Ριζικό «λίφτινγκ» στις φοροεκπτώσεις για ανακαινίσεις κτιρίων  - Τι προβλέπεται

Σήμερα -εκτός απροόπτου- κατατίθεται στη Βουλή το φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο πέρα από τις πολυσυζητημένες αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης των επαγγελματιών, συμπεριλαμβάνει μια διάταξη που άναψε «φωτιές» κατά τη διαβούλευση.

Πρόκειται για το νέο σύστημα φοροεκπτώσεων για ανακαινίσεις κατοικιών, που λίγο έλειψε να «κοπεί» από το νομοσχέδιο, λόγω υψηλού δημοσιονομικού κόστους, αλλά τελικά βρέθηκε η χρυσή τομή, με την πρόβλεψη ειδικού «κόφτη» στις δαπάνες των υλικών, τα οποία θα συνυπολογίζονται για τη σχετική μείωση φόρου.

Όπως ανέφεραν οι πληροφορίες του iefimerida και του economistas στις 16 του μήνα, το νέο σύστημα φοροεκπτώσεων για ανακαινίσεις κι επισκευές κατοικιών είχε περάσει- άγνωστο για ποιόν λόγο- κάτω από τα ραντάρ του ΓΛΚ, με αποτέλεσμα όταν είδε το φως της δημοσιότητας να γίνει αντιληπτό ότι το δημοσιονομικό κόστος θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να φτάσει ακόμα και το 1 δισ ευρώ! Όπως ανέφεραν τότε αρμόδιες πηγές, οι αρχικές σκέψεις ήταν ακόμα και για απόσυρση της διάταξης, αλλά κατόπιν ωρίμου σκέψεως αποφασίστηκε να επενεξεταστούν τα κίνητρα και να γίνει «λίφτινγκ» έτσι ώστε συμπεριληφθεί στο νομοσχέδιο. Οι πληροφορίες αυτές επιβεβαιώνονται, με την ενεργοποίηση «κόφτη» στις δαπάνες για την αγορά των υλικών ανακαίνισης- επισκευής, τα οποία θα λαμβάνονται υπόψιν για την έκπτωση φόρου.

Τι προέβλεπε η υπό διαβούλευση διάταξη; «Οι δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων, μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε φορολογικό έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ».

Ποιες οι διαφορές με το ισχύον πλαίσιο για τις ανακαινίσεις; Αφενός η μείωση φόρου αφορά μόνο στις δαπάνες για υπηρεσίες (π.χ. τοποθέτηση κουφωμάτων) και όχι στα υλικά (π.χ. κουφώματα αλουμινίου), αφετέρου, ενώ τώρα υπάρχει «κόφτης» στο 40% για δαπάνες ως 16.000 ευρώ , με την επίμαχη διάταξη η μείωση φόρου αντιστοιχεί στο 100%. Τι θα σήμαινε πρακτικά η εφαρμογή της υπό διαβούλευση διάταξης; Ενώ τώρα κάποιος μπορεί να έχει έκπτωση φόρου ως 6.400 ευρώ (16.000 Χ 40%), δηλαδή 1.600 ευρώ ετησίως για 4 χρόνια και μόνο για υπηρεσίες επισκευών- ανακαίνισης, με το νέο πλαίσιο θα είχε έκπτωση φόρου 16.000 ευρώ, δηλαδή 3.200 ευρώ ετησίως για 5 πέντε χρόνια.

Εξετάζοντας τις δυνατότητες «λίφτινγκ», το επίμαχο ήταν το κόστος άρα και οι φοροεκπτώσεις για τις δαπάνες αγοράς υλικών. Στο τραπέζι έπεσε αρχικά πρόταση να μπει περιοριστική λίστα των υλικών, που θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψιν στον υπολογισμό της φοροέκπτωσης. Η σκέψη αυτή εγκαταλείφθηκε γρήγορα, καθώς έγινε σαφές ότι η περιπτωσιολογία που θα απαιτούσε μια τέτοια λίστα, θα “βραχυκύκλωνε” το νέο πλαίσιο και θα ακύρωνε το κίνητρο συλλογής αποδείξεων.

Η λύση που προκρίθηκε ήταν να προβλεφθεί «κόφτης» στις δαπάνες για τα υλικά ανακαίνισης- επισκευής, τα οποία δεν θα μπορούν να ξεπερνούν το 1/3 της συνολικής δαπάνης, η οποία θα οδηγεί στην έκπτωση φόρου. Αντιθέτως, οι δαπάνες για τις εργασίες θα λαμβάνονται υπόψιν στο 100%. Έτσι για παράδειγμα, αν κάποιος δαπανήσει 3.000 ευρώ για εργασίες ανακαίνισης και άλλα 9.000 ευρώ για υλικά, με τον «κόφτη» οι δαπάνες των υλικών προς έκπτωση θα περιοριστούν στις 4.000 ευρώ (το 1/3 της συνολικής δαπάνης των 12.000 ευρώ) και μαζί με τις 3.000 ευρώ των επισκευών θα οδηγήσουν σε έκπτωση φόρου 7.000 ευρώ, που θα “σπάσει” σε 5 έτη, δηλαδή 1.400 ευρώ ετησίως. Με το ισχύον πλαίσιο, η έκπτωση φόρου περιορίζεται στο 40% των δαπανών εργασιών, δηλαδή σε 1.200 ευρώ στην 4ετία, δηλαδή 300 ευρώ ετησίως.

Επιβεβαιώνοντας τις σχετικές πληροφορίες, στοχευμένες είναι και οι βελτιώσεις στο νέο σύστημα φορολόγησης των επαγγελματιών, έτσι ώστε να μην καταστρατηγηθεί η φιλοσοφία του. Αν και παραμένει ανοικτό το «παράθυρο» για νομοτεχνικές βελτιώσεις κατά τη διάρκεια της συζήτησης στις Επιτροπές και την Ολομέλεια, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αλλαγές της τελευταίας στιγμής είναι οι εξής:

• «ψαλιδίζονται» οι συντελεστές προσαύξησης λόγω τζίρου, αλλά δεν αλλάζουν οι προσαυξήσεις για την προϋπηρεσία (τριετίες) 
• δεν θα έχουν ευνοϊκότερη αντιμετώπιση όσοι επαγγελματίες είναι κοντά στη σύνταξη (ήταν σενάριο) 
• δεν θα συνυπολογίζεται το οικογενειακό εισόδημα για την εξαίρεση από το τεκμαρτό εισόδημα (ήταν σενάριο) 
• η ευνοϊκότερη μεταχείριση για τις εποχικές επιχειρήσεις θα έχει περιορισμένο εύρος έτσι ώστε να μη γίνει καταχρηστική εφαρμογή (π.χ. από καντίνες ξενοδοχείων) και η εξειδίκευση θα γίνει με την Υπουργική Απόφαση 
• θα υπάρξει ευνοϊκότερη μεταχείριση για μονογονεϊκές οικογένειες και οικογένειες με αναπήρους