Αποκαλυπτήρια στο σχεδιασμό επιδοτήσεων για το ρεύμα
Μόνιμα χαρακτηριστικά αποκτά το μοντέλο των επιδοτήσεων για τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Όπως αποκαλύπτει η 13η Έκθεση Αξιολόγησης, το σχέδιο που κοινοποιήθηκε στους Ευρωπαίους αποτυπώνει την πρόθεση της κυβέρνησης να «καλύψει» νοικοκυριά κι επιχειρήσεις κατ’ αρχάς σε όλο το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Ειδικά για τις επιχειρήσεις, το μοντέλο που προκρίνεται προβλέπει οριζόντια επιδότηση στο 50% του αυξημένου κόστους σε όλο το πρώτο τρίμηνο κι εν συνεχεία επιδότηση στο 30% για το δεύτερο τρίμηνο. Από τα παραπάνω επιβεβαιώνεται ότι το σχέδιο της Αθήνας για την εφαρμογή κλαδικών κριτηρίων, έτσι ώστε η επιδότηση να είναι στοχευμένη σε ενεργοβόρους κλάδους, δεν «περπάτησε» και «κόλλησε» στους κοινοτικούς κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.
Οι πληροφορίες αναφέρουν, πάντως, ότι ο σχεδιασμός είναι υπό διαρκή επικαιροποίηση, έτσι ώστε να προσαρμόζεται στα δεδομένα της αγοράς Ενέργειας. Είναι ενδεικτικό ότι με βάση τις παραδοχές για τη διακύμανση των χονδρικών τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, το κόστος των επιδοτήσεων ως τον Ιούλιο έχει υπολογιστεί στο 1 δισ ευρώ. Προφανές είναι ότι στις παραδοχές αυτές δεν έχουν ενσωματωθεί τα «πολεμικά» σενάρια, εξ ου και ο συναγερμός για τη κλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία, που ως τώρα έχει «σπρώξει» την τιμή του φυσικού αερίου προς τα 90 ευρώ.
Κι εδώ ηχεί το πρώτο καμπανάκι κινδύνου από την Κομισιόν. Το μοντέλο των επιδοτήσεων στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στην αξιοποίηση των εσόδων από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης- όπως άλλωστε προβλέπει και το Toolbox της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενεργειακή κρίση- με αποτέλεσμα να μην επιβαρύνεται ο Προϋπολογισμός. Αυτά ως τώρα.
Οι Βρυξέλλες πολύ απλά αναρωτιούνται αν οι ροές εσόδων προς το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης είναι αρκετές για να καλύψουν το κόστος των επιδοτήσεων. Πράγματι, σύμφωνα με το καλό σενάριο, τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς ρύπων που θα χρηματοδοτήσουν φέτος το Ταμείο, μπορεί να φτάσουν στο 1,5 δισ ευρώ. Προφανές είναι, λοιπόν, ότι αν χρειαστεί να παραταθούν οι επιδοτήσεις ως το τέλος του χρόνου- που είναι και το πιθανότερο δεδομένων των συνθηκών- θα πρέπει να βάλει «πλάτη» και ο Προϋπολογισμός, σενάριο το οποίο ήδη έχουν στα υπόψιν στο υπουργείο Οικονομικών.
Η αποκλιμάκωση της χονδρικής τιμής του ρεύματος τις τελευταίες ημέρες είναι ευπρόσδεκτη, αλλά ουδείς έχει την ψευδαίσθηση ότι αυτή η εικόνα δεν μπορεί να ανατραπεί μέσα σε ένα 24ωρο. Η υποχώρηση κατά 6,78% στα 175,61 ευρώ οφείλεται, άλλωστε, εν πολλοίς στο ότι το μερίδιο του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μίγμα της ημέρας έπεσε στο 24,77%.
Καμπανάκι κρούει η Κομισιόν και για έναν ακόμα λόγο. Οι Βρυξέλλες ανησυχούν, μήπως το μοντέλο των επιδοτήσεων και η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, «στραγγίξουν» το λογαριασμό για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τον μετατρέψουν σε ελλειμματικό.