Σύμμαχος οι e-πληρωμές στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής
Στο υπουργείο Οικονομικών δεν είναι ιδιαιτέρως ευχαριστημένοι από την ανταπόκριση των φορολογούμενων στο κίνητρο των “διπλών” αποδείξεων, για όσους χρησιμοποιούν κάρτα σε δραστηριότητες με υψηλή παραβατικότητα.
Από την άλλη, έχουν κάθε λόγο να τρίβουν τα χέρια τους από τη διείσδυση των ηλεκτρονικών πληρωμών ακόμα και σε μικρές συναλλαγές της καθημερινότητας, κάτι που επιτρέπει τον περιορισμό της μικρής φοροδιαφυγής, η οποία μόνο αμελητέα δεν θεωρείται. Η εκτίμηση ή μάλλον η πεποίθηση είναι, μάλιστα, ότι αυτές ακριβώς οι ηλεκτρονικές πληρωμές βοήθησαν στο να “κλείσει” κατά περίπου 1,5 δισ ευρώ η “τρύπα” στις δυνητικές εισπράξεις ΦΠΑ (VAT Gap).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, ο συνολικός αριθμός συναλλαγών με κάρτες πληρωμών το 2022 ανήλθε σε 1,930 δισεκατ., από 1,658 δισεκατ. το 2021, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 16% σε σχέση με το 2021. Οι χρεωστικές κάρτες συνέχισαν να αποτελούν το κύριο υποκατάστατο της χρήσης μετρητών, με ποσοστιαία συμμετοχή 92% στο συνολικό αριθμό συναλλαγών με όλα τα είδη καρτών πληρωμών. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, το στοιχείο που δείχνει ότι ο αριθμός των συναλλαγών με πιστωτικές κάρτες ανήλθε σε 154 εκατ., από 135 εκατ. το 2021, αυξημένος κατά 14%. Οι πιστωτικές κάρτες συμμετείχαν κατά 8% στο συνολικό αριθμό συναλλαγών και μένει να διαπιστωθεί αν και πόσο η αύξηση επιτοκίων θα αλλάξει αυτήν την τάση.
Η αξία των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών ανήλθε σε 94 δισεκ. ευρώ, αυξημένη κατά 14% συγκριτικά με το 2021, ενώ ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα αυξήθηκε κατά 12% σε 94 συναλλαγές, από 84 συναλλαγές το 2021.
Εξετάζοντας τους δείκτες πληρωμών στις επιμέρους κατηγορίες καρτών, η μεταβολή του μέσου αριθμού συναλλαγών ανά κάρτα οφείλεται περισσότερο στη σημαντική αύξηση του μέσου αριθμού συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα σε 101 συναλλαγές, από 90 συναλλαγές το 2021, και λιγότερο στην αύξηση του μέσου αριθμού συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα σε 52 συναλλαγές, από 46 συναλλαγές το 2021.
Αντίστοιχα με την αύξηση του μέσου αριθμού συναλλαγών ανά κάρτα, κινήθηκε και η μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα η οποία αυξήθηκε κατά 9% σε 4.556 ευρώ, από 4.186 ευρώ το 2021. Αυτό που έχει, όμως, ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον και σημασία για το υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ, είναι το ότι η μέση αξία ανά συναλλαγή συνέχισε την πτωτική πορεία της και το 2022, μειωμένη σε 48 ευρώ, από 50 ευρώ το 2021 και 58 ευρώ το 2020. Κι όπως επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδας, “η συνεχιζόμενη διαχρονική μείωση της μέσης αξίας ανά συναλλαγή πιθανόν να οφείλεται στην εκτενέστερη χρήση των χρεωστικών καρτών για αγορές προϊόντων και υπηρεσιών χαμηλής αξίας”.
Σημειωτέον ότι ήδη η ΑΑΔΕ έχει δρομολογήσει την υποχρεωτική διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και το Taxis, κάτι που σημαίνει πρακτικά ότι περιορίζονται οι πιθανότητες απόκρυψης φορολογητέας ύλης, όπου οι πληρωμές γίνονται με κάρτα.