπαλισμένο με χρυσόσκονη- θα ακουστεί κι από τις επικείμενες προβλέψεις του ΔΝΤ κι από τις Φθινοπωρινές Προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Στην Αθήνα έχουν κάθε λόγο να χαμογελούν αλλά και κάθε λόγο να κρατάνε την ανάσα τους.
Τα αναθεωρημένα στοιχεία του ΑΕΠ για το 2023 (2,3%) άνοιξαν ακόμα περισσότερο την «ψαλίδα» από τους ρυθμούς ανάπτυξης της Ευρωζώνης (0,5%), αλλά πάνω απ’ όλα εξαφάνισαν και το παραμικρό ίχνος σκιάς πάνω από το Χρέος, αφού απορροφήθηκε πλήρως η επίπτωση από την αναδρομική ενσωμάτωση των τόκων του 2ου Μνημονίου.
Από την άλλη, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς το ότι σε ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον μηδενικής ανάπτυξης, εσωστρέφειας, «χλιαρών» επενδυτικών κινήσεων, έντονου ανταγωνισμού από την Ασία και αβεβαιότητας για το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστη. Ακόμα κι έτσι, στο ΥΠΕΘΟ επιμένουν ότι η πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,3% το 2025 βασίζεται σε άκρως συντηρητικές παραδοχές…