Μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης - Ο νέος ρόλος του Υπερταμείου ως Growthfund
Ταμείο Ανάκαμψης και Υπερταμείο, με τη νέα του φύση ως Επενδυτικού Ταμείου, δίνουν ώθηση στις μεγάλες επενδύσεις και τα έργα στην Ελλάδα, όπως επισημάνθηκε από τους συμμετέχοντες στη συνεδρία για τη χρηματοδότηση των έργων στη χώρα μας, στo πλαίσιο του 7ου Συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών - ITC 2024, που λαμβάνει χώρα σήμερα 17 και αύριο 18 Σεπτεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο.
Γ. Δημητριάδης (Υπερταμείο - Growthfund): Εντός του 2025 οι πρώτες επενδύσεις του νέου Επενδυτικού Ταμείου
Σε φάση σταθεροποίησης έχουν περάσει οι δημόσιες εταιρείες που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο του Υπερταμείου, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του Υπερταμείου Γρηγόρη Δημητριάδη. «Προτεραιότητά μας παραμένει, πέρα από τον νέο επενδυτικό μας βραχίονα, ο μετασχηματισμός των δημοσίων εταιρειών, με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ώστε να αποδίδουν καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες και τη μεγαλύτερη δυνατή αξία για την οικονομία και τις επόμενες γενιές», τόνισε.
«Είμαστε πλέον Growthfund, σύμφωνα με τον νέο νόμο, που μας εξασφαλίζει τη δυνατότητα να ξεπεράσουμε αρκετές από τις γραφειοκρατικές δυσκολίες του δημοσίου τομέα, ώστε να μπορέσουμε να αλλάξουμε αυτές τις εταιρείες», είπε ο κ. Δημητριάδης.
Ως παράδειγμα της φιλοσοφίας που διέπει αυτή την προσπάθεια, έφερε την ανάπλαση της ΔΕΘ, που στοχεύει στη δημιουργία ενός μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου, το οποίο ταυτόχρονα θα διαθέτει τις δυνατότητες των σύγχρονων υποδομών, που θα αναβαθμίσουν την ίδια την έκθεση.
Αναφερθείς στο εγχείρημα της αξιοποίησης των μικρότερων περιφερειακών αερολιμένων, επισήμανε ότι εντός Οκτωβρίου αναμένονται οι προσφορές για το αεροδρόμιο Καλαμάτας. Σχετικά με το realestate του Δημοσίου, έκανε λόγο για μία μεγάλη προσπάθεια να ξεκαθαριστούν με τον βέλτιστο τρόπο τα ακίνητα της ΕΤΑΔ, στην οποία αναμένεται να συμβάλουν το ΤΕΕ και το ΤΜΕΔΕ.
Ο κ. Δημητριάδης έθεσε ως στόχο του νέου Επενδυτικού Ταμείου να γίνουν οι πρώτες επενδύσεις εντός του 2025, καθώς αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη μελέτη για το σωστό στήσιμο του εσωτερικού μηχανισμού. «Ξεκινάμε ως προς το κομμάτι του νέου Επενδυτικού Ταμείου με 300 εκατ. ευρώ -ποσό που προφανώς θα αυξηθεί-, αλλά, δεδομένου ότι η πρώτη εντύπωση μετράει, πρέπει να είναι ξεκάθαρο προς τη διεθνή επενδυτική κοινότητα ότι αυτό λειτουργεί με διαφάνεια και σωστή εταιρική διακυβέρνηση», επισήμανε, προσδιορίζοντας ως στοίχημα για την επιτυχία την προσέλκυση συνεπενδυτών αφού το Υπερταμείο θα είναι επενδυτής μειοψηφίας.
Κ. Μακέδος (ΤΜΕΔΕ):Να προσφέρουμε «ανάσα» ρευστότητας στις εταιρείες για την ταχύτερη υλοποίηση των έργων
Το στοίχημα για τις κατασκευαστικές εταιρείες είναι να μεγεθυνθούν και να αναπτυχθούν βιώσιμα, ώστε τα έργα να υλοποιούνται έγκαιρα και εντός προϋπολογισμού, τόνισε ο πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ, Κωνσταντίνος Μακέδος.
Σύμφωνα με τον κ. Μακέδο, το ΤΜΕΔΕ πέραν του εγγυοδοτικού ρόλου που διακατέχει έχει στρατηγικά αποφασίσει να υπηρετήσει και το κομμάτι της πιστοδοσίας. Όπως είπε, «έχουμε προχωρήσει μαζί με την ΕΑΤ στην πρώτη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, δίνοντας δάνεια κίνησης μέχρι 400.000 ευρώ εγγυημένα μέσω 8 συνεργαζόμενων τραπεζών. Παράλληλα, δημιουργήσαμε την Micro Finance, την πρώτη εταιρεία θεσμικού φορέα, που χορηγεί επενδυτικά κεφάλαια κίνησης μέχρι 25.000 ευρώ».
Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ επεσήμανε ότι: «Το στοίχημά μας είναι οι κατασκευαστικές εταιρείες όχι μόνο να μεγεθυνθούν αλλά και να αναπτυχθούν βιώσιμα και αυτό θα επιτευχθεί μέσω του τραπεζικού δανεισμού και της δημιουργίας του 5ου Τραπεζικού Πυλώνα. Στόχος είναι οι εταιρείες του κλάδου να πιστέψουν στην μεγέθυνση και τη βιώσιμη ανάπτυξή τους, ενώ παράλληλα νέοι επιστήμονες και start ups εταιρείες να εισέλθουν στην αγορά εργασίας και να χρηματοδοτηθούν».
Καταλήγοντας, ο κ. Μακέδος ανέφερε ότι το βασικό ζητούμενο στα χρηματοδοτικά εργαλεία που προσφέρονται στις εταιρείες του κλάδου είναι «να δούμε ποια επένδυση, ποια διαδικασία χρειάζονται μέσω συμβουλευτικής από τα εργαλεία που ήδη υπάρχουν και τα οποία θα μπορέσουν να προσδώσουν μακροβιότητα μέσω χαμηλότοκων δανείων, που ξεπερνούν τη 10ετία, και να υπάρξει απόσβεση.
Ζητούμενο όλο αυτό το γίγνεσθαι να μεγεθυνθεί βιώσιμα, οι εταιρείες να γίνουν εξωστρεφείς, να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες, να ενταχθούν σε έργα ΣΔΙΤ και να αποκτήσουν μακροβιότητα».
Π. Σταμπουλίδης (ΤΑΙΠΕΔ):Διαγωνισμοί με μοναδικό πρόσημο το δημόσιο συμφέρον και την ποιότητα των έργων
«Η αγορά είναι πολλές φορές αχόρταγη» ανέφερε ο Παναγιώτης Σταμπουλίδης, εντεταλμένος σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, περιγράφοντας το αποτύπωμα που έχει αφήσει μέχρι τώρα η λειτουργία της Ανεξάρτητης Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ.
«Υπάρχουν προβλήματα στην ωρίμανση των έργων, προβλήματα που πολλές φορές δημιουργεί και η αγορά, που είναι αχόρταγη. Αναφέρομαι στις προσφυγές και σε άλλες διαδικασίες. Νομίζουν ότι με αυτό τον τρόπο θα υποχωρήσει το ΤΑΙΠΕΔ .
Εμείς θα βγάζουμε διαγωνισμούς με μόνο πρόσημο το δημόσιο συμφέρον και την ποιότητα των έργων και στο τέλος θα κερδίζουμε, όπως κάνουμε σε όλες τις διαδικασίες. Κανείς μέχρι τώρα δεν έχει καταφέρει να σταματήσει ένα έργο» τόνισε, προαναγγέλοντας σημαντική θεσμική παρέμβαση ώστε να αποτρέπεται η καθυστέρηση υλοποίησης των έργων.
Όπως περιέγραψε ο Π. Σταμπουλίδης, από τα πρώτα 3,5 δισ. ευρώ που έχουν ανατεθεί στο ΤΑΙΠΕΔ, έχει συμβασιοποιηθεί το 90% μέσα σε ενάμιση χρόνο. Πρόκειται κυρίως για έργα υποδομών και υπηρεσιών.
Από αυτά ξεχωρίζουν τρεις δράσεις:
- η πρώτη αφορά σε νοσοκομεία και κέντρα υγείας: στα τέλη του 2025 θα παραδοθούν 156 κέντρα υγείας και 92 νοσοκομεία, συνολικού κόστους 900 εκατ. ευρώ.
- το πρόγραμμα Αιγίς, όπου έχουν ολοκληρωθεί όλοι οι διαγωνισμοί. Στις αρχές του 2026 η Ελλάδα αναμένεται να αποκτήσει για πρώτη φορά έναν μηχανισμό αντιμετωπίσιμης έντονων καιρικών φαινομένων.
- η τρίτη δράση αφορά στην προστασία του δασικού οικοσυστήματος. Το πρόγραμμα AntiNERO έχει απορροφήσει 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης σε δύο χρόνια με εμπλοκή πάνω από 100 εταιρειών και έχει αναπτύξει μία νέα οικονομική δραστηριότητα γύρω από την προστασία του δάσους.
Επίσης, ο Π. Σταμπολίδης προανήγγειλε ότι θα προκηρυχθούν έργα συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ στα πλαίσια των προγραμμάτων decarbonization και modernization του υπουργείου Περιβάλλοντος, για έργα υποδομών στα νησιά του Αιγαίου, σε Κρήτη, Εύβοια και Στερεά Ελλάδα, για την καλύτερη διαχείριση των φυσικών πόρων. Το επόμενο διάστημα η πρώτη ιδιωτική εταιρεία θα αναλάβει τη διαχείριση δασικού συστήματος, ενώ το ΤΑΙΠΕΔ προετοιμάζει δράση εξωστρέφειας, καθώς θα μετέχει σε διαγωνισμούς του εξωτερικού για την ανάληψη έργων σε τρίτες χώρες.
Δ. Σαμαράς: Μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα το Ταμείο Ανάκαμψης
Για τα οφέλη του Ταμείου Ανάκαμψης μίλησε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του Ομίλου «Σαμαράς & Συνεργάτες» Δημήτρης Σαμαράς στο ITC 2024 - 7ο Συνέδριο Υποδομών & Μεταφορών.
Όπως είπε, «προσωπικά πιστεύω ότι το Ταμείο Ανάκαμψης είναι μια μοναδική ευκαιρία για τη χώρα. Όχι μόνο γιατί είναι ένα επιπλέον χρηματοδοτικό εργαλείο -πέραν του ΕΣΠΑ- ύψους περίπου 30 δισ. ευρώ, που χρηματοδοτεί δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε κρίσιμες υποδομές της χώρας, αλλά επειδή αν δούμε και τα κριτήρια επιλογής των έργων, που ήταν κριτήρια βιωσιμότητας, με σχέση κόστους-οφέλους, ικανοποιούσαν πραγματικές ανάγκες και μακροχρόνιους στόχους».
Αναφερόμενος στη μεγάλη πρόκληση, είπε ότι «είναι τα πολύ συμπιεσμένα χρονοδιαγράμματα, καθώς μπορεί να έχουν ως καταληκτική ημερομηνία το 2026, αλλά δεν είναι μόνο αυτό, έχουμε και τα ενδιάμεσα ορόσημα τα οποία είναι κριτήρια αν θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται ή όχι τα έργα που έχουν επιλεγεί».
Μάλιστα, όπως εξήγησε, «τα πολύ σφιχτά χρονοδιαγράμματα έφεραν στην επιφάνεια πολλές παθογένειες της ελληνικής γραφειοκρατίας, κυρίως προς τα θέματα ωρίμανσης των έργων, εγκρίσεων και αδειοδοτήσεων, διαγωνιστικών διαδικασιών κοκ».
Παράλληλα, επεσήμανε ότι, οι «Σαμαράς & Συνεργάτες» συμμετείχαν σε πολλά έργα, μεταξύ αυτών ο τομέας υγείας «που δεν είναι εύκολο 92 νοσοκομεία σε όλη τη χώρα, 156 κέντρα υγείας και ό,τι σημαίνει αυτό, να υλοποιηθούν».
Αναφορικά με το αν θα πετύχει η Ελλάδα τον στόχο, είπε πως πρέπει να γίνουν πολλά. «Καταρχήν πρέπει να υπάρξει μια αγαστή συνεργασία όλης της αλυσίδας αξίας που συμμετέχει στην ωρίμανση και υλοποίηση αυτών των έργων, όλοι πρέπει να συνεργαστούμε και να καταλάβουμε ότι πρέπει να κερδίσουμε αυτό τον εθνικό στόχο που είναι η απορρόφηση των κονδυλίων. Δεν αρκεί όμως μόνο αυτό. Με βάσει τις παθογένειες που αναδείχθηκαν, θα πρέπει να απλοποιήσουμε περαιτέρω το θεσμικό πλαίσιο έτσι ώστε να μειώσουμε την γραφειοκρατία που μας ταλαιπωρεί» εξήγησε.