Κρίσιμη η αύξηση των πραγματικών μισθών
Τις τελευταίες ώρες πληροφορίες αναφέρουν ότι κερδίζει έδαφος το σενάριο για μεγαλύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού, σε σχέση με τις επικρατούσες εισηγήσεις.
Συγκεκριμένα, αντί αύξησης 6-6,5%, «παίζει» περισσότερο το σενάριο της αύξησης κατά 7-7,5%.
Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι από τα σημερινά επίπεδα των 780 ευρώ, ο κατώτατος μπορεί να φτάσει τα 840 ευρώ, απέχοντας 110 ευρώ από το ορόσημο των 950 ευρώ, που αποτελεί μια από τις βασικές δεσμεύσεις στο πεδίο της οικονομίας για την τρέχουσα κυβερνητική θητεία.
Σε μια τέτοια περίπτωση, οι περίπου 100.000 εργαζόμενοι, που συμπληρώνουν φέτος τριετίες, θα έχουν ακόμα μεγαλύτερο μισθολογικό όφελος. Για μια τριετία ο κατώτατος μπορεί να φτάσει στα 924 ευρώ, για δύο τριετίες τα 1.008 ευρώ και για τρεις τριετίες τα 1.092 ευρώ. Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν αυτές οι αυξήσεις στον κατώτατο θα προκαλέσουν αντίστοιχο ντόμινο στα υπόλοιπα μισθολογικά κλιμάκια, έτσι ώστε να αυξηθεί και ο μέσος μισθός, ο οποίος το 2023 διαμορφώθηκε στα 1.251 ευρώ.
Η ανάγκη ενίσχυσης των πραγματικών εισοδημάτων κρίνεται επιτακτική, μετά τις «πληγές» που άνοιξε πρωτίστως η δεκαετής οικονομική κρίση και στη συνέχεια το σοκ της πανδημίας και η πληθωριστική κρίση.
Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Eurostat, για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, δεν έπεσαν ως κεραυνός εν αιθρία, καθώς επιβεβαιώνουν την επί έτη διαμορφωμένη αρνητική κατάσταση. Από την άλλη, δεν παύουν να προκαλούν σοκ, καθώς παρά τη σημαντική αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού μετά το 2019, τις έκτακτες εισοδηματικές ενισχύσεις και τις μόνιμες φοροελαφρύνσεις, η Ελλάδα παραμένει «κολλημένη» στην ουρά της ευρωπαϊκής κατάταξης.
Το 2008- 2009, δηλαδή πριν μπούμε στο τούνελ των μνημονίων, η Ελλάδα είχε αγγίξει το όνειρο της πραγματικής σύγκλισης, φτάνοντας στο 95% του κοινοτικού μέσου όρου και μάλιστα σε όρους Μονάδων Αγοραστικής Δύναμης. Η περίοδος που ακολούθησε ήταν συντριπτική, καθώς η Ελλάδα βρέθηκε κάτω ακόμα κι από τις χώρες της Βαλτικής, ενώ στη διετία του Covid, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ «βυθίστηκε» ως το 62% του κοινοτικού μέσου όρου. Παρά την ανάκαμψη της διετίας 2022- 2023, η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων βρίσκεται στο 67% του μέσου όρου της ΕΕ, δηλαδή στο προτελευταίο σκαλοπάτι, ξεπερνώντας οριακά μόνο τη Βουλγαρία.
Σύμφωνα με την ανάλυση του εργατολόγου Γιάννη Καρούζου, ο συνδυασμός των στοιχείων από τις έρευνες ΤτΕ, ΚΕΠΕ και ΙΟΒΕ αποδεικνύει πως οι αυξήσεις στα μεσαία και υψηλά κλιμάκια ήταν μικρές ή μηδαμινές και σε συνδυασμό με το ξέφρενο ράλι του πληθωρισμού έχουν οδηγήσει τον πραγματικό μέσο μισθό σε αρνητικό (το 2022) ή οριακά θετικό (το 2023) έδαφος. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με μελέτη του ΚΕΠΕ, οι όποιες μεταβολές στους μηνιαίους μισθούς σε σταθερούς όρους (μετά τον πληθωρισμό), είτε αφορούν στην περίοδο 2021-2023 είτε 2022-2023, περιορίζονται σε μέσο μισθό 890 ευρώ.
Συμπέρασμα; Οι αυξήσεις στον μέσο μισθό υπολείπονται τα τελευταία χρόνια σημαντικά από το επίπεδο των αυξήσεων που θα συντηρούσαν την αγοραστική δύναμη των μισθωτών, συνεπώς αναδεικνύεται η ανάγκη για μέτρα που θα στοχεύουν στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και των μεσαίων στρωμάτων της εξαρτημένης εργασίας.