«Παράθυρο» από τις Βρυξέλλες για παράταση των ενεργειακών επιδοτήσεων

Τα συναρμόδια υπουργεία Ενέργειας και Οικονομικών άνοιξαν τα χαρτιά τους για το πώς θα στηριχθούν κυρίως τα ευάλωτα νοικοκυριά μετά τις 31 Δεκεμβρίου, οπότε τελειώνουν οι οριζόντιες ενεργειακές επιδοτήσεις, ενώ με τη νομοθέτηση ειδικού τιμολογίου επιχειρείται η όσο το δυνατόν ομαλότερη μετάβαση στα προ κρίσης επίπεδα.

Όπως επιβεβαιώνουν, όμως, οι αλλεπάλληλες συναντήσεις φορέων της αγοράς με την ηγεσία του ΥΠΕΝ- και όχι μόνο- δεν έχει απαντηθεί ακόμα το πώς θα προστατευθούν από το σοκ οι επιχειρήσεις και ειδικά οι ενεργοβόρες.

Αναμφίβολα μετά την... τρέλα που επικράτησε από το β’ εξάμηνο του 2021 ως το Φθινόπωρο του 2022, η τιμή του φυσικού αερίου και το ρεύματος έχουν υποχωρήσει σε χαμηλότερα επίπεδα. Δεν είναι, όμως, εύκολο να απαντηθεί αν αυτά τα επίπεδα είναι και διαχειρίσιμα, καθώς η τιμή του φυσικού αερίου, που κινείται αυτές τις ημέρες μεταξύ 40 και 45 ευρώ, είναι υπερδιπλάσια από αυτήν κατά το α’ εξάμηνο του 2021.

Αυτό ακριβώς το ερώτημα “καίει” και τους Ευρωπαίους, οι οποίοι αν και φρόντισαν να στείλουν κατ’ επανάληψη συστάσεις στις εθνικές κυβερνήσεις να αποσύρουν τις ενεργειακές επιδοτήσεις για τα νοικοκυριά, κρατάνε ανοικτό για ακόμα 3 μήνες το “παράθυρο” των κρατικών επιδοτήσεων σε επιχειρήσεις.

Επικαλούμενη, λοιπόν, την υπαρκτή αβεβαιότητα λόγω της κρίσης στη Μ. Ανατολή, Ευρωπαίκή Επιτροπή προτείνει περιορισμένη παράταση των διατάξεων που επιτρέπουν στα κράτη- μέλη να συνεχίσουν να χορηγούν περιορισμένα ποσά ενισχύσεων και ενισχύσεις για την αντιστάθμιση του υψηλού ενεργειακού κόστους έως τις 31 Μαρτίου 2024.

Όπως σημειώνει στην πρόταση της Κομισιόν, αυτό θα επιτρέψει στα κράτη- μέλη, όπου χρειάζεται, να παρατείνουν τα καθεστώτα στήριξής τους και να διασφαλίσουν ότι οι εταιρείες που εξακολουθούν να πλήττονται από την κρίση δεν θα αποκλειστούν από την αναγκαία στήριξη κατά την προσεχή χειμερινή περίοδο θέρμανσης. Βάσει του σχετικού πλαισίου, τα κράτη- μέλη μπορούν να συνεχίσουν την παροχή υποστήριξης, καλύπτοντας τμήματα του επιπλέον ενεργειακού κόστους, μόνον στον βαθμό που οι τιμές ενέργειας υπερβαίνουν σημαντικά τα επίπεδα τιμών πριν από την κρίση.

Περιορισμένα ποσά ενίσχυσης, υπό οποιαδήποτε μορφή, για επιχειρήσεις που πλήττονται από την τρέχουσα κρίση ή από τις επακόλουθες κυρώσεις και αντίμετρα έως το ποσό των 250.000 EUR και 300.000 EUR στον τομέα της γεωργίας και στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας αντίστοιχα, και έως 2 εκατομμύρια EUR σε όλους τους άλλους τομείς

Ενισχύσεις για την αντιστάθμιση των υψηλών τιμών της ενέργειας. Οι ενισχύσεις, οι οποίες θα μπορούν να χορηγηθούν υπό οποιαδήποτε μορφή, θα αποζημιώνουν εν μέρει τις επιχειρήσεις, ιδίως τις πλέον ενεργοβόρες, για το πρόσθετο κόστος λόγω των έκτακτων αυξήσεων των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας. Το ποσό της μεμονωμένης ενίσχυσης μπορεί να υπολογίζεται με βάση είτε την προηγούμενη είτε την τρέχουσα κατανάλωση, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να διατηρηθούν τα κίνητρα της αγοράς για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και για τη διασφάλιση της συνέχειας των οικονομικών δραστηριοτήτων. Επιπλέον, τα κράτη μέλη μπορούν να παρέχουν στήριξη με ευελιξία, μεταξύ άλλων σε ιδιαίτερα πληγέντες ενεργοβόρους τομείς, με την επιφύλαξη διασφαλίσεων για την αποφυγή της υπεραντιστάθμισης και την παροχή κινήτρων για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα σε περίπτωση ενισχύσεων άνω των 50 εκατ. EUR.

Το σχέδιο πρότασης της Επιτροπής που εστάλη στα κράτη- μέλη δεν επηρεάζει τις υπόλοιπες διατάξεις του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης. Τα άλλα τμήματα του πλαισίου που σχετίζονται με την κρίση (δηλαδή η στήριξη ρευστότητας με τη μορφή κρατικών εγγυήσεων και επιδοτούμενων δανείων, και τα μέτρα που αποσκοπούν στη στήριξη της μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας) δεν θα παραταθούν πέραν της τρέχουσας ημερομηνίας λήξης τους, η οποία είναι η 31η Δεκεμβρίου 2023.

Επίσης, τα τμήματα που αποσκοπούν στην επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης και στη μείωση της εξάρτησης από τα καύσιμα δεν επηρεάζονται από το σχέδιο πρότασης και θα παραμείνουν διαθέσιμα βάσει του ισχύοντος πλαισίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.