Πόθεν έσχες και εξονυχιστικός έλεγχος σε βάθος ετών για να αποφύγουν το τεκμήριο οι ελεύθεροι επαγγελματίες
«Ξεσκόνισμα» τύπου IRS στους επαγγελματίες που θα ζητήσουν φορολογικό έλεγχο για να αποφύγουν τα τεκμήρια.
Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Κάπως έτσι σκέφτονται αυτές τις ημέρες οι περίπου 470 χιλιάδες επαγγελματίες, που καλούνται να αποφασίσουν αν θα αποδεχθούν τον υψηλότερο φόρο που τους περιμένει ή αν θα αντικρούσουν το τεκμαρτό εισόδημα, που τους υπολόγισε η εφορία, ζητώντας φορολογικό έλεγχο.
Η αυλαία για τις φορολογικές δηλώσεις θα ανοίξει- εκτός εντυπωσιακού απροόπτου- μετά το Πάσχα και η Απόφαση του Γ. Πιτσιλή, για τις δηλώσεις των επιτηδευματιών, επιβεβαίωσε επί της ουσίας τις πληροφορίες του iefimerida, ότι βασικός λόγος γι’ αυτήν την καθυστέρηση είναι οι αναγκαίες αλλαγές στα έντυπα και τις διαδικασίες για τους 730 χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες.
Ποιο ήταν εξαρχής το ζητούμενο, όταν το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι από φέτος κιόλας, ο φόρος για τους επαγγελματίες δεν θα υπολογιστεί μόνο με βάση το δηλούμενο αλλά και ένα τεκμαρτό εισόδημα; Το αν θα δοθεί δυνατότητα στους επαγγελματίες να αμφισβητήσουν αυτό το τεκμήριο.
Απαλλαγή με… οικογενειακό πόθεν έσχες
Σύμφωνα με τις ψηφισμένες διατάξεις και την απόφαση Πιτσιλή, ο ένας τρόπος αμφισβήτησης είναι ο… κλασικός, δηλαδή οι αντικειμενικοί λόγοι, από τους οποίους προκύπτει ότι το πραγματικό εισόδημα είναι μηδενικό ή χαμηλότερο από το τεκμαρτό. Η εγκυμοσύνη ή η λοχεία, οι φυσικές καταστροφές, η απαγόρευση λειτουργίας της επιχείρησης, η στρατιωτική θητεία, είναι τέτοιες περιπτώσεις.
Ο δεύτερος τρόπος είναι ο δύσκολος, καθώς ο ίδιος ο επαγγελματίας θα πρέπει να προκαλέσει φορολογικό έλεγχο, από τον οποίο θα πρέπει να βγει “κατάλευκος”, έτσι ώστε να αποφύγει το τεκμαρτό εισόδημα και να φορολογηθεί με βάση αυτό που δηλώνει. Αυτό που ξεκαθάρισε η Απόφαση Πιτσιλή, για όσους είχαν αμφιβολίες, είναι ότι ο έλεγχος δεν θα περιοριστεί στη χρήση του 2023, ούτε θα εξαντληθεί στο πρόσωπο του επαγγελματία, καθώς στο “μικροσκόπιο” μπαίνουν σύζυγοι και παιδιά.
Η πρώτη κίνηση, για τους επαγγελματίες που αισθάνονται σίγουροι ότι δεν έχουν “σκελετούς” στα φορολογικά τους βιβλία, είναι να υποβάλουν εμπρόθεσμα τη φορολογική τους δήλωση και να “κλικάρουν” τους κωδικούς 443- 444 του Ε1, ενεργοποιώντας έτσι τη διαδικασία αμφισβήτησης του τεκμαρτού εισοδήματος μέσω φορολογικού ελέγχου.
Η δεύτερη κίνηση γίνεται από την ΑΑΔΕ. Κατ' αρχάς, υπολογίζει το φόρο με βάση το τεκμαρτό εισόδημα. Στη συνέχεια δίνει τη δυνατότητα στον επαγγελματία να το… ξανασκεφτεί, δηλαδή να υποβάλει τροποποιητική δήλωση και να ανακαλέσει το αίτημα ελέγχου. Αν ο επαγγελματίας επιμείνει, ανοίγει η διαδικασία του ελέγχου.
Σε πρώτη φάση, ο επαγγελματίας υποχρεούται το αργότερο εντός προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της φορολογικής δήλωσης να συμπληρώσει ερωτηματολόγιο αναφορικά με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου/ΜΣΣ και των προστατευόμενων μελών, τα οποία θα αξιολογηθούν κατά τον φορολογικό έλεγχο. Η συμπλήρωση και υποβολή του ερωτηματολογίου θα γίνει μέσω ειδικής εφαρμογής στην ψηφιακή πύλη της Α.Α.Δ.Ε. που θα αναπτυχθεί για το σκοπό αυτό
Επί της ουσίας πρόκειται για δήλωση οικογενειακού Πόθεν Έσχες, όπου θα πρέπει να αποτυπωθούν τραπεζικοί λογαριασμοί, μετοχές και λοιπά χρεόγραφα, τραπεζικές θυρίδες, έργα τέχνης, κοσμήματα, μετρητά, οχήματα, ακίνητα, κινητά τηλέφωνα, πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες, ασφαλιστικά- συνταξιοδοτικά συμβόλαια, κρυπτονομίσματα, δαπάνες ιδιωτικής εκπαίδευσης, ακόμα και ταξίδια στο εσωτερικό ή το εξωτερικό!
Το… καλό για τον επαγγελματία είναι ότι αν δεν υποβάλει αυτό το Πόθεν Έσχες εντός των 60 ημερών, απλώς χάνει το δικαίωμα της αμφισβήτησης του τεκμηρίου. Από την άλλη, κανείς δεν αφαιρεί το δικαίωμα της εφορίας να τον “ξεσκονίσει” έτσι κι αλλιώς σε δεύτερο χρόνο.
Έλεγχοι τύπου IRS
Ακόμα κι αν ο επαγγελματίας υποβάλει αυτό το οικογενειακό Πόθεν Έσχες, δεν ξεμπερδεύει. Όπως ορίζει η Απόφαση Πιτσιλή, κατά τη διενέργεια του φορολογικού ελέγχου ο φορολογούμενος υποχρεούται να προσκομίσει οποιοδήποτε διαθέσιμο αποδεικτικό στοιχείο για τη διακρίβωση της ορθότητας και της ακρίβειας των αναφερόμενων στο ερωτηματολόγιο.
Επιπλέον, ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα, για το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης να χρησιμοποιήσει μεθόδους IRS, δηλαδή:
- να προσδιορίσει το εισόδημά του με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή με έμμεσες μεθόδους ελέγχου (σύγκριση εσόδων- δαπανών, υπολογισμός ακαθάριστων εσόδων με συγκριτικά κλαδικά στοιχεία κ.λ.π.)
- να επεκτείνει τον έλεγχο σε προγενέστερα φορολογικά έτη ή/και λοιπές φορολογίες (π.χ. φορολογία ακινήτων) ή άλλα φορολογικά αντικείμενα, ιδίως σε περίπτωση που οι παρεχόμενες πληροφορίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική οικονομική του κατάσταση.
Πόσο θα διαρκεί αυτή η πολυεπίπεδη ελεγκτική διαδικασία; Σύμφωνα με την εν λόγω Απόφαση, ο έλεγχος διενεργείται εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής. Με την ολοκλήρωση του φορολογικού ελέγχου, θα εκδίδεται πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, με δύο πιθανά αποτελέσματα: 1) αν προκύψει επιπλέον ποσό φόρου, ο επαγγελματίας θα βάλει πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη 2) αν ο φόρος που έχει βεβαιωθεί με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης δεν οφείλεται, τότε ή διαγράφεται ή επιστρέφεται.