Νέες φοροελαφρύνσεις σε επιχειρήσεις για να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο
Το 88% των επιχειρήσεων έχει λιγότερους από 10 εργαζόμενους!
Διεθνείς Οργανισμοί, όπως το ΔΝΤ και ο ΟΟΣΑ, αλλά και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, φοβούνταν ότι η πανδημία θα διέλυε ό,τι είχε απομείνει στην ελληνική οικονομία μετά τη δεκαετή κρίση.
Η βασική πηγή αυτού του φόβου, αν όχι βεβαιότητας, ήταν ότι οι χιλιάδες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που συνθέτουν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, δεν θα μπορούσαν να αντέξουν σε αυτό το πρωτοφανές σοκ.
Η εξέλιξη, ευτυχώς, ήταν πολύ διαφορετική, καθώς η ελληνική οικονομία όχι μόνο άντεξε, αλλά ανέκαμψε πολύ πιο γρήγορα και πιο εντυπωσιακά από άλλες οικονομίες του Νότου και του Βορρά. Φυσικά, δεν υπήρξε κάποια... μαγική παρέμβαση, ούτε αυτές οι πολύ μικρές επιχειρήσεις είχαν κάποιο κρυφό μυστικό επιτυχίας.
Πέρα από το «λίπος» του «μαύρου» χρήματος, που βοήθησε έτσι ώστε να ξεπεραστούν τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας την περίοδο 2020- 2021, οι κρατικές ενισχύσεις, που ξεπέρασαν τα 50 δισ ευρώ, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, όπως άλλωστε επισημαίνουν όλες οι εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η «επόμενη μέρα», που ήδη ξημέρωσε, δεν μπορεί, όμως, να στηριχθεί στις κρατικές ενισχύσεις και σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, με την Τεχνητή Νοημοσύνη να δημιουργεί νέα δεδομένα, είναι προφανές ότι το προφίλ της ελληνικής επιχειρηματικότητας δεν μπορεί να μείνει κολλημένο στα πρότυπα των περασμένων δεκαετιών. Ένα στοιχείο αρκεί για να αναδειχθεί η πρόκληση: επί συνόλου 298.256 επιχειρήσεων, οι 215.733 απασχολούν από 1 ως 4 εργαζόμενους, ενώ το 88% των επιχειρήσεων, δηλαδή 262.634, έχει το πολύ 10 εργαζόμενους!
Φορολογικά κίνητρα
Ένα από τα νομοσχέδια, που χαρακτηρίζονται «ορόσημα» για την τρέχουσα κυβερνητική θητεία, αφορά στα κίνητρα για τις συγχωνεύσεις επιχειρήσεων. Όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, πλαίσιο υπάρχει, ωστόσο κρίνοντας εκ του αποτελέσματος είναι προφανές ότι μάλλον χρειάζεται κάτι παραπάνω.
Αυτήν την περίοδο ειδική Επιτροπή στο ΥΠΕΘΟ κάνει δύο πράγματα. Κατ' αρχάς, κωδικοποιεί τις διατάξεις, που βρίσκονται διάσπαρτες σε διάφορους νόμους, έτσι ώστε επιτέλους οι άμεσα ενδιαφερόμενοι αλλά και οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές, να γνωρίζουν τι προβλέπει η ελληνική νομοθεσία για τις συγχωνεύσεις, τις συνεργασίες, τις εξαγορές.
Το δεύτερο και πιο «λεπτό» θέμα, αφορά στη βελτίωση των υφιστάμενων φορολογικών κινήτρων. Σύμφωνα με το πλαίσιο του 4935/2022, ο μετασχηματισμός επιχειρήσεων και η συνεργασία προσώπων παίρνει ως προίκα μια απαλλαγή 30% στα προ φόρων κέρδη, ενώ στην περίπτωση που αυτή η συνεργασία αφορά σε κατ’ επάγγελμα αγρότες η απαλλαγή φτάνει το 50%. Άλλη βασική παράμετρος είναι ότι οι εν λόγω απαλλαγές εφαρμόζονται για 9 έτη, ενώ σημαντικές είναι οι προβλεπόμενες εκπτώσεις για δαπάνες, συγκέντρωση κεφαλαίου κλπ. Αρμόδια πηγή σημειώνει ότι θα εξαντληθούν όλα τα δημοσιονομικά περιθώρια, έτσι ώστε αυτά τα κίνητρα να ενισχυθούν, εφόσον κριθεί ότι αυτό είναι το κρίσιμο στοιχείο για το μετασχηματισμό του υφιστάμενου επιχειρηματικού μοντέλου.
Δεν είναι, πάντως, λίγοι εκείνοι που επισημαίνουν ότι πέρα από το μέγεθος των επιχειρήσεων, θα πρέπει να προβληματίζει και το είδος των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από την ΕΡΓΑΝΗ, από τις 298.256 επιχειρήσεις, οι 161.422 είναι ατομικές, άλλες 39.043 είναι ομόρρυθμες, οι 22.637 είναι ετερόρρυθμες, ενώ οι ΙΚΕ ξεπερνούν τις 28.000. Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος, που αφορά στο μέγεθος των επιχειρήσεων.
Η άλλη όψη φανερώνει ότι κι κλάδοι με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση επιχειρήσεων είναι ο κλάδος του λιανικού εμπορίου (16,88%), ο κλάδος των δραστηριοτήτων υπηρεσιών εστίασης (11,89%) και ο κλάδος του χονδρικού εμπορίου (9,10%), όπου προφανώς οι συγχωνεύσεις δεν είναι βασικό χαρακτηριστικό. Και κάπως έτσι ανατροφοδοτείται η συζήτηση περί αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου, ως προϋπόθεση για συγχωνεύσεις άρα και μεγαλύτερες, πιο εύρωστες και πιο ανταγωνιστικές επιχειρήσεις...