Νέα ευρωπαϊκή «μονομαχία» για το φυσικό αέριο

Δεν έχει περάσει ούτε μήνας από τότε που η τιμή του φυσικού αερίου βρισκόταν πάνω από τα 200 ευρώ και δύσκολα μπορούσε να φανταστεί κανείς τη «βουτιά» που ακολούθησε.

Χθες, όλη την ημέρα το φυσικό αέριο “έπαιζε” κάτω από τα 100 ευρώ, καταγράφοντας “βουτιά” 43% μέσα σε ένα μήνα. Επί της ουσίας, βρισκόμαστε γύρω στο 11% υψηλότερα από τα περσινά επίπεδα κι αυτό μόνο ευπρόσδεκτο είναι. Φυσικά δεν έγινε κάποιο... μαγικό. Πολύ απλά οι γεμάτες αποθήκες της Ευρώπης (στο 93,5%) σε συνδυασμό με την καλοκαιρία στην Κεντρική Ευρώπη, απομακρύνουν τα “μαύρα” σενάρια των ελλείψεων, τουλάχιστον ως τον Ιανουάριο- Φεβρουάριο.

Είναι ενδεικτικό ότι και τα προθεσμιακά συμβόλαια για το Νοέμβριο προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα. Ήδη τα “χτυπήματα” γίνονται στα 95 ευρώ, ενώ όσο παγιώνεται αυτή η εικόνα τόσο θα επηρεάζονται τα συμβόλαια και των επόμενων μηνών.

Το αποτέλεσμα της “βουτιάς” της τιμής του φυσικού αερίου αποτυπώνεται και στη χονδρική τιμή του ρεύματος. Στην Ελλάδα, παρά το ότι το φυσικό αέριο έχει το μεγαλύτερο μερίδιο (35,64%) στο ενεργειακό μίγμα της ημέρας, με τις ΑΠΕ να περιορίζονται στο 17,06%, η μέση τιμή του ρεύματος διαμορφώνεται στα 155 ευρώ, δηλαδή 33,64% χαμηλότερα από χθες.

Κι εδώ κάπου μπαίνουν στην εξίσωση τα μέτρα που σχεδιάζει η Κομισιόν ή μάλλον για την ακρίβεια, τα μέτρα που θα την εξουσιοδοτήσουν οι κυβερνήσεις να σχεδιάσει, καθώς αυτά θα κρίνουν εν πολλοίς αν η Ευρώπη θα ξαναβιώσει τις πρωτοφανείς αυξήσεις του φυσικού αερίου των προηγούμενων μηνών.

Σήμερα οι υπουργοί Ενέργειας θα πιάσουν το νήμα από εκεί που το άφησαν οι αρχηγοί κρατών την περασμένη Παρασκευή. Η ατζέντα δεν προδιαθέτει, πάντως, για κάποιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα, καθώς αναφέρει ότι θα γίνει απλώς μια ανταλλαγή απόψεων επί του σχεδίου που έχει παρουσιάσει η Κομισιόν και περιγράφηκε στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής. Τέσσερα είναι τα βασικά “αγκάθια”, όχι μόνο λόγω των τεχνικών δυσκολιών αλλά κυρίως των πολιτικών αποφάσεων που απαιτούνται:

Ο αποκαλούμενος “διάδρομος” τιμών στο TTF, δηλαδή με απλά λόγια ο “κόφτης” που θα αποτρέπει τις μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών του φυσικού αερίου, μέχρι να ενεργοποιηθεί ο νέος δείκτης για το LNG.

Η δημιουργία αυτού του νέου δείκτη και κυρίως το πώς αυτός θα λειτουργεί, δηλαδή αν θα είναι υποχρεωτικός για τα αντισυμβαλλόμενα μέρη ή απλώς ενδεικτικός.

Η κοινή προμήθεια φυσικού αερίου, μέσω ειδικής πλατφόρμας, στο 15% των αποθηκευτικών χώρων των κρατών- μελών

Η εφαρμογή πλαφόν στο φυσικό αέριο, που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή, δηλαδή το περιβόητο Ιβηρικό μοντέλο. Εδώ οι “γκρίζες” ζώνες δεν περιορίζονται στη διασφάλιση των ροών φυσικού αερίου, για τις οποίες “καίγονται” οι Βόρειοι, αλλά και στο ποιος θα επωμιστεί το κόστος από τη διαφορά μεταξύ πλαφόν κι εμπορικής τιμής του αερίου.

Και μέσα σε όλα αυτά το ΔΝΤ και συγκεκριμένα ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος, επιμένει στην ανάγκη... σφιξίματος.

Κατ' αρχάς, στο πεδίο των μισθών, το Ταμείο επισημαίνει ότι αν εργαζόμενοι και επιχειρήσεις μπουν σε διαδικασία διαπραγματεύσεων γι’ αυξήσεις πάνω από το φετινό πληθωρισμό, τότε ο πληθωρισμός του 2023 θα είναι τουλάχιστον 2 μονάδες υψηλότερος κι αυτό σημαίνει ακόμα πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ.

Επιπλέον, τα κράτη- μέλη θα πρέπει να συγκρατήσουν τις δαπάνες τους, μπαίνοντας σε λογική δημοσιονομικής προσαρμογής, ειδικά εκείνα τα κράτη με μικρότερα δημοσιονομικά περιθώρια. Όσο για την προστασία των νοικοκυριών από τις βίαιες αυξήσεις της ενέργειας, τα μέτρα θα πρέπει να είναι προσωρινά και απολύτως στοχευμένα στους πιο ευάλωτους.