Φόρος - «φαρμάκι» στην μπύρα

Στην 6η θέση της πανευρωπαϊκής κλίμακας, κατατάσσεται η Ελλάδα ως προς τη φορολόγηση της λαοφιλούς μπύρας, κάτι που σημαίνει πολύ απλά ότι κάνει... πρωταθλητισμό. Με αφορμή τις γιορτές μπύρας, που γίνονται αυτήν την περίοδο στην Ευρώπη, το Tax Foundation έκανε μια συγκριτική μελέτη και τα αποτελέσματα είναι λίαν αποκαλυπτικά.

Η ΕΕ απαιτεί από τα κράτη- μέλη να επιβάλλουν ειδικό φόρο κατανάλωσης ύψους τουλάχιστον 1,87 ευρώ ανά 100 λίτρα (26,4 γαλόνια) και βαθμό περιεκτικότητας σε αλκοόλ. Πρακτικά, για ένα τυποποιημένο μπουκάλι των 330 mL (11,2 oz) μπύρας με περιεκτικότητα σε αλκοόλ 5%, αυτό μεταφράζεται σε ελάχιστο φόρο 0,0309 € (0,0334 $).

Ωστόσο, μόνο λίγα κράτη- μέλη παραμένουν κοντά σε αυτόν τον ελάχιστο συντελεστή, καθώς οι περισσότερες χώρες επιλέγουν να επιβάλλουν πολύ υψηλότερους φόρους στην μπύρα.    

Ορισμένες χώρες διαφοροποιούν τον φορολογικό συντελεστή βάσει όγκου ανάλογα με την περιεκτικότητα σε αλκοόλ, ενώ άλλες χώρες ορίζουν έναν ενιαίο συντελεστή για ένα εύρος περιεκτικότητας αλκοόλ στην μπύρα. Οι χώρες της ΕΕ επιβάλλουν επίσης ΦΠΑ, οποίος στην περίπτωση της Ελλάδας είναι 24%.     

Η Φινλανδία επιβάλλει τον υψηλότερο φόρο ύψους 0,597 ευρώ (0,646 δολάρια) ανά φιάλη μπύρας 330 ml, ακολουθούμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο με 0,413 ευρώ (0,447 δολάρια) και την Ιρλανδία με 0,372 ευρώ (0,403 δολάρια). Η Ελλάδα φιγουράρει στην 6η θέση, με 0,206 ευρώ ανά φιάλη.    

Στον αντίποδα, η Βουλγαρία επιβάλλει τον χαμηλότερο φόρο 0,0316 € (0,0342 €) ανά φιάλη μπύρας, ακολουθούμενη από τη Γερμανία με 0,0325 € (0,0352 €) και το Λουξεμβούργο με 0,0327 € (0,0354 €).    

Όπως σημειώνει η μελέτη, τα κίνητρα για την επιβολή ειδικών φόρων κατανάλωσης στην μπύρα είναι απλά. Οι κυβερνήσεις φορολογούν την μπύρα και άλλα αλκοολούχα ποτά τόσο για να αποθαρρύνουν τους ανθρώπους να καταναλώνουν αλκοόλ όσο και για να παράγουν έσοδα από ένα ευρέως διαδεδομένο, αλλά κοινωνικά περιφρονημένο προϊόν.    

Η ευρωπαϊκή φορολογική μεταχείριση του αλκοόλ ποικίλλει ακόμη περισσότερο από την απλή μεταχείριση της μπύρας. Σε γενικές γραμμές, η μπύρα φορολογείται βαρύτερα από το κρασί, ενώ αρκετές χώρες δεν επιβάλλουν καθόλου φόρο κατανάλωσης στο κρασί. Ωστόσο, η μπύρα φορολογείται ελαφρύτερα από τα οινοπνευματώδη ποτά.   

Στη διάρκεια της χρονιάς, πολλές χώρες αναπροσάρμοσαν την πολιτική τους:  

• Η Εσθονία αύξησε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στην μπύρα από 12,70 ευρώ σε 13,34 ευρώ ανά εκατόλιτρο ανά περιεκτικότητα σε αλκοόλ, δηλαδή 0,01 ευρώ περισσότερο ανά ποτό. 
• Η Φινλανδία μείωσε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στην μπύρα από 38,05 ευρώ σε 36,20 ευρώ ανά εκατόλιτρο, ποσό που αντιστοιχεί σε 0,03 ευρώ λιγότερο ανά ποτό. 
• Η Γαλλία αύξησε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στην μπύρα από 7,82 ευρώ σε 7,96 ευρώ ανά εκατόλιτρο ανά περιεκτικότητα, ποσό που αντιστοιχεί σε 0,04 ευρώ περισσότερο ανά ποτό. 
• Η Λιθουανία αύξησε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στην μπύρα από 8,60 ευρώ σε 9,46 ευρώ ανά εκατόλιτρο ανά περιεκτικότητα σε αλκοόλ, δηλαδή 0,014 ευρώ περισσότερο ανά ποτό. 
• Η Λετονία αύξησε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στην μπύρα από 8,20 ευρώ σε 9,00 ευρώ ανά εκατόλιτρο ανά περιεκτικότητα σε αλκοόλ τον Μάρτιο του 2024, δηλαδή 0,013 ευρώ περισσότερο ανά ποτό. 

   Σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις (European Beer Trends), η Τσεχία έχει την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση με 136 λίτρα, ενώ η Ελλάδα μετά την πτώση του 2020 (πανδημία) έχει επιστρέψει στα 35 λίτρα κατά κεφαλήν και βρίσκεται κάτω από τη μέση της ευρωπαϊκής κατάταξης.