«Πυροσβεστική» παρέμβαση για τα φιλοδωρήματα

Όταν πριν από 11 χρόνια γινόταν η ριζική αναμόρφωση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, μάλλον ελάχιστοι θα φαντάζονταν ότι θα φτάναμε να συζητούμε τώρα το πώς θα αποφύγουν οι σερβιτόροι τον πρόσθετο φόρο στα φιλοδωρήματα, που αφήνουν οι πελάτες.

Ενδεικτικό είναι ότι η λύση που βρίσκεται στο τραπέζι, προβλέπει ένα έκτακτο/ειδικό αφορολόγητο στα πουρμπουάρ, που μπορεί να φτάσει στις 4.000 ευρώ σε ετήσια βάση.    

Το ιστορικό   

Το μόνο σίγουρο είναι ότι όσα γράφηκαν και ακούστηκαν εσχάτως, περί νέου φόρου στα φιλοδωρήματα, είναι απλώς ανακριβές. Από το 2013, με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (άρθρο 12 παρ. 3) τα φιλοδωρήματα χαρακτηρίζονταν εισόδημα από μισθωτή εργασία, άρα υπάγονταν και σε κρατήσεις φόρου και σε ασφαλιστικές εισφορές.    

Η αλήθεια είναι ότι η πρακτική εφαρμογή της εν λόγω διάταξης γινόταν και γίνεται στα φιλοδωρήματα, που συμπεριλαμβάνονται στην αναγραφόμενη τιμή επί του τιμοκαταλόγου. Αντιθέτως, για τα... εξτρά, που συνήθως αφήνουν οι πελάτες πριν φύγουν, υπήρχε ο... άγραφος νόμος των μετρητών. Τι γινόταν, δηλαδή, πρακτικά; Ο πελάτης έδινε πουρμπουάρ με μετρητό, αυτό δεν φαινόταν πουθενά, άρα δεν υπήρχε θέμα φορολόγησης ή ασφαλιστικών κρατήσεων, άρα ούτε γάτα ούτε ζημιά για τον σερβιτόρο.    

Για την Απόφαση του Αρείου Πάγου που επικαλέστηκαν κάποιοι, είναι άσχετη με το θέμα και ΔΕΝ ορίζει ότι το φιλοδώρημα είναι μισθός. Αφορά σε εκδίκαση διαφοράς εργαζομένων σε Καζίνο και σχετίζεται με το πώς εφαρμόζεται η σχετική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, η οποία ορίζει ότι τα φιλοδωρήματα είναι μισθός και ρυθμίζει το πώς πρέπει αυτά να κατανέμονται.   

Η νέα πραγματικότητα   

Τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν κυρίως από το 2020 και μετά, όταν δηλαδή οι πληρωμές με κάρτα εκτοξεύθηκαν, αλλάζοντας τις καθημερινές μας συνήθειες. Το ίδιο συνέβη σε εστιατόρια, ταβέρνες, καφέ, τουλάχιστον εκεί όπου οι πληρωμές με μετρητό δεν “έκρυβαν” και μια συνδιαλλαγή κάτω από το τραπέζι, έτσι ώστε ο λογαριασμός να είναι χωρίς ΦΠΑ, δηλαδή χωρίς απόδειξη.    

Στις περιπτώσεις όπου ο πελάτης πλήρωνε με κάρτα, πολλές φορές έλεγε στον επιχειρηματία να προσθέσει και κάτι παραπάνω στον λογαριασμό ως φιλοδώρημα. Στο τέλος της ημέρας, η επιχείρηση μοίραζε τα πουρμπουάρ στους σερβιτόρους συνήθως με μετρητά και κάπου εκεί τελείωνε η ιστορία, χωρίς πρόβλημα ούτε για την επιχείρηση, ούτε για τους εργαζόμενους.    

Πότε δημιουργήθηκε το πρόβλημα; Όταν ξεκίνησε η διασύνδεση POS- ταμειακών μηχανών. Επί της ουσίας, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν, πλέον, άλλο να κόβουν στην απόδειξη και άλλο να φαίνεται στο POS. Π.χ. όταν ο λογαριασμός είναι 100 ευρώ, δεν μπορεί να γίνει πληρωμή στο POS 110 ευρώ μαζί με το φιλοδώρημα, γιατί "χτυπάει " στο Taxis και η επιχείρηση βρίσκεται εκτεθειμένη.     Ποια είναι, πλέον, η επιλογή;  

• να πληρώσει ο πελάτης με κάρτα, οπότε στο POS πατάει την ειδική ένδειξη για φιλοδώρημα. Σε αυτήν την περίπτωση, η επιχείρηση δεν έχει πρόβλημα, όμως εμφανίζονται στην εφορία τα φιλοδωρήματα, οπότε αυτά θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην εκκαθάριση μισθοδοσίας, άρα να γίνουν κρατήσεις για φόρο εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές, όπως ήδη προβλέπεται 
• να πληρώσει ο πελάτης με μετρητά το φιλοδώρημα, οπότε ούτε γάτα ούτε ζημιά 

  Επειδή, λοιπόν, στο οικονομικό επιτελείο αναγνωρίζουν ότι το πρόβλημα της φοροδιαφυγής δεν προκύπτει από τα... πουρμπουάρ κι επειδή “καίγονται” να συνεχίσουν οι πελάτες να πληρώνουν με κάρτα- για τους ευνόητους λόγους- το σενάριο που “παίζει” μετά τον θόρυβο που προκλήθηκε, είναι να προβλεφθεί ένα ειδικό αφορολόγητο 300- 400 ευρώ ανά μήνα, για τα φιλοδωρήματα που δίνονται μέσω POS.