Όλα… δύσκολα στην κρίσιμη συνάντηση για τις τράπεζες

Με τα ακανθώδη θέματα του χρηματοπιστωτικού φακέλου του δεύτερου μεταμνημονιακού ελέγχου της οικονομίας, αρχίζουν σήμερα οι διαπραγματεύσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και των επικεφαλής των Θεσμών, χωρίς να υπάρχουν, όμως, οι προϋποθέσεις για γρήγορη συμφωνία.

Όχι τυχαία, η πρώτη συνάντηση με τους εκπροσώπους των δανειστών μπαίνει αμέσως στο… ψητό των τραπεζικών θεμάτων. Στη συνάντηση, που αρχίζει στις 5.00 μ.μ. στο υπουργείο Δικαιοσύνης, έχει προγραμματισθεί μια αρχική επισκόπηση όλων των θεμάτων της αξιολόγησης, ενώ αμέσως μετά, στις 6.00 μ.μ., θα συζητηθούν τα θέματα του χρηματοπιστωτικού τομέα, που είναι τα πιο σημαντικά και επείγοντα, σε αυτή την φάση.

Άλλωστε, οι αγορές στέλνουν τα δικά τους μηνύματα, που δημιουργούν πιεστικό περιβάλλον για την κυβέρνηση και τους δανειστές. Ο τραπεζικός δείκτης στο Χρηματιστήριο έχει χάσει 15% από την αρχή του έτους, ενώ οι σοβαρές εκκρεμότητες στην αντιμετώπιση των προβληματικών δανείων και την εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών αποτελούν σοβαρά παράγοντα κινδύνου, που επηρεάζει τη στάση των επενδυτών έναντι των ελληνικών ομολόγων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, και για τα δύο βασικά θέματα που θα συζητηθούν σήμερα, τη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας και την εφαρμογή του ιταλικού μοντέλου για να επιταχυνθεί η μείωση των προβληματικών δανείων από τις τράπεζες, οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε αρχικό στάδιο:

1. Για το νόμο που θα αντικαταστήσει το άρθρο του ν. Κατσέλη για τη δικαστική προστασία της πρώτης κατοικίας, κυβέρνηση και τράπεζες έχουν συμφωνήσει ότι θα ακολουθηθεί το κυπριακό μοντέλο («Εστία»), αλλά πολλά κομμάτια του παζλ λείπουν από το τραπέζι. Έγινε δεκτό μεν ότι τα δάνεια θα κουρεύονται με βάση την εμπορική αξία των ακινήτων, όταν το υπόλοιπο του δανείου είναι μεγαλύτερο από την εμπορική αξία, αλλά οι τράπεζες επιμένουν ότι θα πρέπει να γίνεται «κούρεμα» μόνο όταν το δάνειο είναι πάνω από 20% μεγαλύτερο από την εμπορική αξία. Επίσης, μεγάλη εξακολουθεί να είναι η απόσταση κυβέρνησης – τραπεζών σχετικά με το όριο αξίας κατοικίας που θα μπορεί να προστατεύεται. Η Κομισιόν έχει ζητήσει να βασισθούν οι αποφάσεις σε σχετική μελέτη, ώστε να αποφευχθούν αστοχίες, αλλά το έργο ανατέθηκε μόλις προ 20ημέρου από τις τράπεζες στην PWC, η οποία δεν έχει ολοκληρώσει τη μελέτη της και οι συζητήσεις θα γίνουν σήμερα… στα τυφλά. Η κυβέρνηση είχε εξετάσει ακόμη και το ενδεχόμενο νέας παράτασης ισχύος του ν. Κατσέλη, που λήγει στα τέλη Φεβρουαρίου, αλλά υπό την πίεση των δανειστών αυτό το ενδεχόμενο έχει (προς το παρόν…) αποκλεισθεί.
2. Σχετικά με την εφαρμογή του ιταλικού μοντέλου μείωσης των προβληματικών δανείων, επίσης υπάρχουν ακόμη σοβαρές δυσκολίες, που δεν έχουν επιτρέψει να κατατεθεί σχετική νομοθετική ρύθμιση στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG Comp), η οποία θα πρέπει να εξετάσει αν υπάρχει θέμα παράνομης κρατικής ενίσχυσης στις τράπεζες. Όπως έχει αποκαλύψει πρώτο το economistas, το βασικό πρόβλημα είναι οι προμήθειες που θα πρέπει να πληρώνουν οι τράπεζες στο Δημόσιο τις εγγυήσεις που αυτό θα προσφέρει. Οι προμήθειες πρέπει να είναι εύλογες με όρους αγοράς. Στην Ιταλία, υπολογίσθηκαν με βάση τα CDS των τραπεζών (κόστος ασφάλισης έναντι του κινδύνου αθέτησης πληρωμών), αλλά αν ακολουθηθεί το ίδιο μοντέλο και στην Ελλάδα το ύψος των προμηθειών θα είναι τόσο υψηλό, που θα είναι ασύμφορο για τις τράπεζες να προχωρήσουν σε εκτεταμένες τιτλοποιήσεις με κρατικές εγγυήσεις. Αυτά τα προβλήματα είναι προφανές ότι δεν μπορούν να λυθούν στο πλαίσιο των σημερινών συζητήσεων με τους εκπροσώπους των δανειστών, αφού τον τελευταίο λόγο θα έχει η DG Comp.

Το ευτύχημα, πάντως, είναι ότι όλες οι πλευρές έχουν αντιληφθεί ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια να χαθεί χρόνος στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του τραπεζικού τομέα και αναμένεται ότι θα εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια για δημιουργικές λύσεις…