Πού ποντάρει το ΥΠΕΘΟ για μια έκτακτη παροχή πριν το τέλος του χρόνου
«Θα ξύσουμε τον πάτο του βαρελιού αν χρειαστεί, για να ενισχύσουμε στοχευμένα κάποιους αδύναμους συμπολίτες μας», επαναλαμβάνουν από το ΥΠΕΘΟ και περιμένουν τα αναλυτικά στοιχεία από την εκτέλεση του Προϋπολογισμού για τον Οκτώβριο, για να εκτιμήσουν αν όντως υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια για μια έκτακτη στήριξη μέσα στο Δεκέμβριο, χωρίς φυσικά να τίθεται σε κίνδυνο το πρωτογενές πλεόνασμα του 1,1%.
Η αλήθεια είναι ότι αυτήν τη στιγμή στο ΓΛΚ είναι φειδωλοί στις προβλέψεις τους και μάλλον «μαγκωμένοι», καθώς η εικόνα του Προϋπολογισμού μετά τον τελευταίο γύρο των μέτρων στήριξης (επίδομα προσωπικής διαφοράς στους συνταξιούχους, επέκταση Market Pass) είναι «ίσα βάρκα- ίσα νερά», κοινώς δεν περισσεύει ούτε μισό σεντ.
Υπάρχουν, ωστόσο, στοιχεία που επιτρέπουν μια συγκρατημένη αισιοδοξία ότι στο τέλος της ημέρας, μπορεί να εξασφαλιστεί ένα 0,1% του ΑΕΠ πάνω από το στόχο, δηλαδή γύρω στα 200 εκ ευρώ.
Η άσκηση σίγουρα δεν είναι εύκολη, καθώς έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για το τελικό σχέδιο του Προϋπολογισμού που δεν επιτρέπει ασάφειες και αστερίσκους. Τα μηνύματα, άλλωστε, στις πρόσφατες αναβαθμίσεις από τους Οίκους Αξιολόγησης, ήταν κοινά και σαφή: η Ελλάδα πάει καλά αλλά για να συνεχίσει έτσι πρέπει να παραμείνει στο μονοπάτι της δημοσιονομικής πειθαρχίας, που τελικά οδηγεί στη βιωσιμότητα του Χρέους.
Η σχετική συζήτηση, για τη δυνατότητα μιας έκτακτης παροχής σε ευάλωτους, ξεκίνησε υπό άλλες συνθήκες, δηλαδή πριν ξεσπάσει η κρίση στη Μ. Ανατολή, που έφερε αναστάτωση και αβεβαιότητα κυρίως επί των ενεργειακών. Έτσι, πριν από ένα μήνα υπήρχε σχεδόν η βεβαιότητα ότι οι αναγκαίοι πόροι θα μπορέσουν να εξασφαλιστούν με βάση τη δυναμική που ανέπτυξε η οικονομία, κόντρα στην επιβράδυνση της υπόλοιπης Ευρώπης. Πώς έχουν τώρα τα πράγματα;
Μετά από ένα εντυπωσιακό ράλι των εσόδων του ΦΠΑ ως τον Αύγουστο, ο Σεπτέμβριος ήταν αρνητικός κατά 26 εκ ευρώ. Επιπλέον, οι εισπράξεις από Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης εμφάνισαν υστέρηση 40 εκ ευρώ από το στόχο. Τι φανερώνει ο συνδυασμός των δύο; “Φρενάρισμα” στην κατανάλωση, άρα και στη δυναμική των έμμεσων φόρων για το τελευταίο τρίμηνο.
Ένα ακόμα στοιχείο από την ΕΛΣΤΑΤ, ενίσχυσε την εικόνα ότι η κατανάλωση των νοικοκυριών έχει επηρεαστεί από τα αλλεπάλληλα κύματα ανατιμήσεων, καθώς ο όγκος των πωλήσεων μειώθηκε τον Αύγουστο κατά 3,6%. Συμπέρασμα; Η ιδιωτική κατανάλωση δεν φαίνεται να μπορεί να στηρίξει μόνη της το σενάριο της εξασφάλισης υπερεσόδων για μια έκτακτη παροχή.
Υπάρχει, όμως, το «υπερόπλο» του Τουρισμού. Παρά τις πρωτοφανείς πλημμύρες και τις εικόνες καταστροφής, που έκαναν το γύρο του κόσμου, η Ελλάδα εξακολουθεί να “πουλάει” και τους Φθινοπωρινούς μήνες, που μάλλον μοιάζει με καλοκαίρι. Όπως λένε άνθρωποι της αγοράς, “δεν θα βρεις εύκολα κάποιον προορισμό στον Ευρωπαϊκό νότο που να φλερτάρει με τους 30 βαθμούς ακόμα κι αυτήν την περίοδο”. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η παράταση της σεζόν και οι επιπλέον αφίξεις ξένων επισκεπτών, μπορούν τελικά να λύσουν τα χέρια του οικονομικού επιτελείου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αν και οι χειμερινοί προορισμοί δεν “τράβηξαν” στο τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου- με εξαίρεση τους πολύ κοντινούς προορισμούς στην Αθήνα, όπως π.χ. τα Καλάβρυτα- αυτό δεν έγινε ελλείψει επισκεπτών, αλλά επειδή πολλοί προτίμησαν θάλασσα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Όπως αναφέρει το Greek Hotelier, το μοντέλο “ήλιος και θάλασσα” έχει κρατήσει ανοιχτά ξενοδοχεία στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Ρόδο την Κρήτη και την Κω, όπου η λήξη της φετινής τουριστικής σεζόν αναμένεται στις 15 Νοεμβρίου.
Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι το Σεπτέμβριο σημειωθήκαν 3,4 εκατ. αφίξεις στα αεροδρόμια της χώρας, καταγράφοντας αύξηση 8,4% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2022 και 11,9% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2019.
Ενθαρρυντικά είναι και τα στοιχεία του INSETE από τον οδικό τουρισμό, ο οποίος μετά το σοκ της πανδημίας δείχνει να ανακάμπτει. Αν και σε σχέση με το 2019 οι οδικές αφίξεις του Σεπτεμβρίου ήταν μειωμένες 20,4%, σε σύγκριση με πέρσι καταγράφηκε αύξηση 34,7%. Είναι ενδεικτικό ότι τα ταξίδια των Βούλγαρων πολιτών στο εξωτερικό τον Σεπτέμβριο ήταν 816.500 ή 26,8% υψηλότερα από πέρσι και ο μεγαλύτερος αριθμός ταξιδιών έγινε στην Ελλάδα (243.900).