Πόλεμος στο μαύρο χρήμα -Νέες οδηγίες για την ανταλλαγή πληροφοριών με άλλες χώρες για να εντοπιστούν αδήλωτα εισοδήματα

Οι αποκαλύψεις τύπου Panama και Pandora Papers είναι εκεί για να μας υπενθυμίζουν ότι παρά την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας, το “μαύρο” χρήμα βρίσκει οδούς διαφυγής και φιλόξενες χώρες- παραδείσους, για να μείνει στο απυρόβλητο.

Μόλις προχθές στην Ευρωβουλή έγινε σχετική συζήτηση, με αποτέλεσμα που μάλλον δεν δικαίωσε τις προσδοκίες για πιο αποφασιστική μάχη και αντίμετρα στη μεγάλη φοροδιαφυγή. Μιλώντας πριν από την κοινοβουλευτική ψηφοφορία, ο Δανός Niels Fuglsang, ο εισηγητής που είναι υπεύθυνος για την έκθεση, καταδίκασε αυτό που ονόμασε ένα «στημένο» χρηματοπιστωτικό σύστημα, στο οποίο τα κορυφαία άτομα χρησιμοποιούν φορολογικούς συμβούλους, εταιρείες κέλυφος και πλαστά καταπιστεύματα για να παρακάμψουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

«Έχουμε δει στα Pandora Papers ότι έχουμε δύο συστήματα», είπε ο Fuglsang. «Έχουμε δύο σειρές κανόνων: Ένας για το 99% αυτών που πηγαίνουν στη δουλειά και πληρώνουν τους φόρους τους και ένας για το κορυφαίο 1% που είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει λογαριασμούς offshore, να προσλάβει φορολογικούς συμβούλους, να προσλάβει δικηγόρους που τους βοηθούν να δημιουργήσουν κέλυφος εταιρείες και πλαστά καταπιστεύματα για να αποφύγουν να πληρώσουν τους φόρους τους. Και αυτό είναι βασικά που πρέπει να καταργήσουμε».

Στα “μαύρα” κατάστιχα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέρα από τη Ρωσία, αυτήν τη στιγμή είναι γραμμένες οι παρακάτω χώρες, με τη “ρετσινιά” των μη συνεργαζόμενων κρατών, δηλαδή ως φορολογικοί παράδεισοι:

American Samoa

Anguilla

Bahamas

British Virgin Islands

Costa Rica

Fiji

Guam

Marshall Islands

Palau

Panama

Samoa

Trinidad and Tobago

Turks and Caicos Islands

US Virgin Islands

Vanuatu

Η ανταλλαγή πληροφοριών δεν είναι κάτι νέο, ωστόσο όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, η ποιότητα και η ποσότητα των στοιχείων που έρχονται στη Φορολογική Διοίκηση έχουν αναβαθμιστεί. Αν συνυπολογίσει, δε, κανείς ότι στην ΑΑΔΕ έχουν αναπτυχθεί ειδικά λογισμικά, που επιτρέπουν την επεξεργασία αυτών των στοιχείων σε πραγματικό χρόνο, είναι προφανής ο “θησαυρός” που μπορεί να κρύβεται σε αυτά τα δεδομένα.

Με ειδική εγκύκλιο του ο Γ. Πιτσιλής επικαιροποιεί τις οδηγίες για το πώς πρέπει να γίνεται η ανταλλαγή πληροφοριών, με βάση το αναθεωρημένο νομοθετικό πλαίσιο του 2022. Πέρα από τα αιτήματα διοικητικής συνδρομής για την ανταλλαγή πληροφοριών επί συγκεκριμένων υποθέσεων, ιδιαίτερη βαρύτητα δίνει η ΑΑΔΕ στην αυθόρμητη ανταλλαγή πληροφοριών, επισημαίνοντας ότι είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για την αποκάλυψη συγκεκριμένων περιπτώσεων φοροδιαφυγής.

Οι πληροφορίες ανταλλάσσονται αυθόρμητα όταν εφοριακοί υπάλληλοι/ελεγκτές Φορολογικής Αρχής ενός κράτους, αφού συγκέντρωσαν πληροφορίες κατά τη διάρκεια ή μετά τη διενέργεια ελέγχου ή κάποιου άλλου είδους φορολογικής διαδικασίας, διέκριναν ότι αυτές οι πληροφορίες ενδεχομένως να οδηγούν σε φορολογητέα ύλη, αποκρυβείσα και φορολογητέα στο άλλο κράτος, και του τις διαβιβάζει χωρίς αυτό το Κράτος να τις έχει ζητήσει προηγουμένως. Πότε σημαίνει συναγερμός;

Η Αρμόδια Αρχή ενός κράτους έχει λόγους να υποθέτει ότι στο άλλο κράτος υφίσταται φοροδιαφυγή.

Ένας φορολογούμενος επιτυγχάνει σε ένα κράτος μείωση ή απαλλαγή φόρου, η οποία συνεπάγεται γι' αυτόν αύξηση φόρου ή υπαγωγή του σε φόρο στο άλλο κράτος.

Όταν πραγματοποιούνται επιχειρηματικές δραστηριότητες μεταξύ προσώπων των συμβαλλόμενων κρατών, κατά τέτοιον τρόπο που ενδέχεται να συνεπάγονται μείωση ή εξάλειψη του φόρου είτε στο ένα, είτε στο άλλο, είτε και στα δύο συμβαλλόμενα κράτη.

Η Αρμόδια Αρχή ενός κράτους έχει λόγους να υποθέτει ότι υφίσταται μείωση ή εξάλειψη φόρου, η οποία προκύπτει από εικονικές/πλασματικές μεταφορές κερδών εντός συνδεδεμένων επιχειρήσεων.

Από πληροφορίες που διαβίβασε σε ένα κράτος η Αρμόδια Αρχή του άλλου κράτους προκύπτουν πληροφορίες που ενδέχεται να έχουν σημασία για την αξιολόγηση της επιβολής φόρου στο δεύτερο κράτος.

Για συγκεκριμένες φορολογικές γνωμοδοτήσεις για συγκεκριμένα νομικά πρόσωπα

Σύμφωνα με τις οδηγίες Πιτσιλή, σε κάθε περίπτωση, οι πληροφορίες θα πρέπει να αξιολογούνται κατά το δυνατόν ως προς τη χρησιμότητά τους και να διασφαλίζεται ότι είναι όσο το δυνατόν πλήρεις, ούτως ώστε οι φορολογούμενοι να μπορούν να ταυτοποιηθούν και να μπορεί να γίνει κατανοητό το σχήμα της πιθανολογούμενης φοροδιαφυγής.