Κατεπείγουσα αναθεώρηση των Σχεδίων Ανάκαμψης
Περί τα 300 δισ ευρώ νέων επενδύσεων ως το 2030, απαιτεί ο σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης της Κομισιόν για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και δη της Ρωσίας. Το βασικό “όχημα” θα είναι τα αδιάθετα δάνεια των 225 δισ από το Ταμείο Ανάκαμψης και με αυτό το δεδομένο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε ήδη οδηγίες στα κράτη- μέλη για το πώς θα πρέπει να αναθεωρήσουν τα Εθνικά τους Σχέδια. Ενδεικτικό του κατεπείγοντος είναι ότι αυτά τα επικαιροποιημένα Σχέδια θα εγκρίνονται με διαδικασίες- εξπρές.
“Όταν θα ετοιμάζουν τα κράτη- μέλη τις αλλαγές στα Σχέδια τους, έτσι ώστε να αντανακλούν τις ανάγκες του REPowerEU, είναι σημαντικό να έχουν κατά νου ότι θα πρέπει να συνεχίσουν να εστιάζουν στην εφαρμογή των υφιστάμενων Σχεδίων, να επιτρέπουν την πρόοδο- επίτευξη στόχων και ορόσημων, λαμβάνοντας υπόψιν τη συνάρτηση τους με την ταχεία ανάρρωση από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, έτσι ώστε να γίνουν πιο ανθεκτικές”, είναι η βασική οδηγία από τις Βρυξέλλες, σε μια εμφανή προσπάθεια να σταλεί το μήνυμα ότι δεν θα επιτραπεί μια συνολική αναθεώρηση των αρχικών Σχεδίων, πόσο μάλλον ένα “ξεχείλωμα” της διαδικασίας.
Με αυτό ακριβώς το σκεπτικό, η οδηγία της Κομισιόν ορίζει ότι:
Η αναπροσαρμογή των Σχεδίων θα πρέπει να είναι απολύτως αιτιολογημένη και περιορισμένη στο πλαίσιο του REPowerEU
Οι φιλόδοξοι στόχοι των Σχεδίων δεν πρέπει να περιοριστούν, ειδικά σε ό,τι αφορά μεταρρυθμίσεις με τις οποίες αντιμετωπίζονται συστάσεις που έχουν γίνει στα κράτη- μέλη.
Το γεγονός ότι πέρα από την αξιοποίηση των αδιάθετων 225 δισ ευρώ, τα κράτη- μέλη μπορούν να ανακατευθύνουν το 7,5% των πόρων από το νέο ΕΣΠΑ για τους πιο φιλόδοξους ενεργειακούς στόχους, ανάγκασε, μάλιστα, την Κομισιόν να δώσει οδηγίες για το ενδεδειγμένο μίγμα τους. “Συστήνεται στα κράτη- μέλη να χρηματοδοτούν τις πρώιμες επενδύσεις με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς το “παράθυρο” του κλείνει το 2026, ενώ για επενδύσεις που πρέπει να γίνουν σε δεύτερο χρόνο, μπορούν να αξιοποιηθούν τα κονδύλια Συνοχής, τα οποία με βάση τον κανόνα ν+3 μπορούν να χρηματοδοτήσουν projects ως το 2029”, σημειώνει χαρακτηριστικά στο σχετικό κείμενο Οδηγιών η Κομισιόν.
Εν αναμονή των διευκρινίσεων, για το πόσα μπορεί να αντλήσει η Ελλάδα από το “πακέτο” των 225 δισ ευρώ- έχουμε εξαντλήσει τα δάνεια που μας αναλογούν από το Ταμείο Ανάκαμψης- στα κείμενα των οδηγιών της Κομισιόν αποτυπώνονται ξεκάθαρα πόσα κονδύλια από το νέο ΕΣΠΑ θα πέσουν στη μάχη της Ενέργειας. Επί των 26,869 δισ ευρώ για το σύνολο των κρατών- μελών, η Ελλάδα μπορεί να ανακατευθύνει 1,533 δισ ευρώ στον... ιερό σκοπό, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τον ίδιο τρόπο άλλα 348 εκατ ευρώ από το ελληνικό “πακέτο” για την Κοινή Αγροτική Πολιτική της περιόδου 2023- 2027.
Από το σύνολο των 300 δισ ευρώ, ως το 2027 θα πρέπει να έχουν απορροφηθεί τα 210 δισ ευρώ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των τεχνοκρατών στις Βρυξέλλες, ο συνδυασμός των πολιτικών που αποφασίστηκαν θα οδηγήσει σε ετήσια εξοικονόμηση 80 δισ ευρώ από εισαγωγές φυσικού αερίου, 12 δισ ευρώ από εισαγωγές πετρελαίου και 1,7 δισ ευρώ από εισαγωγές κάρβουνου. Υπολογίζεται ότι το αυξημένο κόστος των καυσίμων και οι προσπάθειες περιορισμού της κατανάλωσης αερίου αυξάνει το ενεργειακό κόστος στην Ευρώπη κατά 10%, στα 1,9 τρισ ευρώ ετησίως.