Το... μυστικό του ΑΕΠ -Ολοταχώς για ανάπτυξη τουλάχιστον 6%
Εκ πρώτης όψεως, το +2,8% προκάλεσε ένα σχετικό «μούδιασμα», αφού οι εκρηκτικές επιδόσεις του Τουρισμού στο τρίτο τρίμηνο είχαν δημιουργήσει προσδοκίες για εκτόξευση και του ΑΕΠ.
Μια δεύτερη ανάγνωση, άμβλυνε τις αρχικές εντυπώσεις, καθώς το περσινό +12,6% ανέβαζε πολύ ψηλά τη βάση σύγκρισης. Μια τρίτη ανάγνωση, σε συνδυασμό με τις αποκαλυπτικές διευκρινίσεις από αρμόδιες πηγές, ανατρέπουν πλήρως την εικόνα και επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις ότι η οικονομία θα “πιάσει” φέτος τουλάχιστον το 6%.
Σύμφωνα με το σημείωμα της ΕΛΣΤΑΤ, το τρίτο τρίμηνο επηρεάστηκε αρνητικά από το μεγάλο όγκο των ενεργειακών επιδοτήσεων, οι οποίες μεθοδολογικά “κόβουν” από το ΑΕΠ. Τα στοιχεία μιλάνε μόνα τους: οι επιδοτήσεις διαμορφώθηκαν στα 3,461 δισ ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 571,7% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο και 373,6% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Αυτή ΔΕΝ είναι, όμως, η οριστική εικόνα και αρμόδιες πηγές αποκαλύπτουν το μυστικό.
Τα στοιχεία των επιδοτήσεων δεν είναι “καθαρά”, κοινώς αφορούν ως επί το πλείστον τις δαπάνες του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης και του Προϋπολογισμού, αλλά όχι τα έσοδα. Όπως σημειώνουν οι εν λόγω πηγές, ο τελικός λογαριασμός θα αλλάξει όταν συνυπολογιστούν μεθοδολογικά τα έσοδα από τους παραγωγούς και τους παρόχους ενέργειας.
Και κάπως έτσι, θα καταλήξουμε σε αυτό που υπαινίσσεται η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών και προβλέπουν ξεκάθαρα η Τράπεζα της Ελλάδας και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα: ανάπτυξη τουλάχιστον 6% για φέτος.
Τα κακά νέα
Μπαίνοντας σε ένα πολύ δύσκολο τρίμηνο- τετράμηνο για όλη την Ευρώπη, το καλό είναι ότι η Ελλάδα ξεκινά από θετική αφετηρία. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι όλα είναι ρόδινα. Τα στοιχεία από τους δείκτες λιανικής εδώ και μήνες μαρτυρούν μια κόπωση, καθώς οι ανατιμήσεις είναι αυτές που “σπρώχνουν” τον τζίρο, ενώ ο όγκος των πωλήσεων υποχωρεί ακόμα και στα καταστήματα τροφίμων (-0,3% τον Οκτώβριο).
Τα ποιοτικά στοιχεία του ΑΕΠ επιβεβαιώνουν αυτήν την εικόνα, καθώς για πρώτη φορά καταγράφεται μείωση της κατανάλωσης των νοικοκυριών από τρίμηνο σε τρίμηνο κι αυτό θα το βρούμε μπροστά μας.
Έρευνα του ΣΕΛΠΕ δείχνει ότι αν και το καταναλωτικό κλίμα είναι ελαφρώς βελτιωμένο σε σχέση με τα χαμηλά του Ιουνίου, οι πολίτες “βλέπουν” τα δύσκολα μπροστά τους. Συγκεκριμένα, οι καταναλωτές θεωρούν ότι δεν είναι μία ικανοποιητική περίοδος για να κάνουν αγορές, τόσο οι ίδιοι, όσο και γενικά. Μάλιστα την κατατάσσουν ως τη χειρότερη περίοδο για σημαντικές αγορές για το σπίτι τους τα τελευταία τρία χρόνια.
Αντιθέτως, οι προσδοκίες για τις δαπάνες σχετίζονται άμεσα με τον πληθωρισμό και την αύξηση των τιμών. Το 55% εκτιμά ότι το πρώτο εξάμηνο 2023 οι δαπάνες για λογαριασμούς κοινής ωφέλειας θα είναι αυξημένο. Επίσης, το 48% εκτιμά ότι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων το πρώτο εξάμηνο 2023 θα είναι αυξημένες. Πρακτικά τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καταναλωτές πρακτικά αναμένουν αύξηση των δαπανών για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες και μείωση για δαπάνες διασκέδασης.