Προϋπολογισμός 2024: Κατατέθηκε στη Βουλή - Ανάπτυξη 2,9%, πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% και πληθωρισμός στο 2,6%

Κατατέθηκε σήμερα το πρωί στη Βουλή το οριστικό σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2024, από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη. Το υπουργείο Εθνικής; Οικονομίας και Οικονομικών, προβλέπει για το επόμενο έτος η ανάπτυξη να διαμορφωθεί στο 2,9%, το πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,1%, ενώ για ο πληθωρισμός αναμένεται να ολοκληρώσει το 2024 στο 2,6%.

Κυρίαρχο στοιχείο του νέου προϋπολογισμού είναι η πρόβλεψη για αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων μετά από 14 χρόνια, μία αύξηση που κατά μέσο όρο θα είναι 1.476 ευρώ σε ετήσια βάση.

Ο προϋπολογισμός του 2024 είναι ο πρώτος μετά από δεκατρία έτη που καταρτίζεται με το αξιόχρεο της χώρας να έχει ανακτήσει την επενδυτική του βαθμίδα. Πρόκειται για ένα επίτευγμα, όπως αναφέρει ο Κωστής Χατζηδάκης κατά την κατάθεση του νέου προϋπολογισμού στη Βουλή, που οφείλεται πρωτίστως στη σκληρή προσπάθεια και στις θυσίες της ελληνικής κοινωνίας, σε συνδυασμό με τη συνετή και αποτελεσματική δημοσιονομική πολιτική των τελευταίων ετών, την επιτυχή αντιμετώπιση αλλεπάλληλων εξωγενών κρίσεων και την πολιτική σταθερότητα που έχει επιτύχει η χώρα.

Ωστόσο, όπως επισημαίνεται από το υπουργείο, ο προϋπολογισμός του 2024 καταρτίζεται λίγες εβδομάδες μετά από διαδοχικές φυσικές καταστροφές που έπληξαν τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο 2023 την επικράτεια, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θα είναι εδώ και απαιτείται αντιμετώπισή τους σε μόνιμη βάση. Για αυτόν τον σκοπό, αποτελεί προτεραιότητα η θωράκιση της χώρας απέναντι σε ακραία φυσικά φαινόμενα μέσω της δημιουργίας πιο ανθεκτικών υποδομών, της ενίσχυσης της πολιτικής προστασίας και της πρόληψης. Σε δημοσιονομικό επίπεδο είναι προφανές ότι απαιτούνται πρόβλεψη σχετικών κονδυλίων κατ' έτος στον προϋπολογισμό, ενίσχυση της ασφάλισης καθώς και ταχύτητα και αποτελεσματικότητα της κρατικής αρωγής.

Παράλληλα, η διεθνής οικονομία παρουσιάζει σημάδια επιβράδυνσης, οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι σε χώρες της Ευρώπης αυξάνονται, ο πληθωρισμός, αν και αποκλιμακώνεται, συνεχίζει να παραμένει υψηλός διεθνώς, ειδικά σε βασικά είδη διατροφής, ενώ η περιοριστική νομισματική πολιτική επιδρά αρνητικά στην πιστωτική επέκταση.

Σύμφωνα με το κείμενο του προϋπολογισμού, σε αυτό το δυσμενές και αβέβαιο διεθνές περιβάλλον, η ελληνική οικονομία αποδεικνύεται ανθεκτική. Ο ρυθμός ανάπτυξης παραμένει πλησίον των στόχων που έχουν τεθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Απριλίου 2023 και αναμένεται να ανέλθει σε 2,4% το 2023 και 2,9% το 2024. Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν σε ονομαστικούς όρους αναμένεται να αυξηθεί από 206,6 δισ. ευρώ το 2022 σε 222,8 δισ. ευρώ το 2023 και 233,8 δισ. ευρώ το 2024. Παράλληλα, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να κυμανθεί σε ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα και να διαμορφωθεί σε 4,1% έναντι 4,5% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για το 2023 και να αποκλιμακωθεί περαιτέρω σε 2,6% για το 2024. Οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν κατά 7,1% κατά το τρέχον έτος και ακόμη περισσότερο κατά 15,1% το 2024, ενώ η ανεργία αναμένεται να μειωθεί από 11,2% το 2023 σε 10,6% το 2024.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα για το 2024 προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 2,1% του ΑΕΠ σύμφωνα με τους στόχους του Προγράμματος Σταθερότητας. Το γεγονός ότι το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των ετών 2023 και 2024 παραμένει εντός των εκτιμήσεων που είχαν αποτυπωθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, ενισχύει την αξιοπιστία του αξιόχρεου της χώρας προς τη διεθνή κοινότητα και τους οίκους αξιολόγησης.

Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να αποκλιμακωθεί εντυπωσιακά από 172,6% του ΑΕΠ το 2022 σε 160,3% το 2023 και σε 152,3% το 2024.

Τα κυριότερα σημεία του Προϋπολογισμού του 2024

Με γνώμονα την κοινωνική δικαιοσύνη και τη διασφάλιση της δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών μεταξύ των φορολογουμένων, με απώτερο στόχο τη μείωση αυτών και την ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής, θεσμοθετούνται πολυεπίπεδες παρεμβάσεις για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση:

Αυτές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:

• την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα POS και την επέκταση της υποχρέωσης κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς,

• τον περιορισμό της χρήσης μετρητών με καθιέρωση της αγοραπωλησίας ακινήτων αποκλειστικά με χρήση τραπεζικών μέσων, την πληρωμή των προνοιακών επιδομάτων μέσω χρεωστικών καρτών και την αύξηση των προστίμων για αγορές άνω των 500 ευρώ με μετρητά,

• τη θέσπιση υποχρεωτικής ηλεκτρονικής διαβίβασης των λογιστικών αρχείων στην ΑΑΔΕ (myData). Στο πλαίσιο αυτό, δαπάνες προς έκπτωση δεν λαμβάνονται υπόψη εάν τα παραστατικά στα οποία στηρίζονται δεν έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά, ενώ έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν μπορεί να είναι μικρότερα από αυτά που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα,

• την ψηφιοποίηση των ελέγχων της φορολογικής αρχής με χρήση εργαλείων ανάλυσης δεδομένων και επιχειρησιακής νοημοσύνης, σε συνδυασμό με πληροφόρηση από πλήθος ηλεκτρονικών πηγών,

• την πρόβλεψη χρηματικού μπόνους για τους πολίτες που κάνουν καταγγελίες για παραποιημένες ταμειακές μηχανές, οι οποίες καταλήγουν σε έλεγχο και επιβολή προστίμου,

• την αυστηροποίηση των κυρώσεων για νοθεία, λαθρεμπόριο καυσίμων ή παρεμπόδιση του ελέγχου καθώς και την ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής και

• τη μεταρρύθμιση της φορολογίας των ατομικών επιχειρήσεων, από την οποία αναμένεται να βεβαιωθούν πρόσθετα έσοδα της τάξης τουλάχιστον των 600 εκατ. ευρώ (ενώ προβλέπεται μείωση του τέλους επιτηδεύματος για τις ατομικές επιχειρήσεις με εκτιμώμενο κόστος 106 εκατ. ευρώ). Τα επιπλέον έσοδα αναμένεται να διατεθούν κυρίως για την ενίσχυση των δαπανών της υγείας και της παιδείας. Σημειώνεται ότι έχει προβλεφθεί αύξηση της επιχορήγησης προς τα νοσοκομεία κατά 481 εκατ. ευρώ το 2024 έναντι του 2023 (αύξηση 20%), ενώ η αύξηση στον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού ανέρχεται σε 255 εκατ. ευρώ.

Όπως ενημέρωσε το Σώμα ο κ. Τασούλας, ο προϋπολογισμός του 2024 θα εισαχθεί προς συζήτηση στην επιτροπή οικονομικών υποθέσεων, το διάστημα μεταξύ 23-27 Νοεμβρίου σε 4 συνεδριάσεις. Στη συνέχεια θα εισαχθεί στην Ολομέλεια στις 13 Δεκεμβρίου και θα ψηφιστεί στις 17 με τη διεξαγωγή ονομαστικής ψηφοφορίας

Αυξήσεις στις αποδοχές τους δουν επίσης και οι συνταξιούχοι κατά περίπου 3,05%, ενώ μισθωτοί και συνταξιούχοι με παιδιά θα έχουν μεγαλύτερη έκπτωση φόρου λόγω αύξησης του αφορολογήτου ορίου κατά 1.000 ευρώ που μεταφράζεται με αύξηση των καθαρών αποδοχών.

Στο περιεχόμενο του νέου προϋπολογισμού θα συμπεριληφθεί το κονδύλι ύψους 352 εκατ. ευρώ που αφορά το «επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης» για τα ευάλωτα νοικοκυριά που ανακοινώθηκε την περασμένη Πέμπτη και θα χορηγηθεί τον Δεκέμβριο σε 2,3 εκατ. ενώ οι δαπάνες του προϋπολογισμού σε ευαίσθητους τομείς, όπως η υγεία και η παιδεία, θα ενισχυθούν από τα έσοδα που προβλέπονται από τα νέα μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

Στους κερδισμένους και οι ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν ασφαλίσει τις κατοικίες τους από φυσικές καταστροφές θα κερδίσουν έκπτωση 10% στον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ.

Ο προϋπολογισμός του 2024, ενσωματώνει μόνιμες φοροελαφρύνσεις και εισοδηματικές ενισχύσεις ύψους 1,6 δισ. ευρώ για πάνω από 3 εκατ. νοικοκυριά ενώ η πρόβλεψη περί πρωτογενούς πλεονάσματος διαμορφώνεται στο 2,1% του ΑΕΠ έναντι 1,1% στον προϋπολογισμό του 2023.

Τέλος σύμφωνα με πληροφορίες μονιμοποιείται το μέτρο των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε μεταφορές (πλην ταξί), το τουριστικό πακέτο, τα γυμναστήρια, τις σχολές χορού, τα εισιτήρια σε θέατρα και κινηματογράφους, ενώ διατηρείται για ένα ακόμη 6μηνο έως τέλος Ιουνίου 2024 ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ σε καφέ και ταξί.

Αναλυτικά ο Προϋπολογισμός του 2024