Αποκαλυπτήρια στο νέο Επενδυτικό Ταμείο  

Όσοι περίμεναν μια τυπική ομιλία του Κ. Χατζηδάκη στην ημερίδα του Υπερταμείου αιφνιδιάστηκαν από την εξαγγελία της δημιουργίας του νέου Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου. Οι πιο υποψιασμένοι, μετά την απόφαση του ΣτΕ που «έστειλε» ΕΥΔΑΠ- ΕΥΑΘ στο Δημόσιο, είδαν να μπαίνουν τα τελευταία κομμάτια στο παζλ των διαβουλεύσεων με τον ESM.

Στην πραγματικότητα όλα ξεκινούν περίπου 8 χρόνια πίσω, όταν ο Ευρωμηχανισμός επέβαλε ουσιαστικά τη σύσταση του Υπερταμείου και την προικοδότηση του με ΔΕΚΟ και λοιπούς Οργανισμούς του Δημοσίου, ως εγγύηση για τα 60 δισ. ευρώ του 3ου δανείου προς την Ελλάδα. Με την επιστροφή των ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ στην «αγκαλιά» του Δημοσίου, ο ESM ζήτησε να καλυφθεί αυτή η «τρύπα» στο ενεργητικό του Υπερταμείου, που είχε ήδη «φυλλοροήσει» από τα περίπου 25 δισ. ευρώ, στα 9 δισ. ευρώ.

Η αρχική πρόταση της ελληνικής πλευράς ήταν να γίνει απευθείας αποπληρωμή χρέους, κάτι που απορρίφθηκε από τον ESM. Και τότε η Αθήνα έβαλε στο τραπέζι την ιδέα του Επενδυτικού Ταμείου, σε συνδυασμό με μείωση Χρέους, σε αναλογία 50/50.

Το Επενδυτικό Ταμείο θα συσταθεί υπό την αιγίδα της ΕΕΣΥΠ, δηλαδή του Υπερταμείου. Το αρχικό κεφάλαιο θα είναι ίσο με το 50% της εύλογης αξία των μετοχών ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ (50% +1 μετοχή) που επέστρεψαν στο Ελληνικό Δημόσιο από την ΕΕΣΥΠ. Η αποτίμηση της εύλογης αξίας θα καθοριστεί από διεθνή, ανεξάρτητο και εγνωσμένης αξίας αποτιμητή, που θα προσλάβει η ΕΕΣΥΠ και θα ανατεθεί άμεσα το έργο.

Από τα έως τώρα «παζάρια» της Αθήνας με τον ESM, φαίνεται ότι αυτή η αξία θα διαμορφωθεί γύρω στο 1 δισ ευρώ. Τεχνικά, πάμε για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στις δύο εταιρείες, την οποία θα καλύψει ο βασικός μέτοχος, δηλαδή το Δημόσιο, μέσω των ταμειακών διαθεσίμων των περίπου 40 δισ ευρώ. Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, το έλλειμμα δεν επηρεάζεται καθώς το 1 δισ ευρώ «μετακινείται» σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, δηλαδή το Υπερταμείο, άρα σχηματικά «βγαίνει από τη μια τσέπη του Δημοσίου και μπαίνει στην άλλη».

Η συμφωνία με τον ESM προβλέπει ότι το 50% αυτού του 1 δισ ευρώ, θα πάει για μείωση του Χρέους και τα υπόλοιπα θα αξιοποιηθούν ως «προίκα» του νέου Επενδυτικού Ταμείου, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες θα «τρέξει» η πολύπειρη Blackrock. Με λίγα λόγια, πρόκειται για μια κίνηση win-win και για τις δύο πλευρές, καθώς και το χρέος θα «ψαλιδιστεί» και το ενεργητικό του Υπερταμείου μπορεί να «αυγατίσει».

Η δομή και λειτουργία του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου θα βασιστεί στο προηγούμενο καλό και επιτυχημένο παράδειγμα άλλων χωρών και θα ακολουθήσει τη διεθνή επιτυχημένη πρακτική Εθνικών Επενδυτικών Ταμείων της Ευρώπης (Νορβηγίας, Ιρλανδίας, Ιβηρικών χωρών κτλ) και άλλων χωρών (πχ Temasek - Σιγκαπούρη).

Στόχος είναι να επενδύει:

• σε ελληνικές επιχειρήσεις με αναπτυξιακές προοπτικές, ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, εξωστρέφεια και ισχυρό management team λαμβάνοντας υπόψη και το ευρύτερο κοινωνικο-οικονομικό αποτύπωμα (π.χ. νέες θέσεις εργασίας, ανάπτυξη - ανταγωνιστικότητα)  
• σε κλάδους αιχμής της ελληνικής οικονομίας με στρατηγική προτεραιότητα  (πχ «πράσινη» μετάβαση, κυκλική οικονομία, «μπλε» οικονομία, ψηφιακός/τεχνολογικός μετασχηματισμός) και επιλεγμένες υποδομές  
• συμπληρωματικά και όχι a priori ανταγωνιστικά (σημ. κατά περίπτωση συνεπενδύσεις - co-investments) με άλλα δημόσια εργαλεία/σχήματα, επενδυτικά κεφάλαια συμμετοχών (πχ  (i) ΑΚΕΣ που έχουν συσταθεί στην Ελλάδα με συμμετοχή της Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων/HDBI (πρώην ΤΑΝΕΟ), (ii) άλλα private equity funds που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα (iii) πιστωτικά ιδρύματα (ελληνικά και IFIs - δηλ EIB, EBRD, BSTDB etc) 
• με μεσομακροπρόθεσμο επενδυτικό ορίζοντα και με σαφείς μηχανισμούς και ορίζοντα αποεπένδυσης (exit strategy) 
• αξιοποιώντας και κάνοντας χρήση διαθέσιμων και συνηθισμένων επενδυτικών εργαλείων  (πχ συμμετοχή σε ΑΜΚ, μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια κοκ)