Βίστλερ: Η Ελλάδα είναι παράδειγμα μετασχηματισμού της οικονομίας

Το τεχνολογικο πάρκο ThessINTEC στη Θεσσαλονίκη είναι κάτι μοναδικό για την Ευρώπη τόνισε, μεταξύ άλλων, ο γερμανός ερευνητής

Θετικό παράδειγμα για τον μετασχηματισμό μιας οικονομίας εντός της Ευρώπης, αλλά και υπόδειγμα έξυπνων επενδύσεων στην έρευνα, την καινοτομία και το μέλλον των νέων αποτελεί πλέον η Ελλάδα, η οποία θα μπορούσε να προσελκύσει περισσότερες εταιρείες και ερευνητικά κέντρα από τη Γερμανία, «χτίζοντας» πάνω σε πρωτοβουλίες όπως το τεχνολογικό πάρκο 4ης γενιάς ThessINTEC στη Θεσσαλονίκη. Την εκτίμηση αυτή διατυπώνει, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Otmar D. Wiestler (Ότμαρ Βίστλερ), πρόεδρος της Ένωσης Γερμανικών Ερευνητικών Κέντρων Helmholtz, του μεγαλύτερου επιστημονικού οργανισμού στη Γερμανία.

Ο κ. Βίστλερ, που είναι επίσης πρόεδρος του Πανεπιστημιακού Συμβουλίου του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου και μέλος του εποπτικού συμβουλίου της Bayer AG, βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη, με αφορμή την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καρλσρούης (ΚΙΤ) και του ThessINTEC και είχε πολλά θετικά να πει για την προοπτική της πόλης: «Έχω βρεθεί στην Ελλάδα πολλές φορές, αλλά συνήθως στην Αθήνα, όπου είχαμε πολλές συζητήσεις για την εγκατάσταση ερευνητικών κέντρων. Ερχόμενος στη Θεσσαλονίκη, εντυπωσιάστηκα από το πόσο καλά ανεπτυγμένες είναι οι (ακαδημαϊκές και ερευνητικές) εγκαταστάσεις στην πόλη και συνάντησα πολλούς φιλόδοξους και ευφυείς ανθρώπους στον τομέα της Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α). Θεωρώ λοιπόν πως η Θεσσαλονίκη έχει πιθανώς τις ίδιες δυνατότητες με την Αθήνα, αν όχι περισσότερες» λέει, αναφέροντας ενδεικτικά το «θαυμάσιο περιβάλλον», το επαρκές μέγεθος της πόλης του 1 εκατ. κατοίκων, την ύπαρξη ανθρώπινου ταλέντου νεαρής ηλικίας, αλλά και τις συνεργασίες που έχουν ήδη αναπτυχθεί με γερμανικά ινστιτούτα όπως το ΚΙΤ.

Θα μπορούσε η συμφωνία που υπεγράφη πρόσφατα μεταξύ ΚΙΤ και ThessINTEC ν' αποτελέσει τον «πιλότο», ώστε ν' «ανακαλύψουν» την πόλη περισσότερες γερμανικές επιχειρήσεις και ερευνητικά κέντρα; «Είναι ένα σημείο εκκίνησης και συζητήσαμε (στη Θεσσαλονίκη) μια σειρά από επιλογές για να φέρουμε επιστήμονες από άλλα ερευνητικά κέντρα του Helmholtz. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να κερδίσετε ως εταίρους κάποιες μεγάλες γερμανικές εταιρείες, όπως οι BASF, Bayer, Siemens και Bosch» σημειώνει, ενώ στο ερώτημα αν είναι αισιόδοξος ότι αυτό θα μπορούσε πράγματι να συμβεί στα επόμενα χρόνια, απαντά: «Έχω μάθει ότι υπάρχουν ήδη αρκετά στενές επαφές με την Bayer στον τομέα της γεωργίας και της επιστήμης των καλλιεργειών, και έχουμε επίσης συζητήσει για δυνατότητες προσέγγισης ορισμένων από τις άλλες εταιρείες. Θα ήταν ωραία ευκαιρία κάποιες από αυτές να έρθουν τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ (σ.σ. στην οποία η Γερμανία είναι τιμώμενη χώρα). Η ΔΕΘ θα είναι επίσης μια ευκαιρία για να συναντηθούν εκπρόσωποι των δύο κυβερνήσεων, καθώς θα βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη Γερμανοί αξιωματούχοι όπως ο υπουργός Οικονομίας.

Οι Ισραηλινοί παίρνουν το πρότζεκτ του Thess INTEC πολύ σοβαρά

Αναφερόμενος ειδικά στο υπό δημιουργία τεχνολογικό πάρκο ThessINTEC στη Θεσσαλονίκη, ο κ.Βίστλερ το χαρακτηρίζει ως «αρκετά μοναδικό» για την Ευρώπη συνολικά, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μια πρωτοβουλία που αξίζει στήριξη και είναι εκπληκτικό σε ποιον βαθμό την υποστηρίζει η ελληνική κυβέρνηση. «Η κυβέρνηση συνεισέφερε γη πρώτης κατηγορίας. Τώρα βέβαια το θέμα είναι το πάρκο να προσελκύσει εταιρείες και βιομηχανικούς εταίρους, αλλά είμαι αρκετά αισιόδοξος ως προς αυτό» σημειώνει, συμπληρώνοντας ότι θεωρεί πολύ σημαντική και τη συνεργασία με τους Ισραηλινούς, καθώς η χώρα πρωταγωνιστεί στην ανάπτυξη οικοσυστημάτων νεοφυών επιχειρήσεων (σ.σ. υπενθυμίζεται ότι ερευνητικά εργαστήρια και καινοτόμες επιχειρήσεις από το Ισραήλ εκτιμάται ότι θα καλύψουν στα επόμενα χρόνια χιλιάδες τετραγωνικά δομημένης επιφάνειας στο ThessINTEC, στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας με το ισραηλινό fund JLTV και το Τεχνολογικό Πάρκο της Beersheva). H ενασχόληση, ήδη από νωρίς, των Ισραηλινών με το πρότζεκτ έχει σημασία. Το ότι τους έχετε μαζί σας, θα βοηθήσει. Η εμπλοκή τους από νωρίς δείχνει ότι οι Ισραηλινοί παίρνουν το πρότζεκτ σοβαρά, κάτι πολύ αξιοσημείωτο, καθώς ποτέ δεν θα επένδυαν χρήματα σε κάτι, εάν δεν ήταν πεπεισμένοι για τις προοπτικές και τη μελλοντική επιτυχία του. Είμαι αρκετά αισιόδοξος. Φυσικά, είναι ακόμη νωρίς. Είναι πολύ σημαντικό τώρα να διασφαλιστεί ότι όλες οι επενδύσεις που έχουν εξαγγελθεί πραγματοποιούνται και ότι μπορούν να θεμελιωθούν επιτυχείς συνεργασίες με τη βιομηχανία» υπογραμμίζει ο κ.Βίστλερ, που το 2004 έλαβε τον Γερμανικό Ομοσπονδιακό Σταυρό Αξίας («Bundesverdienstkreuz»).

«Η Silicon Valley της γραφειοκρατίας» και τα αγκάθια στην προσέλκυση ταλέντων και την ανταγωνιστικότητα στην ΕΕ

Είναι η Ευρώπη αρκετά ανταγωνιστική, σε σχέση π.χ., με τις ΗΠΑ, ώστε να κρατήσει και να προσελκύσει ανθρώπινο ταλέντο ή το παιχνίδι έχει ήδη χαθεί; «Η Ευρώπη είναι ανταγωνιστική σε ορισμένους τομείς. Οι ΗΠΑ όμως είναι αναμφίβολα ισχυρότερες και πιο ελκυστικές για το ανθρώπινο ταλέντο, για διάφορους λόγους. Ο πρώτος είναι ότι εκεί υπάρχουν απίστευτα επιτυχημένες περιοχές υψηλής τεχνολογίας, σε Βοστόνη, Στάνφορντ, Σίλικον Βάλεϊ και Νέα Υόρκη. Και φυσικά, η έρευνα παγκόσμιας κλάσης σχετίζεται πάντα με την κρίσιμη μάζα μεγάλων ταλέντων από όλον τον κόσμο, που προσελκύει μια χώρα» σημειώνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και την Αλεξάνδρα Γούτα.

Προσθέτει πως ο δεύτερος λόγος για τον οποίο οι ΗΠΑ είναι πολύ ισχυρές είναι ότι έχουν μεγάλη υποστήριξη, όχι μόνο από δημόσιο χρήμα, αλλά και από ιδιώτες, άτομα όπως ο Μπιλ Γκέιτς, που επενδύουν δισεκατομμύρια ιδιωτικών κεφαλαίων στην έρευνα. Και ο τρίτος είναι ότι οι Αμερικανοί τείνουν να παίρνουν ρίσκο, να είναι θαρραλέοι και ν' ακολουθούν ασυνήθιστες διαδρομές επιχειρηματικότητας. «Στην Ευρώπη εξακολουθούμε να είμαστε πιο συντηρητικοί και υπάρχουν πολύ περισσότερες ρυθμίσεις και νόμοι. Οι Αμερικανοί μας αποκαλούν "Silicon Valley της γραφειοκρατίας". Δυστυχώς, υπάρχει πολλή αλήθεια σε αυτό και είναι μεγάλο εμπόδιο. Το επισημαίνω, γιατί κατά τις επόμενες δεκαετίες θα αυξηθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ τριών μεγάλων γεωγραφικών περιοχών, της Βόρειας Αμερικής, της Ασίας (και ιδιαίτερα της Κίνας) και της Ευρώπης. Η Ευρώπη φοβάμαι πως είναι η πιο αδύναμη απ΄τις τρεις, εκτός αν αλλάξουμε κάπως τη στάση μας και ορίσουμε την έρευνα, την καινοτομία και τη διαχείριση ταλέντων ως μια από τις κύριες προτεραιότητες της ηπείρου» υπογραμμίζει.

Στο σκηνικό αυτό έντονου ανταγωνισμού για το ανθρώπινο κεφάλαιο, τι μπορεί να πράξει η Ευρώπη για να διατηρήσει το ταλέντο; «Πρέπει να δημιουργήσουμε ερευνητικούς χώρους και περιοχές, που λειτουργούν σε πολύ υψηλό διεθνές επίπεδο. Νομίζω ότι αυτή πρέπει να είναι η στρατηγική μας. Και στις ΗΠΑ, τα ταλέντα δεν πηγαίνουν στην Ομάχα ή το Κεντάκι, αλλά στην Ανατολική Ακτή, τη Νέα Υόρκη, τη Βοστώνη και την Καλιφόρνια. Επομένως, αυτό που πρέπει να κάνουμε, κατά την άποψή μου, είναι να επενδύσουμε πολύ περισσότερο σε clusters αριστείας, σε περιοχές της έρευνας, όπου είμαστε ιδιαίτερα ανταγωνιστικοί. Αν καταφέρουμε να το κάνουμε αυτό, θα προσελκύσουμε ταλέντα, ιδιαίτερα νέους, που ενδιαφέρονται να ιδρύσουν τις δικές τους εταιρείες ή να δραστηριοποιηθούν ερευνητικά σε τομείς όπως η βιωσιμότητα, η ενέργεια, το κλίμα, το περιβάλλον, αλλά και η βιοϊατρική και η διαχείριση των δεδομένων και της πληροφορίας. Αυτός είναι βέβαια ένας μακρύς δρόμος και θα απαιτήσει όχι μόνο μεγάλες επενδύσεις, αλλά και άτομα με όραμα όπως ο Νίκος (Ευθυμιάδης) στο ThessINTEC, που είναι ένα φανταστικό παράδειγμα» τονίζει.

Γιατί η χρήση της ΤΝ στην προληπτική ιατρική μπορεί να είναι μοναδική ευκαιρία για την Ευρώπη

Ένας από τους τομείς στους οποίους αναμένεται τα επόμενα χρόνια κοσμογονία χάρη και στην προηγμένη ΤΝ είναι αυτός της πρόληψης ασθενειών. «Αυτό που κάνουμε βασικά σήμερα είναι ότι περιμένουμε ν' αναπτυχθούν ασθένειες και τις αντιμετωπίζουμε εκ των υστέρων, μια πολύ λανθασμένη προσέγγιση. Είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι το μέλλον της ιατρικής είναι στην πρόληψη. Αυτή είναι μια μεγάλη πρόκληση και θα ήταν και μια μοναδική ευκαιρία για την Ευρώπη, γιατί τώρα είναι η ώρα των πρωτοπόρων. Οι Αμερικανοί δεν έχουν ακόμη στοχεύσει πραγματικά στην προληπτική ιατρική, οπότε το πεδίο είναι ορθάνοιχτο και για αυτό προτείνω σθεναρά να προχωρήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση» εκτιμά.

Τα μέλη του Helmholtz εργάζονται σε διάφορους τομείς όπως η ενέργεια, το κλίμα, η ΤΝ, η έξυπνη κινητικότητα κτλ. Ποιες ενδέχεται να είναι οι πιο σημαντικές εξελίξεις στους τομείς αυτούς στα επόμενα χρόνια; Κατά τον κ.Βίστλερ, στην ενέργεια, ο στόχος είναι η κατάκτηση των τεχνολογιών πράσινου υδρογόνου, γιατί αυτή θα είναι μελλοντικά η κύρια πηγή ενέργειας σε πολλούς τομείς. Επιπλέον, εξελίξεις αναμένονται γύρω από την επόμενη γενιά ηλιακών κυψελών, έναν τομέα με εξαιρετικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα, αλλά και γύρω από την αποθήκευση ενέργειας. Στο πεδίο της κλιματικής κρίσης, «το πιο σημαντικό καθήκον είναι να αναπτύξουμε εργαλεία που μας βοηθούν να προβλέψουμε μείζονα γεγονότα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, γιατί πρέπει να είμαστε πολύ ειλικρινείς, αυτή τη στιγμή, η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί πλέον να προληφθεί, έχουμε αργήσει πολύ. Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να μειώσουμε τις εκπομπές άνθρακα και να προετοιμαστούμε για τις ακραίες κλιματικές συνθήκες. Χρειαζόμαστε λοιπόν μηχανισμούς για να αντιμετωπίσουμε τις καταιγίδες, τις ξηρασίες, τις πυρκαγιές, το λιώσιμο των πολικών πάγων» προσθέτει.

Η ΤΝ και τα δεδομένα είναι ένας από τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται τα μέλη του Helmholtz. Ποιο είναι το επόμενο μεγάλο βήμα στο πεδίο αυτό; «Εισερχόμαστε σε μια εποχή που η επεξεργασία πληροφοριών προχωρά σε εντελώς διαφορετικό επίπεδο, και η λέξη-κλειδί είναι πράγματι η δημιουργική ΤΝ. Αυτό θα έχει σημαντικό αντίκτυπο σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής και σε όλα τα ερευνητικά πεδία. Θα φέρει επανάσταση στην ιατρική και στην έρευνα υλικών, θα εξελιχθεί σε σημαντικό παράγοντα για τη σύγχρονη κινητικότητα και τα ενεργειακά συστήματα του μέλλοντος, θα έχει βαθύ αντίκτυπο στην οικονομικό κόσμο και τη διδασκαλία. Αυτή, λοιπόν, κατά την άποψή μου, είναι η μεγαλύτερη ευκαιρία και αυτό που με ανησυχεί είναι ότι μπορεί να μείνουμε πίσω στην Ευρώπη. Οι Αμερικανοί έχουν ξεκάθαρο προβάδισμα. Βρέθηκα πρόσφατα στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. Όλα στρέφονταν γύρω από την ΤΝ και όλα ήταν αμερικανικά. Δεν υπήρχε σχεδόν κανένας Ευρωπαίος. Οι Αμερικανοί λοιπόν έχουν συνειδητοποιήσει νωρίς αυτό που συμβαίνει, πριν από περίπου δέκα χρόνια. Και πιστεύω ακράδαντα ότι στην Ευρώπη πρέπει να προσαρμόσουμε γρήγορα τις στρατηγικές μας και να είμαστε από τους πρωτοπόρους στην ανάπτυξη εφαρμογών δημιουργικής ΤΝ, σε τομείς όπως η ιατρική, η ενέργεια και τα νέα υλικά. Έχουμε τα ερευνητικά δεδομένα και την τεχνογνωσία. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι πρόσθετη εγκεφαλική δύναμη και τεράστια υπολογιστική ισχύ» λέει ο κ.Βίστλερ.

Και η κβαντική φυσική θα φέρει επανάσταση στον κόσμο: «Θα έχουμε εντελώς νέες συσκευές για ανίχνευση και νέες στρατηγικές για ασφαλή επικοινωνία, κβαντική επικοινωνία. Και φυσικά, υπάρχει μια εντελώς νέα γενιά υπερυπολογιστών στον ορίζοντα, οι οποίοι θα κινούνται πλέον σε εντελώς νέο επίπεδο. Νομίζω ότι θα δημιουργήσουμε ή θα ξεκινήσουμε τη λειτουργία του πρώτου υπολογιστικού συστήματος exascale στην Ευρώπη προς το τέλος του 2024 κι αυτό είναι ένα ενδιάμεσο βήμα προς την κβαντική υπολογιστική» καταλήγει.

ΑΠΕ-ΜΠΕ