Αναθεώρηση σοκ για το φετινό ευρωπληθωρισμό
Οι οικονομολόγοι επιμένουν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις είναι παροδικές κι έχουν ημερομηνία λήξης. Ωστόσο το γεγονός ότι αναθεωρούν προς τα πάνω τις προβλέψεις τους μέσα σε μόλις λίγες εβδομάδες, επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι το «ροκάνισμα» του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, εξελίσσεται στο υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα για τις κυβερνήσεις.
Οι νέες προβλέψεις των αναλυτών της ΕΚΤ προκαλούν σοκ και μαρτυρούν τον αιφνιδιασμό ή την υποεκτίμηση της έντασης και της διάρκειας του πληθωρισμού, δηλαδή των ανατιμήσεων. Η εκτίμηση που έγινε στο τέλος της περασμένης χρονιάς ήταν ότι φέτος ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα διαμορφωθεί στο 1,9%, ωστόσο πλέον η ΕΚΤ ανεβάζει τον πήχη 1,1 μονάδες υψηλότερα, δηλαδή στο 3%! Αναθεώρηση, έστω οριακή, έγινε και για τον πληθωρισμό του 2023 (στο 1,8% αντί 1,7%), ενώ μακροπρόθεσμα ο πήχης τίθεται στο 2%. Αυτό που προκαλεί, όμως, μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι ακόμα κι αυτές οι προβλέψεις σκιάζονται από νέφη αβεβαιότητας.
Ως αιτίες των πληθωριστικών πιέσεων αναδεικνύονται οι υψηλές τιμές στην Ενέργεια και οι ανισορροπίες ζήτησης- προσφοράς, με την επισήμανση των οικονομολόγων της ΕΚΤ ότι παρά τη μεγάλη αναθεώρηση των προβλέψεων τους, αναμένουν σημαντική αποκλιμάκωση στη διάρκεια του 2022. Παρά ταύτα πυκνώνουν τα στοιχεία, που ενισχύουν τους κινδύνους για τις προοπτικές του πληθωρισμού στη διετία 2022- 2023, ειδικά σε ό,τι αφορά στην εξέλιξη του κόστους ενέργειας.
Με φόντο τη «μάχη» των θεωρητικών για τα αίτια και τη διάρκεια του υψηλού πληθωρισμού, τα νοικοκυριά βιώνουν ήδη εισοδηματικές απώλειες από τις ανατιμήσεις σε είδη ευρείας κατανάλωσης. Ειδικά για την Ελλάδα, τα πρώτα στοιχεία από τη Eurostat έδειξαν πληθωρισμό 5,5% τον Ιανουάριο κι έπεται συνέχεια με τις αναλυτικές μετρήσεις της ΕΛΣΤΑΤ που εκτιμάται ότι θα ανεβάσουν το δείκτη ακόμα πιο ψηλά. Είναι, άλλωστε, ενδεικτικό ότι οι τιμές των βιομηχανικών προϊόντων, δηλαδή οι χονδρικές τιμές και σε συσκευασμένα τρόφιμα, μέσα σε μόλις ένα μήνα κατέγραψαν αύξηση 8 ποσοστιαίων μονάδων, που είναι και η 3η μεγαλύτερη σε όλη την Ευρώπη!
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι στην ανάλυση της ΕΚΤ αναδεικνύονται οι μισθολογικές διεκδικήσεις σε όλη την Ευρώπη, ως καθοριστικός παράγοντας (key risk indicator) για το αν θα δημιουργηθούν δευτερογενείς πληθωριστικές πιέσεις, κάτι που επί του παρόντος δεν είναι το βασικό σενάριο.
Οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ αναμένουν μισθολογικές αυξήσεις εντός του 2022, κυρίως λόγω των χαμηλών αυξήσεων του 2021 και του υψηλού πληθωρισμού, χωρίς όμως αυτές οι αυξήσεις να εκκινούν το περιβόητο σπιράλ μισθών- τιμών, δηλαδή ένα φαύλο κύκλο όπου οι ανατιμήσεις οδηγούν σε μισθολογικές αυξήσεις για την κάλυψη των απωλειών κι αυτές με τη σειρά τους προκαλούν νέες ανατιμήσεις κ.ο.κ. Η πλειοψηφία των αναλυτών της ΕΚΤ δεν έχει αναθεωρήσει το βασικό σενάριο για το εργατικό κόστος στο διάστημα 2022- 2024, ωστόσο η περίοδος του χαμηλού πληθωρισμού χαρακτηρίζεται ως τελειωμένη…