Ο γρίφος των καυσίμων

Δημοσιονομικά, η αποκλιμάκωση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου φέρνει χαμόγελα ανακούφισης στο οικονομικό επιτελείο, καθώς τα μακροοικονομικά σενάρια «πατάνε» στην παραδοχή ότι ο μαύρος χρυσός θα κινηθεί φέτος στα σημερινά επίπεδα των 85 δολαρίων. 

Από την άλλη, οι καταναλωτές, που είδαν την τιμή της βενζίνης να σκαρφαλώνει μέρα με τη μέρα από την αρχή της χρονιάς, ακολουθώντας με μοναδική ευκολία το μίνι ράλι των διεθνών τιμών ακόμα και πάνω από τα 90 δολάρια, είναι ακόμα στο... «περίμενε» για τα πρώτα σημάδια αποκλιμάκωσης των τιμών στην αντλία. 

Το ράλι 

Η χρονιά μπήκε με την τιμή του μαύρου χρυσού στα 75 δολάρια, καθώς η αγορά στάθμισε ως χαμηλής έντασης τους κινδύνους από τις εξελίξεις στη Μ. Ανατολή, παρά το ότι ο ΟΠΕΚ παρέτεινε την πολιτική της μειωμένης παραγωγής. Την ίδια ώρα, η τιμή της βενζίνης στην ελληνική αγορά ήταν γύρω στα 1,82 ευρώ. 

Η κλιμάκωση της έντασης στη Μ. Ανατολή «έσπρωξε» τη διεθνή τιμή του πετρελαίου ως τα 91 δολάρια στις αρχές Απριλίου και η βενζίνη στα καθ’ ημάς, ακολούθησε με μοναδική ευκολία αγγίζοντας τα 1,96 ευρώ Πανελλαδικά, ενώ ήδη σε νησιά- και όχι μόνο- είχε ξεπεράσει τα 2 ευρώ. 

Έκτοτε, η διεθνής τιμή έχει «χάσει» γύρω στο 6,5%, ενώ μόνο την προηγούμενη εβδομάδα οι απώλειες ήταν σχεδόν 4,5%. Αντιθέτως, η βενζίνη συνέχισε την ανοδική της πορεία, τηρώντας το... πασχαλινό έθιμο του «φουσκώματος» των τιμών λόγω ζήτησης. 

Τα τελευταία στοιχεία από το Παρατηρητήριο Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης δείχνουν ότι η μέση τιμή Πανελλαδικά διαμορφώνεται στα 1,982 ευρώ, ενώ σε 20 από τους 51 νομούς της χώρας η μέση τιμή έχει ξεπεράσει τα 2 ευρώ:

• Αιτωλοακαρνανίας: 2,020 ευρώ 
• Αρκαδίας: 2 ευρώ  
• Γρεβενών: 2,013 ευρώ  
• Δωδεκανήσου: 2,140 ευρώ  
• Ευρυτανίας: 2,060 ευρώ  

• Ζακύνθου: 2,032 ευρώ 
• Ηρακλείου: 2,024 ευρώ 
• Κερκύρας: 2,016 ευρώ  
• Κεφαλληνίας: 2,058 ευρώ 
• Κυκλάδων: 2,207 ευρώ 
• Λακωνίας: 2,007 ευρώ 
• Λασιθίου: 2,010 ευρώ 
• Λέσβου: 2,033 ευρώ 
• Λευκάδος: 2,059 ευρώ 
• Μαγνησίας: 2,014 ευρώ 
• Ρεθύμνης: 2,044 ευρώ 
• Σάμου: 2,004 ευρώ 
• Φωκίδος: 2,026 ευρώ 
• Χαλκιδικής: 2,012 ευρώ 
• Χανίων: 2,007 ευρώ  

«Ρουκέτες και φτερά» 

Σαφώς και η βενζίνη είναι ξεχωριστό χρηματιστηριακό προϊόν, το οποίο ακολουθεί τους δικούς του κανόνες, ωστόσο αυτή η αναντιστοιχία ανοδικών και πτωτικών κύκλων έχει κινήσει το ενδιαφέρον της Επιτροπής Ανταγωνισμού, μιας που το φαινόμενο δεν είναι νέο. Η εκκίνηση της κανονιστικής παρέμβασης βασίστηκε στα πορίσματα της Χαρτογράφησης της αγοράς Πετρελαιοειδών, η οποία εκκίνησε με απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού στις 22 Μαρτίου 2022.  

Η Χαρτογράφηση κάλυψε επιλεκτικά την αμόλυβδη βενζίνη 95 οκτανίων, το πετρέλαιο κίνησης και το πετρέλαιο θέρμανσης και εξέτασε τη μετακύλιση τιμών (pass through) στην αλυσίδα παραγωγής και διανομής πετρελαιοειδών προϊόντων στην ελληνική αγορά. Συγκεκριμένα, εξετάστηκε κυρίως το φαινόμενο της ασυμμετρικής προσαρμογής των τιμών των καυσίμων σε μεταβολές του κόστους κτήσης προϊόντος μεταξύ των τριών σταδίων παραγωγής και διανομής, αναφερόμενο και ως φαινόμενο της «ρουκέτας και του φτερού» ή Rockets & Feathers, δηλαδή το φαινόμενο όπου η τιμή εκτοξεύεται αλλά υποχωρεί με βραδείς ρυθμούς.

Η Ελλάδα κάνει... πρωταθλητισμό 

Το μόνο σίγουρο είναι ότι στην Ελλάδα πληρώνουμε σταθερά μια από τις ακριβότερες βενζίνες στην Ευρώπη και σε αυτό συμβάλλει καθοριστικά η υψηλή φορολογία, όπως αυτή διαμορφώθηκε με τις ευλογίες ή μάλλον με τις υποδείξεις των ξένων τεχνοκρατών στα χρόνια των Μνημονίων.

Τα τελευταία συγκριτικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ότι οι Έλληνες πληρώνουν την 3η ακριβότερη βενζίνη, καθώς μόνο οι Δανοί (2,099 ευρώ) και οι Ολλανδοί (2,081 ευρώ) την πληρώνουν ακριβότερα, χωρίς βέβαια να τίθεται ζήτημα σύγκρισης της αγοραστικής τους δύναμης.

Όσο για την απόσταση από το μέσο ευρωπαϊκό όρο, μας χωρίζουν περίπου 18 λεπτά από την Ένωση των 27 και περίπου 12 λεπτά από την Ευρωζώνη.