Τα «γεράκια» της ΕΚΤ νίκησαν -«Μαζεύονται» οι αγορές ομολόγων εν καιρώ πολέμου

Μπορεί οι αγορές να σείονται υπό τους ήχους των κανονιών στην Ουκρανία, μπορεί οι κυβερνήσεις να «καίγονται» από την εκρηκτική αύξηση του ενεργειακού κόστους, μπορεί τα νοικοκυριά να βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο και να ζητούν μέτρα στήριξης, αλλά αυτό δεν πτόησε το μπλοκ των “σκληρών” στην ΕΚΤ από το να πάρουν την πρώτη τους νίκη.

«Τα γεράκια νίκησαν» παραδέχονται πηγές με γνώση των όσων έγιναν πίσω από τις κλειστές πόρτες, όπου μια ομάδα Κεντρικών Τραπεζιτών επέμεινε μάταια ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να περιμένει έως ότου τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, πριν λάβει αποφάσεις για τα έκτακτα μέτρα νομισματικής πολιτικής. Η ομάδα των Βορείων επικράτησε και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που αιφνιδιάστηκαν από τις ανακοινώσεις της Κ. Λαγκάρντ, που σήμαναν το τέλος μιας εποχής, σε μια συγκυρία εξαιρετικά ρευστή. Η εκτίναξη των επιτοκίων στα κρατικά ομόλογα ήταν σχεδόν αυτόματη κι αυτό μαρτυρά ότι το τέλος του ΑΡΡ ως το Φθινόπωρο δεν είχε προεξοφληθεί.

Ήταν η πρώτη φορά που η Κ. Λαγκάρντ παραδέχθηκε επί της ουσίας ότι υπάρχει πρόβλημα πληθωρισμού, τόσο σε ένταση όσο και σε διάρκεια, αφήνοντας στην άκρη τους αστερίσκους που σχετίζονται με τις έκτακτες συνθήκες στο πεδίο της Ενέργειας. Στην πραγματικότητα, τα «γεράκια» επέβαλαν την άποψη ότι αυτά τα επίπεδα πληθωρισμού δεν είναι ανεκτά, ακόμα κι αν οφείλονται σε έκτακτες συνθήκες, που σε κάθε περίπτωση δείχνουν να «τραβάνε» χρονικά.

Το επόμενο βήμα της Κ. Λαγκάρντ ήταν από εκεί και πέρα δεδομένο: 1) επιβεβαίωσε ότι το έκτακτο QE (ΡΕΡΡ) τελειώνει το Μάρτιο 2) έδωσε ραντεβού το αργότερο ως το Σεπτέμβριο για το κανονικό QE (ΑΡΡ) και προανήγγειλε «κούρεμα» του στα 20 δισ από τον Ιούνιο 3) «φωτογράφισε» την πρώτη αύξηση επιτοκίων μετά την περιπέτεια της κρίσης των Μνημονίων.

«Μπαίνουμε σε περίοδο αύξησης επιτοκίων και αύξησης του κόστους δανεισμού» επισημαίνει αρμόδια πηγή, δείχνοντας το ταμπλό των αγορών που «κοκκίνισ», όταν χώρες όπως η Ιταλία που πατούσαν και στις δύο «βάρκες» (ΡΕΡΡ, ΑΡΡ) για να ανταπεξέλθουν στις εκρηκτικές απαιτήσεις του Χρέους τους εν μέσω πανδημίας, ένιωσαν τη γη να χάνεται κάτω από τα πόδια τους.

Στην πραγματικότητα πριν από τις ανακοινώσεις της Κ. Λαγκάρντ, μπήκαν στη ζυγαριά δύο πράγματα: από τη μια ο πληθωρισμός που σπάει τα κοντέρ κι από την άλλη ο κίνδυνος να παγιδευτούν οι οικονομίες της Ευρωζώνης σε μια «ρηχή» ανάπτυξη, που τελικά θα προκαλέσει μια νέα κρίση Χρέους. Η επικράτηση της λογικής ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί πρωτίστως ο πληθωρισμός, βάζει δύσκολα στην ίδια την Ευρώπη.

Αυτήν τη στιγμή η Ευρώπη προσπαθεί να ορθοποδήσει μέσα στα απόνερα της πανδημίας, αναζητά πόρους τουλάχιστον 100 δισ ευρώ για επενδύσεις σε υποδομές ως προϋπόθεση της «πράσινης μετάβασης», βάζει πλέον ανάμεσα στις προτεραιότητες της τις δαπάνες Άμυνας και φυσικά «καίγεται» για πόρους που θα στηρίξουν νοικοκυριά- επιχειρήσεις απέναντι στο τσουνάμι των ανατιμήσεων. Όλα αυτά προϋποθέτουν αυξημένες κρατικές δαπάνες, άρα μεγαλύτερο δανεισμό από τις αγορές, χωρίς όμως να υπάρχει πλέον η προστατευτική ομπρέλα της ΕΚΤ!

Η Ελλάδα στην παρούσα φάση τουλάχιστον, δεν έχει λόγους να ανησυχεί, καθώς οι κινήσεις που έγιναν το προηγούμενο διάστημα επιτρέπουν «παιχνίδια» όπως η έκδοση τίτλων 5ετούς διάρκειας με σαφώς χαμηλότερη απόδοση, όταν για παράδειγμα η Ιταλία με την «κοντή» ωρίμανση Χρέους θα υποχρεώνεται σε εκδόσεις 10ετούς, 15ετούς ή και 20ετούς διάρκειας με πολύ υψηλότερες αποδόσεις. Επιπλέον, τα swaps που έγιναν πριν καν “σκάσει” η πανδημία επιτρέπουν τη διαχείριση χρέους 15 δισ ευρώ σε βάθος 3ετίας με κόστος του 2019, δηλαδή στο 0,90%. Το μόνο που φοβίζει για τη βιωσιμότητα του Χρέους ακόμα και σε συνθήκες υψηλότερων επιτοκίων- το βασικό σενάριο προβλέπει μεσοσταθμικά 4,1% ως το 2060- είναι ο παρονομαστής, δηλαδή το ΑΕΠ ήτοι αν θα μπορέσει η Ελλάδα να πιάσει ικανούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της ΕΚΤ, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα «ψαλιδιστεί» κατά 0,5% φέτος λόγω Ουκρανικού και ανατιμήσεων. Υπάρχουν, όμως και δύο εναλλακτικά σενάρια, που «πατάνε» στο ενδεχόμενο αυστηρότερων κυρώσεων στη Ρωσία, με μεγαλύτερο αντίκτυπο στις εφοδιαστικές αλυσίδες, πιο βίαιες αντιδράσεις στην αγορά Ενέργειας και άνοιγμα ενός κύκλου δευτερογενών επιπτώσεων από τις ανατιμήσεις στα καύσιμα. Σε αυτήν την περίπτωση, η «βουτιά» φτάνει ως τη 1,5 μονάδα, με αποτέλεσμα το ΑΕΠ της Ευρωζώνης να «προσγειώνεται» ως το 2,3%.

Όσο για τις επιπτώσεις στον πληθωρισμό, άρα και στις τσέπες μας, ακόμα και το βασικό σενάριο της ΕΚΤ είναι εφιαλτικό, πόσο μάλλον τα εναλλακτικά. Το... καλό σενάριο ανεβάζει τον πήχη για φέτος στο 5,1% έναντι 3,2% και υποχώρηση του στο 2,1% την επόμενη χρονιά. Στο χειρότερο σενάριο, ο πληθωρισμός εκτινάσσεται ως το 7,1% και πέφτει κάτω από το 2% το 2024. Με δεδομένο, δε, ότι η ΕΚΤ αναθεωρεί εκ νέου τις προβλέψεις της για το πετρέλαιο, ανεβάζοντας την τιμή κατά 10- 15 δολάρια ως το 2024 (στα 92,6 δολάρια φέτος, 82,3 δολάρια του χρόνου και 77,2 δολάρια το 2024), δεν θα πρέπει να αναμένεται ραγδαία αποκλιμάκωση των τιμών στα καύσιμα...