«Βροχή» νομοτεχνικών βελτιώσεων στο φορολογικό
«Πυρετός» επικρατεί από χθες στις νομικές υπηρεσίες του ΥΠΕΘΟ, προκειμένου να γίνουν όλες οι αναγκαίες νομοτεχνικές βελτιώσεις στο φορολογικό νομοσχέδιο, πριν αυτό μπει στην Ολομέλεια για ψήφιση.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη έχουν καταγραφεί αστοχίες στη διατύπωση κάποιων διατάξεων, ενώ κατά τη διαβούλευση ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής με τους εκπροσώπους επαγγελματικών φορέων καταγράφηκαν πεδία όπου κρίνονται αναγκαίες αλλαγές επί της ουσίας. Ίσως η περίπτωση των περιπτέρων είναι η πιο χαρακτηριστική, ειδικά όσον αφορά στην προσαύξηση του τεκμαρτού εισοδήματος λόγω τζίρου.
Στις νομοτεχνικές βελτιώσεις, που αναμένονται σήμερα, έχουν ληφθεί υπόψιν και οι πολλές επισημάνεις, παρατηρήσεις, ενστάσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, η οποία αν και δεν έχει θέσει ζήτημα αντισυνταγματικότητας για τις επίμαχες διατάξεις, ανέδειξε σημεία που αν μη τι άλλο χρήζουν διευκρινίσεων από το νομοθέτη.
Για παράδειγμα, με το άρθρο 4 ορίζεται ότι “εκπτώσεις φόρων και δαπάνες προς έκπτωση δεν λαμβάνονται υπόψη, αν τα παραστατικά στα οποία στηρίζονται δεν έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ”. Σύμφωνα με την Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής (ΕΥΒ), δεδομένου ότι στις περιπτώσεις αυτές, την ευθύνη για τη διαβίβαση των παραστατικών, καταρχήν, δεν την έχουν τα πρόσωπα που εκπίπτουν τους φόρους ή τις δαπάνες, αλλά οι αντισυμβαλλόμενοί τους, παρατηρείται ότι η ως άνω θεσπιζόμενη κύρωση της μη έκπτωσης των φόρων ή των δαπανών δεν παρίσταται συμβατή προς την αρχή της αναλογικότητας, καθ' ο μέτρο θεσπίζει κύρωση σε βάρος προσώπου για πράξη ή παράλειψη που δεν εντάσσεται στη σφαίρα ευθύνης του.
Σε άλλη περίπτωση, στο άρθρο 6 ορίζεται ότι σε περίπτωση εξόφλησης, με μετρητά, φορολογικών στοιχείων αξίας άνω των 500 ευρώ για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών προς ιδιώτες, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της καταβληθείσας με μετρητά αξίας. Κατά την ΕΥΒ, αφενός η κύρωση δεν φαίνεται να βρίσκεται σε αρμονία με την αρχή της αναλογικότητας και ενδεχομένως θα έπρεπε να υπάρχει πλαφόν στο ύψος του προστίμου, αφετέρου δεν είναι σαφές αν το πρόστιμο επιβάλλεται μόνο στον επιτηδευματία που εκδίδει την απόδειξη ή και τον ιδιώτη που πληρώνει τοις μετρητοίς πάνω από 500 ευρώ.
Αναμφίβολα η προσοχή όλων έπεσε στις ενστάσεις της ΕΥΒ για το νέο τρόπο φορολόγησης των επαγγελματιών. Η γενική διαπίστωση είναι ότι το Σύνταγμα δεν αποκλείει τη θέσπιση τεκμηρίων προκειμένου να συλληφθεί η φοροδιαφυγή, ωστόσο διατυπώνει προβληματισμό για το κατά πόσο είναι ορθή η σύνδεση με τον κατώτατο μισθό κι εν γένει η σύγκριση επαγγελματιών- μισθωτών.
Πέρα, όμως, από το γενικό προβληματισμό, η ΕΥΒ βάζει συγκεκριμένα ερωτήματα για διατάξεις, που έχουν προκαλέσει έντονες συζητήσεις:
για το κατά πόσο θα έπρεπε να αφαιρούνται από το ελάχιστο τεκμήριο, οι ασφαλιστικές εισφορές
για το κατά πόσο το τεκμήριο θα έπρεπε να μειώνεται- όπως προβλέπεται για μισθούς και συντάξεις- και κατά το ποσό των κερδών που αναλογούν στον υπόχρεο από τη συμμετοχή του σε νομικά πρόσωπα στα οποία εισφέρει την εργασία του
για το κατά πόσο το τεκμήριο θα έπρεπε να διαρθρώνεται σε περισσότερα κλιμάκια αναλόγως της γεωγραφικής θέσης και του πληθυσμού της πόλης ή του χωριού εγκατάστασης του υπόχρεου
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει αν μη τι άλλο ο προβληματισμός της ΕΥΒ ως προς το ζήτημα του μαχητού χαρακτήρα, ειδικά όσον αφορά στο αίτημα ελέγχου από τον υπόχρεο. Σύμφωνα με την ΕΥΒ, για λόγους χρηστής διοίκησης, αλλά και υπό το φως του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος ιδιοκτησίας, καθώς και του γεγονότος ότι ο χρόνος έναρξης αλλά και η διάρκεια του ελέγχου δεν εμπίπτουν στη σφαίρα ευθύνης του φορολογουμένου, αλλά της Φορολογικής Διοίκησης, πρέπει να γίνει δεκτό ότι ο φορολογούμενος θα καλείται να καταβάλει τη σχετική διαφορά μόνο μετά το πέρας του ελέγχου, ο οποίος και θα προσδιορίζει τελικά τη φορολογική οφειλή του.
Με δεδομένο, όμως, ότι από τις επίσημες δηλώσεις αξιωματούχων του ΥΠΕΘΟ προκύπτει ότι ο επιτηδευματίας θα πρέπει πρώτα να πληρώνει το φόρο με βάση το νέο τεκμήριο και μετά να περιμένει το αποτέλεσμα του ελέγχου, έχει ενδιαφέρον η εναλλακτική που προτείνει η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής: να τεθεί εκ του νόμου εύλογη και αποκλειστική προθεσμία για την ολοκλήρωση του ελέγχου κατόπιν υποβολής του σχετικού αιτήματος, μετά το πέρας της οποίας το τεκμήριο θα ανατρέπεται αυτοδικαίως, και τα τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά θα επιστρέφονται εντόκως.