Πρωτογενές πλεόνασμα 5 δισ ευρώ και νέα μέτρα στήριξης 2 δισ ευρώ

Αν πριν από κάνα δύο χρόνια έλεγε κανείς ότι η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να υποστηρίξει μόνιμες εισοδηματικές ενισχύσεις και ελαφρύνσεις 2 δισ ευρώ, παράγοντας παράλληλα πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 2% και πετυχαίνοντας μείωση του Χρέους κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες, θα αντιμετωπιζόταν ως γραφικός.

Ο Προϋπολογισμός του 2024 αναπτύσσεται, όμως, σε αυτούς ακριβώς τους άξονες, χωρίς μάλιστα να έχουν εγερθεί ενστάσεις από τους Ευρωπαίους. Τουναντίον.

Οι επιδόσεις εν μέσω κρίσης και πολύ περισσότερο οι αριθμοί του 2023, δείχνουν ότι αν δεν έρθουν τα πάνω- κάτω, η ελληνική οικονομία θα “τρέξει” φέτος με 2,4% έναντι αύξησης μόλις 0,6% στην Ευρωζώνη, με τον πήχη να ανεβαίνει στο 2,9% την επόμενη χρονιά, δηλαδή 1,7 μονάδες πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και για να γίνει ακόμα πιο σαφής η εικόνα, το ΑΕΠ σε ονομαστικούς όρους αναμένεται να ανέλθει σε 233,8 δισ. ευρώ και να υπερβεί κατά 3,5% το μέσο επίπεδο της τελευταίας πενταετίας πριν από την είσοδο της Ελλάδας στο πρώτο Μνημόνιο.

Σε... αριθμούς, αυτές οι επιδόσεις αντανακλούν στα φορολογικά έσοδα, που θα είναι αυξημένα και θα επιτρέψουν αναδιανομή, μέσω μόνιμων ενισχύσεων. Στο δια ταύτα, τα έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 62,960 δισεκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,632 δισ εκατ. Ευρώ. Στις βασικές κατηγορίες εσόδων:

τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 24,379 δισεκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,161 δισεκατ. ευρώ έναντι του 2023

ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 13,337 δισεκατ. ευρώ και είναι αυξημένος κατά 959 εκατ. ευρώ έναντι του 2023, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην αναμενόμενη αύξηση των αμοιβών καθώς και στον νέο τρόπο φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών και παρά την αύξηση του αφορολόγητου ορίου κατά 1.000 ευρώ στους φορολογούμενους με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα

ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να ανέλθει στο ποσό των 6,696 δισεκατ. ευρώ, μειωμένος κατά 295 εκατ. ευρώ έναντι του 2023, όχι όμως λόγω της μειωμένης κερδοφορίας των επιχειρήσεων, αλλά επειδή το 2024 δεν θα υπάρχει η προσωρινή συνεισφορά αλληλεγγύης στις εταιρείες διύλισης.

Ο δεύτερος πυλώνας του νέου Προϋπολογισμού είναι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 2,1% και για να μιλάμε με απόλυτους αριθμούς, το... κοντέρ θα “γράψει” 4,991 δισ ευρώ. Αν λάβει, δε, κανείς υπόψιν ότι το βασικό σενάριο για τις τουριστικές εισπράξεις της επόμενης χρονιάς, είναι για μια ακόμα φορά συντηρητικό- υπολογίζεται ότι θα κινηθούν στα φετινά επίπεδα- είναι προφανές ότι με το “καλημέρα” υπάρχουν βάσιμες προσδοκίες για υψηλότερες δημοσιονομικές επιδόσεις.

Ο τρίτος πυλώνας “κουμπώνει” με το δεύτερο και είναι τα μόνιμα μέτρα για την ενίσχυση των εισοδημάτων και της ανταγωνιστικότητας κλάδων της ελληνικής οικονομίας. Το “καθαρό” πακέτο μέτρων που θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά το 2024 υπολογίζεται στα 1,6 δισ ευρώ- αυξήσεις στο Δημόσιο, αφορολόγητο παιδιών, επέκταση επιδόματος μητρότητας κλπ- αλλά αν προστεθούν τα περίπου 400 εκ ευρώ από τη μονιμοποίηση του χαμηλού ΦΠΑ σε μεταφορές, τουριστικό “πακέτο”, πολιτισμό, καθώς και η εξάμηνη παράταση για καφέ- μεταφορές ταξί, τότε ο συνολικός λογαριασμός αγγίζει τα 2 δισ ευρώ, χωρίς να επηρεάζεται ο στόχος του πλεονάσματος.

Η εμπειρία των τελευταίων τριών ετών δείχνει, βέβαια, ότι υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι και αβεβαιότητες. Κι αυτοί οι κίνδυνοι μόνο θεωρητικοί δεν είναι από την στιγμή που είναι ακόμα σε εξέλιξη ο πόλεμος στην Ουκρανία και η Μ. Ανατολή συνταράσσεται. Ήδη, η Κομισιόν υποχρεώθηκε σε νέα αναθεώρηση των προβλέψεων της για το πετρέλαιο, ανεβάζοντας τις φετινές προβλέψεις κατά περίπου 3 δολάρια (στα 84 δολάρια), με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τους ρυθμούς ανάπτυξης.

Οι εξελίξεις στο πεδίο της Ενέργειας- και όχι μόνο- είναι η βάση για το εναλλακτικό, το κακό σενάριο που είναι υποχρεωμένο το ΓΛΚ να εκπονήσει για το 2024. Σε αυτό το σενάριο, το ΑΕΠ “ροκανίζεται” κατά μια ποσοστιαία μονάδα. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό;

Το ΑΕΠ του 2024 (σε τρέχουσες τιμές) θα διαμορφωθεί σε 231,5 δισ. ευρώ από 222,8 δισ. ευρώ το 2023, έναντι ονομαστικού ΑΕΠ ύψους 233,8 δισ. ευρώ το 2024 σύμφωνα με το βασικό σενάριο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης ευαισθησίας, μία τέτοια μεταβολή θα οδηγούσε σε επιδείνωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος κατά 0,5% του ΑΕΠ σε σχέση με το σενάριο του προϋπολογισμού 2024.

Συγκεκριμένα, στην περίπτωση αυτή το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης θα διαμορφωνόταν σε -1,6% του ΑΕΠ έναντι -1,1% του ΑΕΠ, ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωνόταν σε 1,7% του ΑΕΠ έναντι 2,1% του ΑΕΠ. Σε απόλυτους όρους, ο μειωμένος κατά 1% ονομαστικός ρυθμός μεγέθυνσης θα οδηγούσε σε επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση της τάξης του 1,13 δισ. ευρώ.